H
Hadrian, emperor accession 12, 13–14
burial and deification of Trajan 14
death 35
forgiveness of debts 14
frontier fortifications 23, 25
Greek cities in Egypt 21, 29–31
murders of four consulars 13
palace at Tibur 27
peace with Parthia 19
philhellenism 20–2, 23, 28, 29–30
sentences of execution 33–4, 38
Hadrianopolis see Adrianopolis
Hamr ibn Hadi, Lakhmid Arab prince 132
Hannibalianus, as king of Armenia 279, 280, 283
Hargbed, Persian noble 208
Haterius Nepos, prefect of Egypt 15
Hatra, principality 89
taken by Shapur I 134, 138, 178
Hecebolius, Christian rhetor and tutor to Julian 299
Helena, mother of Constantine 221, 272
Helena, daughter of Constantine 280
Helenopolis, Drepanum refounded as 272
Heliodorus, son of Avidius Crassus 58
Heliogabalus see Elagabal
Heliopolis, Egypt 30
M. Helvius Clemens Dextrianus, general under Commodus 65, 68
Helvius Pertinax see Pertinax, emperor Helvius Pertinax (son) 99
Heracleia, imperial mint 199
Heraclianus (Aurelius Heraclianus), praetorian prefect 171, 256
campaign against Zenobia 171, 172–3
Herennia Cupressenia Etruscilla, wife of Decius 150
Q. Herennius Etruscus Messius Decius, son of Decius 150, 154
Hermogenes, officer in Alexandria 287
Hermogenian law code 198
Hermogenianus, magister libellorum 198
Herodes Atticus, Athenian orator 20, 28, 42
Herodian, Greek historian 107, 108, 113
Herodianus, son of Odaenathus 169, 170, 171
Heruli tribe, Balkans 170, 171
Hilarius, bishop of Pictavium (Poitiers) 294
Himyar (Yemen) 275
Hira, Arab city 132
Hispania Tarraconensis 41, 42, 249, 254
Historia Augusta 39, 107, 108, 112
homosexuality, Greek 21–2, 30–1
Hosius (Ossius), bishop of Corduba 268, 287
Hostilianus (C. Valens Hostilianus Messius Quintus), caesar 150, 155
Hungary, puszta plains 120
Huns (Xiongnu, Hunnoi, Chionitae) 121–2, 305, 309
I
Iallius Bassus, governor of Pannonia Superior 51
Iamblichus, neo-Pythagorean philosopher 299
Iazyges, Sarmatian tribe, on Danube frontier 49, 51, 56–7, 60
Iberia, Caucasian
Alani invasion 40
conversion to Christianity 275, 278
Ilium, tomb of Ajax 21
Illyricum, prefecture of 260
imperial college 193, 210, 222, 225, 263
imperium, proconsular, power of 4–5
Imru’ulqais, Lakhmid Arab prince of Hira 142, 209
alliance with Rome 209
conquered by Yuëzhi 125
Greek and Roman trading contacts with 127
Ingenuus, governor and usurper in Pannonia 165, 167
battle of (253) 158
Iotapianus, revolt in Syria or Cappadocia 148, 155
see also Persia
Iranian language, Khotan 126
Issus, battle of (194) 83
Italy
Galerius’s reduction in status 224
Hadrian’s tours of 27
prefecture with Africa 260
C. Iulius Sallustius Saturninus Fortunatianus, last senatorial legionary legate 255–6
Iulius Valens Licinianus, senator, and coup against Decius 154
J
jade, white (nephrite) 125
Jerusalem
Hadrian’s rebuilding 29
temple of Juppiter Capitolinus 29
Jewish rebellions
against Trajan 12
Jews
and edict against Manichees 215
Hadrian’s ban on circumcision 29, 31
rivalry with Greeks 29
in Sasanian empire 187
John Malalas, Antiochene historian 157
Jordanes, Getica 144
Judaea 16
renamed Syria Palaestina 32
Julia Aquila Severa, vestal virgin and wife of Elagabalus 107
Julia Balbilla, friend of wife of Hadrian 28
Julia Cornelia Paula, wife of Elagabalus 106, 107
Julia Domna, wife of Septimius Severus 76, 88, 98, 156
and secular games 94
suicide 104
Julia Maesa, sister of Julia Domna 76, 91
Julia Mamaea, daughter of Julia Maesa 104, 107–8
death 111
and deposition of Elagabalus 107, 108
Julia Soaemias, daughter of Julia Maesa 98, 104–5, 107, 108
Julian (the Apostate), emperor 281, 282, 308
advance to Illyricum 307
as caesar under Constantius II 299–300
campaigns in Alamannia 301–2, 306–7
education 299
and Gaul 300, 301–2, 304–5, 306
and invasion of Persia 292, 306, 308
proclaimed emperor in Gaul 306
quinquennalia 306
relations with Constantius II 300, 302–3, 304–6
Julius Aurelius Zenobius, father of Zenobia 170
C. Julius Avitus Alexianus, procurator of grain supply, brother-in-law of Julia Domna 77, 81, 86, 96
Julius Bassianus, high priest of Elagabal at
Emesa, father of Julia Domna 75–6
Julius Caesar (Gaius Julius Caesar) 1, 4
Julius Constantius, half-brother of Constantine 278, 282
Julius Julianus, praetorian prefect under Commodus 66, 76
Julius Laetus, general of Septimius Severus 87, 88, 89
Julius Marcellinus, governor of Egypt 173
Julius Nepotianus, usurper in Rome 288–9
Julius Pacatianus, general under Septimius Severus 86
Julius Placidianus, general of Claudius, campaign in southern Gaul 171, 172
Julius Priscus, brother of Philip I, praetorian prefect 138, 140, 142
T. Julius Priscus, governor of Thrace 154
L. Julius Servianus, general and brother-in-law of Hadrian 10, 28, 33
C. Julius Verus Maximinus see Maximinus
C. Julius Verus Maximus, son and caesar of Maximinus I 112, 115
jurists, increasing importance 100, 109, 198
K
Kardir, Zoroastrian priest 177, 187, 203, 205
Khusrau II, king of Armenia 155
Khuzistan 156
Kujula Kadphises, founder of Kushan empire 125–6
Kushanshahr 141
L
Lactantius, Christian rhetor and historian 163, 222
De mortibus persecutorum 223
on Diocletian 210
on revocation of edict by Galerius 230, 231
Laetus (Q. Aemilius Laetus), praetorian prefect 67–8
and assassination of Commodus 70
execution 79
and Pertinax 77
and Septimius Severus 76
Lakhmids, kingdom 132, 142, 209
Lambaesis, Numidia 23, 25–6, 93
Lampadius (C. Ceionius Rufius Volusianus), praetorian prefect of Constantius II 297
Langobardi tribe, invasion of Pannonia 51
languages
Aramaic 126
Brahmi script 126
Greek, compared with Latin 266, 269
Pahlavi script (Parthia) 124, 129
Tocharian 125
Turkic 126
law
codification 198
enforcement of 210
extension to new provinces 257
Ulpian’s clarification of 109–10
Legio VII Gemina (Léon) 18, 41
Leptis Magna 93
Liberius, bishop of Rome 300
Licinianus, son of Licinius 241, 242, 244
Licinius (Valerius Licinianus Licinius), emperor
edict of toleration of Christians 240–1
execution 244
relations with Constantine 233, 235, 240, 241–4
tetrarch with Galerius 227, 231
limes, frontier fortifications 23, 25, 273, 277–8
Lollianus Gentianus, governor of Gallia Lugdunensis under Septimius Severus 87
Londinium (London), imperial mint 199
Lucilla (Annia Aurelia Galeria Lucilla) 44, 45, 48
marriage to Ti. Claudius Pompeianus 52–3, 55
Lucius Attidius Cornelianus, governor of Syria 47
Lucius Verus (Lucius Aelius Aurelius Commodus) 34, 43, 47
death and deification 52
as joint emperor with Marcus Aurelius 44–5, 51–2
Lugdunum, battle of (197) 87
Lutetia (Paris), Julian’s winter quarters in 303, 304, 306
Lydios, uprising in Cremna 184
M
Macellum, imperial estate 299
Macrianus, usurper in the east 165, 167–8
Macrianus (younger), usurper 165
Macrinus (M. Opellius Macrinus), emperor 103–6
M. Macrinus Vindex, praetorian prefect under Marcus Aurelius 52, 55
Maeatae tribe, Scotland 98
Q. Maecius Laetus, praetorian prefect under Severus Alexander 95, 98
magistracies 6
see also cursus honorum
magistri, officials in imperial bureaus 198, 208, 250–1, 261–2
Magnentius (Flavius Magnentius), Gallic army, usurper 288–9, 290–2
Magnia Urbica, wife of Carinus 189
Magnus, plot against Maximinus I 113
Malabar coast, India, Roman traders 127
Malarichus, tribunus under Constantius 297
Mallobaudes, tribunus under Constantius 297
Mani, Persian visionary and prophet 126, 187, 203–4, 205
Manichaeism
Diocletian’s edict against 215–16
Mantennius Sabinus, prefect of Egypt 68
Mantineia, memorial to Epaminondas 21
Marcellinus, comes in Gaul 288
Marcia, concubine of Commodus 65, 67, 70, 79
Marcia Otacilia Severa, wife of Philip I 143, 147
Marciana, sister of Trajan 10, 16
Marcianopolis, Moesia 154
Marcianus, general, conspirator against Gallienus 171, 256
Marcii family 72
Marcius Turbo, praetorian prefect 14, 16, 35
Marcomanni tribe, on Danube frontier 51, 52
Commodus’s treaty with 60
Marcomannic Wars 51–2, 53, 54–5
final campaign 55
Marcus Annius Verus see Marcus Aurelius
Marcus Annius Verus (son of Marcus Aurelius) 44, 49, 53
Marcus Annius Verus, urban prefect and consul 15, 16, 27
Marcus Aurelius Epagathus, praefectus annonae 110
Marcus Aurelius Julianus, corrector Venetiae 189
Marcus Aurelius (Marcus Annius Verus), emperor 15, 43, 56–60
and Danube frontier 51–2, 53–5, 56–7, 58, 59–60
death 60
and Eleusinian mysteries 58
marriage to Faustina the younger 38, 41–2, 43
Meditations 45
Marcus Aurelius Marius, usurper 172
Marcus Ummidius Quadratus, nephew of Marcus Aurelius 43
Mardonius, grammarian and tutor of Julian 282, 299
Margus river, battle at (284) 189
Mariades, Antiochene rebel against Decius 155
Marianus, governor of Achaea 165
Marinus Silbanniccus, revolt on Rhine 148
Marius Maximus, biographer 39, 106, 109
governor of Syria Coele 99
Marius Perpetuus, governor of Moesia Superior 99
marriage, networks of 10, 35, 42, 43, 241
Martialis, murder of Caracalla 103
Martius Verus, governor of Cappadocia 49, 57, 58
Massilia (Marseilles) 228
Maternus, revolt in Germania Superior 64–5
Matidia, mother-in-law of Hadrian 10, 16
Mauretania Caesariensis (Algeria) 27, 41
Mauretania Tingitania (Morocco) 23, 41, 59, 201–2
Maxentius, son of Maximian 213, 217, 219
defeat by Constantine 235
Maximian (Marcus Aurelius Maximianus), co-emperor with Diocletian 190–1
and Constantine 221–2, 225, 226–7
and edict against Christianity (303) 214
identification with Hercules 191
and Maxentius as usurper 224, 225–7
and rebellion of Carausius 191–2, 193
and succession to Diocletian 218
surrender of Severus 224
see also Diocletian
Maximinus I (C. Julius Verus Maximinus), emperor 111–15
appearance 112
campaigns on Rhine 113
deposition of Severus Alexander 111
invasion of northern Italy 115
lack of support 114
murdered 115
and revolt in Africa Proconsularis 113–14
Maximinus II, emperor
campaign on Persian frontier 227
and Maxentius 235
persecution of Christians 226, 231, 233, 239, 240
relations with Galerius 230, 231
Maximinus, relative of emperor Tacitus, in Antioch 183
Maximus, theurgist and tutor to Julian 299
Media, Parthian province 49
Mediolanum (Milan)
Aurelian at 173
church council (355) 286
Constantius II at 296
siege (268) 170
Melissa, tomb of Alcibiades 21
Memphis, Egypt 90
Meribanes (Mirian) III, king of Iberia 275
Meropius, philosopher 275
Merv (Mary, Antiochia Margiane) (Turkmenistan) 129, 141
Mesopotamia
army mutiny 110
invasion by Artabanus 103
new province of 89–90, 128, 255
Roman fortress cities in 208
metropolis, status of 29
Milan, so-called Edict of (313) 240–1
Miltiades, bishop of Rome 238
Milvian Bridge, Rome, battle of (312) 235
Minervina, wife of Constantine 222, 225
mines, sacrae largitiones (administration) 198–9, 252, 262
Misiche, battle of (244) 142
Mithradates II, king of Parthia 124–5
new provinces and boundaries 176, 259, 273, 283
Moguntiacum (Mainz) 86, 134, 172, 304
Mongolia 121
Mons Seleucus, battle of (352) 291
Mucapor, Thracian guardsman 182, 183
municipium, status of 16
Muziris, Indian port 127
N
battle of (270) 172
Naqsh-e Rustam, Persepolis
Achaemenid shrine 133
Shapur I’s monumental inscription 140–2, 145
Narcissus, wrestler, killer of Commodus 70
Narseh, Sasanian king of Persia 202–3, 205–8, 265
naval warfare, Crispus 243
navy, equestrians as fleet prefects 251–2
Nemausus (Nîmes) 18
neokoros, city status 19
Nerva (Marcus Coccieus Nerva), emperor 8–9
Nevitta, magister equitum 307
Nicaea 92
Nicaea, battle of (193) 82
Nicaea, council of (325), and Arian controversy 268–71
Nicagoras of Athens, priest, and Constantine’s confiscations from pagan temples 271
Nicocles, tutor to Julian 299
Nicomedia, council of (327–8) 272
Nicomedia (Izmit) 19, 92, 106, 199, 217
edict against Christianity (303) 214
Nigrinianus, son of Carinus 185, 189
Nisibis, Mesopotamia 88, 89–90, 103, 138
besieged 110
as trading centre 208
Eurasian steppe 25
Northern Asia 120
notarii
as secret agents 293
Novius Rufus, governor of Hispania Tarraconensis 86, 87
Numerian, emperor 185, 188, 189
O
Obii tribe, invasion of Pannonia 51
Oclatinius Adventus, praetorian prefect
and procurator in Britannia 96
and Macrinus 103
Odaenathus of Palmyra, husband of Zenobia 165, 168
murdered 169
Ohrmazd, cousin of Varahran II 187, 202, 205
Ohrmazd (Hormisdas), brother of Shapur II, in exile in court of Constantine 265, 278
Ohrmazd I, Sasanian king of Persia, son of Shapur I 140–1, 142, 177, 187, 202
Ohrmazd II, Sasanian king of Persia 265
Ohrmazd, Zoroastrian divinity see Ahura Mazda
oligarchy
coopting of new members 6
see also equestrians; provincial elites; senators
Olympias, daughter of Flavius Ablabius 279
oracles, anti-Christian 212–13
Orbiana (Gnaea Seia Herennia Sallustia Orbiana), wife of Severus Alexander 110
Oriens, diocese of 231, 240, 259
Orphitus, rebellion in Gaul 294
Ostrogotha, ‘Scythian’ king 154
Oxyrhynchus, Egypt 30
P
Pacatianus, general under Claudius 172
Paccia Marciana, wife of Septimius Severus 74–5, 76
Pacorus, as king of Armenia 47
Paikuli, Iran, Narseh’s inscription 205–6
Panhellenion festival, Hadrian’s 28, 31
barbarian invasions (166–7) 51–2, 53–5
Papak of Fars, father of Ardashir of Persia 131
Papinian (Aemilius Papinianus), praetorian prefect and jurist 91, 95, 96, 98, 99
Papirus Dionysius, praefectus annonae under Commodus 65
and Armenia 56
Arsacid dynasty 119, 123–4, 126–30
campaign by Septimius Severus 84
invasions by 87
and steppe polities 121
temple worship 129
see also Persia
and plague 49
Parthian War, Severus’s Second (197–8) 88–90
patrimonium 82, 250–1, 254, 262
patronage, networks of 35, 74, 254, 267
Paul, apostle 3
Paul, Nicene bishop of Constantinople 286–7
Paul ‘the Chain’ (Paulus Catena) 293–4, 295–6, 299, 304
Pausanias, Description of Greece 20
Pedanius Fuscus, grandson of Hadrian’s sister Paulina 33
Pelusium, tomb of Pompey 21, 29, 90
Pentadius, court adviser 304
peregrini (non-citizen provincials) 27–8
Perinthus, Thrace 19, 80, 82, 83
Persia 121
coins 130
Constantius II and 285, 303, 304–6
Diocletian’s treaty with (299) 208
invasion of Mesopotamia (260) 163
Roman invasion under Gordian III 134
see also Sasanian dynasty; Shapur I; Shapur II
Pertinax (Helvius Pertinax), emperor 53, 54, 59, 64, 71
as consul 58
and praetorian guard 70, 71, 76–7
Septimius Severus and 76–7, 81
Pescennius Niger, imperial claimant 68
challenge to Didius Julianus 78, 79, 80
death 83
war with Septimius Severus 79, 82–4
petitions
imperial system of 231, 233, 258
role of bureaucrats and 91, 208
M. Petronius Mamertinus, praetorian prefect 35, 39, 42
Petronius Sura Mamertinus, husband of Cornificia, daughter of Marcus Aurelius 55
Pharasmanes, king of Caucasian Iberia 40
Philae (Aswan) 91
Philip I (the Arab) (Julius Philippus), emperor 142–9
bureaucratic junta 149
defeat by Decius 149
and millennial secular games (248) 147–8
negotiation with Shapur I 143
Philip II, co-augustus 144, 147, 149
Philippopolis, Moesia 154, 157
philosophers
and persecution of Christians 213
use of Greek 266
Philostorgius, Ecclesiastical History 276
Phraates III, king of Parthia 128
Phraates IV, king of Parthia 128
Placentia (Piacenza), battle 174
plagues
Balkans (270) 173
mid 200s 118
possible haemorrhagic fever (249–61) 152, 163
Platorius Nepos, governor of Germania Inferior 18
Plautilla (Fulvia Plautilla), wife of Caracalla 91, 92, 94–5
Plautius Quintillus (M. Peducaeus Plautius Quintillus), consul 43, 55, 59
plebs 3
bread riot (190) 65
chanting against Didius Julianus 78
riots against Macrinus 104
riots against praetorians (238) 115
Pliny the Younger, governor of Bithynia under Trajan, letters 9, 14
Plotina, wife of Trajan 10, 13, 16
Plotinus, Neoplatonist philosopher 142
Polemon of Smyrna, philosopher and sophist 19
Pompey the Great 128
Pomponius Bassus, consul with Aurelian 174
Pontius Laelianus, general of Marcus Aurelius 52, 53
Porphyry, Neoplatonist philosopher 213, 222
postal system 260
Postumus, governor of Germania Inferior
murdered 172
praefectus annonae, office of 65, 77, 251, 260
praeses (provincial governor) 251, 255
praetorian guard 5
auction of empire to Didius Julianus 78
and Gordian III 115
and Maximinus 115
and Pertinax as emperor 70, 71, 76–7
and support for Maxentius 223–4
suppressed by Constantine 239–40, 260
prefects
judicial powers 259
equestrians 250
Hadrian’s 15
prefectures 260
Probus (Marcus Aurelius Probus), emperor 171, 183–5
Proculus, usurper 184
procurators
financial 252
provinces
Diocletian’s new boundaries 196
hierarchy of 258
see also dioceses
Diocletian’s reforms 197
frontier garrison armies 262–3
legionary legates 249
senatorial governors 248–9, 251, 255
and uniformity in imperial administration 257–8
provincial elites 8, 15, 28, 73–4, 254
Severan quindecimviri 94
Publius Aelius Afer, father of Hadrian 10
Publius Aelius Hadrianus see Hadrian
Pupienus (Marcus Clodius Pupienus), vigintivir, joint emperor 114–15
Q
Quadi, barbarian coalition 40, 52, 174
breaking of oath about Marcomanni 56
quaestorship 3, 6, 248, 252, 257
Quartinus, plot against Maximinus I 113
Quietus, son of Macrianus, usurper 165, 168
Quijiuque (Kujula Kadphises), founder of Kushan empire 125–6
Quinquegentanae tribe, Africa 202
Quintilian, rhetorician 73
Quintillus, emperor, brother of Claudius 173
Quintus Lollius Urbicus, governor in Britain 40, 42
R
Rauracum (Augst, near Basel) 295
Rausimod, Sarmatian king 243
Regalianus, governor and usurper in Moesia 165, 167
Regillus, praetorian prefect under Commodus 66
religions 211
bans on pagan sacrifice 271, 301
new cults 118
see also Christianity; Manichaeism; Zoroastrianism
res privata 262
imperial estates treasury 198, 199, 251, 254–5
Rhine frontier
instability 50, 111, 117, 134–6, 148
see also Alamannia; Germania
Roman, self-identification as 3
Roman empire
Caracalla’s extension of citizenship 100–1
crisis of third century 117–19
dominance of eastern government 308–9
imperial palaces 217
meritocracy 74
move towards uniformity 152–3, 167, 210–11, 231, 247
republican 2
split between Postumus and Gallienus 166–9
structural changes 167
traders 127
unrest during Alexander’s reign 110–11
weakness of western government after Constantius II 308–9
see also frontiers
Roman empire, administration 153
changes under Tetarchy 195–200
Diocletian’s reforms 197–9, 209–11
domination of Christianity in 301
elites from beyond frontiers 277
magistri 198, 208, 250–1, 261–2
pay grades 252
role of equestrians 109, 250–5
system of regional prefects 287–8
see also equestrians; senate
Rome, early republican 1
Rome, bishops of 300
Rome, city of
Aurelian’s new wall 175
Colosseum amphitheatre 68
column of Marcus Aurelius 55
Constantine’s buildings 237, 239
and earthquake (192) 70
forum 239
Hadrian’s mausoleum in Ager Vaticanus (Castel Sant’Angelo) 33, 38, 71
link with emperors broken 192–3, 224
Maxentius’s building programme 226
renamed by Commodus 68
senate house 301
temple of Capitoline Jupiter, image of Baal in 106
temple of Janus 138
temple of Vesta 70
Trajan’s Column 14
triumphal arch of Constantine 237
triumphal arch of Septimius Severus 93
Romuliana (Gamzigrad), Galerius’s palace 217
Rotomagus (Rouen) 191
battle of (288) 192
Ruricius Pompeianus, praetorian prefect of Maxentius 235
S
Sabina, wife of Hadrian 10, 16, 33
Sabinus Iulianus, praetorian prefect under Carus 189
sacrae largitiones, mining administrators 198–9, 252, 262
Saddarvazeh (Hekatompylos) 124
Saloninus Gallienus, caesar 162
as co-emperor with Gallienus 165–6
Salutius Secundus, quaestor sacri palatii of Julian 304
Salvius Julianus, jurist 62
Samosata, Syria 90
Sampsigeramus, priest, fictional opponent of Shapur I 157
Sântana-de-Mures/Černjachov culture 145, 176, 273
Saoterus, a cubiculo and lover of Commodus 61, 62
Sarmatian tribe 113, 146–7, 174, 184
Diocletian and 190
relocated within provinces 277
Sasanian dynasty and empire 117, 130–4, 156, 202–8, 305
claim to universal kingship 141
imperial administration 156
power struggle with Zoroastrian priesthood 177
silver-based economy 274
and Zoroastrianism 129–30, 177
see also Shapur I; Shapur II
Saturninus, governor of Syria 184
Scenitae Arabs 84
Scillus, tomb of Xenophon 21
Scipio Orfitus, urban prefect under Hadrian 38
Scotland, Severan campaign in 96–7
Scythians, lower Danube 146–7, 170
Decius’s campaign against 153–4
see also Goths
Sedatius Severianus, governor of Cappadocia under Antoninus Pius 47
Segusio (Susa) 235
L. Seius Herennius Sallustius, father-in-law of Severus Alexander 110
Seleucia (Silifke), church council (359) 286, 303, 304
Seleucia(-on-Tigris) 48, 88, 188
senate (and senators)
and balance with equestrians 247–8
delegation to Septimius Severus 80
and Didius Julianus 80
executions by Commodus 62, 64, 67
and provincial elites 42–3, 91–2, 254
as provincial governors 251, 255
and quindecimviri sacris faciundis for secular games 94
reaction to Macrinus as emperor 103
vigintivirate 74, 114–15, 166–7, 248, 257
Senecio, brother of Bassianus 242
Septicius Clarus, praetorian prefect under Hadrian 14, 16
Septimii Severi family 73
Septimius Castinus, governor of Pannonia Inferior under Septimius Severus 99
P. Septimius Geta see Geta
L. Septimius Geta (brother of Septimius Severus), governor of Moesia Inferior 67, 73
and Severus’s claim to empire 78, 79, 86
Septimius Hairanes, son of Zenobia 170
Septimius Severus, cousin of Caracalla 99
C. Septimius Severus, cousin or uncle of Septimius Severus 74
Septimius Severus, emperor 63, 71, 72–84, 96, 150
autobiography 95
campaign against Clodius Albinus 85–7
challenge to Didius Julianus 78–9
declaration as son of Marcus Aurelius 85, 94
marriage to Julia Domna 76
marriage to Paccia Marciana 74–5, 76
and murder of Fulvius Plautianus 95
and murder of Pertinax 78–9, 80, 81
Parthian campaign 84
provincial reorganisations 89–90
secular games (204) 94
Serapio, Egyptian astrologer 102–3
church council (342) 285, 286, 287
treaty of (317) 242
Severianus, brother-in-law of Philip I, governor in Moesia 143, 144
Severianus, son of Severus 241
Severus Alexander (Bassianus Alexianus, son of Julia Mamaea), emperor 104, 150
and Ardashir 133
campaign in Mesopotamia 110–11
senatorial appointments 109, 255
succession to Elagabalus 107–8
unrest on frontiers 110–11, 134
Severus II, emperor
as successor to Maximian 218, 219
surrender to Maximian 224
Severus, magister equitum in Gaul under
Sextus Erucius Clarus, urban prefect under Antoninus Pius 42
Sextus Julius Severus, governor of Britannia, commander against Bar Kokhba 32, 33, 42
Sextus Varius Marcellus, procurator in Britannia, father of Elagabalus 96, 98, 99, 104
Shapur I, Sasanian king of Persia 131, 133, 143, 170
capture of Valerian 163
inscription at Naqsh-e Rustam 140–2, 145, 163
invasion of Syria 156
and rebel Mariades 156
Shapur II, Sasanian king of Persia 265–6
and Huns 305
invasion of Armenia 279
war with Constantius II 303, 304–6
Shimon bar Kokhba, leader of Jewish rebellion (132–5) 32
Sicorius Probus, magister memoriae of Diocletian 208
Silvanus, magister militum per Gallias 290, 296–8
Singara, battle of (344) 285
Singidunum (Belgrade) 53, 86, 161
Singilia Barba (Antequera, Málaga) 59
Sirmium (Sremska Mitrovica) 53, 161, 262
church council (351) 286
Julian at 307
murder of Probus at 185
Smyrna 19
Sogdiana 120, 122, 123, 126, 186
Sossianus Hierocles, administrator under Diocletian 213
source material 7
for Constantine 220
lacking for Elagabalus 107
lacking for reign of Antoninus Pius 39
reign of Philip 144
Res Gestae of Ammianus Marcellinus (from 353) 292–4
Spain
colonial elite 8
military command 55
Priscianus’s ‘disturbance’ 41
see also Baetica; Hispania Tarraconensis Spasinou Charax, port 132
Split, Dalmatia, Diocletian’s palace 217, 227, 233
Spoletium, battle of (253) 158
Statilius Aemilianus, prefect of Egypt 176
Statius Priscus, governor of Moesia 45, 47–8
Subatianus Proculus, governor of Numidia 99
succession, imperial by adoption 9, 10
Succi Pass, Moesia 161
Sucidava, on Danube frontier 273
Suetonius Tranquillus, Hadrian’s ab epistulis 14–15, 16, 39
Sulla, and Mithradates of Parthia 127–8
Sulpicianus, prefect of vigiles and father-in-law of Pertinax 77–8
Susa, Persia 156
Sybilline Oracle, Thirteenth 142, 148
Syr Darya (Jaxartes) river 120, 123
Syria
colonial elite 42
Diocletian in 192
Septimius Severus and 75–6, 78–9, 83, 90
Shapur and 142–4, 148, 156, 170
Strata Diocletiana fortifications 208–9, 266
see also Antioch; Emesa; Parthia; Zenobia
T
al-Tabari, Arab historian 133
Tacitus (Claudius Tacitus), emperor 182–3
Taifali tribe, invasion of Balkans 273–4
Tarquin the Proud, last king of Rome 4
Tarraco (Tarragona) 18
Tarruttienus Paternus, praetorian prefect under Marcus Aurelius and Commodus 59, 62
Tausius, praetorian guardsman, killer of Pertinax 77
taxes 262
and Caracalla’s edict 100, 101
sacrae largitiones bureau 262
Tenagino Probus, governor of Egypt 173
Terentius Marcianus, governor of Pisidia 184
terra sigillata tableware, millennial commemorative 148
Tervingi, Gothic grouping 273, 274
Tetrarchy
administrative changes 195–200
aspiration to universal uniformity 210–11, 231
Constantine and 247
Diocletian’s creation of 193
Galerius’s concern for 231
see also imperial college
Tetricus (Gaius Esuvius Tetricus), emperor in Gaul 175, 179
Thalassius, praetorian prefect in east under Constantius II 290, 294–5
Thebes, Egypt, singing statue of Memnon 31, 90
Themistius, orator and philosopher, tutor to Julian 299
Theodora, wife of Constantius I 193, 221, 225, 280
Theophilus, governor of Syria 294–5
Thermopylae, pass at 165
Thessalonica, imperial mint 199
Tiberius Claudius Aurelius Aristobulus, praetorian prefect 189
Tiberius Claudius Candidianus, governor of Pannonia Superior 91
Tiberius, emperor 4
Tibur (Tivoli), Hadrian’s palace 27
Tigidius Perennis, praetorian prefect under Marcus Aurelius and Commodus 59, 62–3, 76
Timesetheus (C. Furius Sabinius Timesetheus), praetorian prefect under Gordian III 137–8
Tineius Rufus, legionary commander against Jewish rebellion 32
Tingitania (Mauretania Tingitana) 23, 41, 59, 201–2
Tiridates II, Arsacid king in Armenia 138
Tiridates III, Arsacid king in Armenia 155, 192, 206, 208
conversion to Christianity 275, 279
Titus Aurelius Fulvus Antoninus, twin of Commodus 44
trade
through Persian Gulf 132
traditores, controversy over Christian 238, 267
Trajan Decius see Decius
Trajan (Marcus Ulpius Traianus), emperor 7, 9–12
conquest of Dacia 9–10, 11, 146
death 12
deification and burial by Hadrian 14
Trajan’s Column 14
Tranquillina, wife of Gordian III 137, 144
Trapezus (Trabzon) 19
Trebonianus Gallus (C. Vibius Trebonianus Gallus), emperor 154–8
defeat of and death 158
and invasion of Moesia by Scythians 157–8
and invasion of Syria by Shapur 155–7
Constantine at 222–3, 225–6, 227, 272
Tungrorum (Tongres), municipium 18
U
Ulfila (Wulfila, Ulfilas), Gothic bishop 276–7
Ulpian (Domitius Ulpianus), praetorian prefect and jurist 91, 109–10
Ulpii, family 10
Ulpius Cornelianus Laelianus, rebellion in Gaul 172
Ulpius Julianus, procurator under Caracalla 103, 105
Ulpius Marcellus, legate in Britain 63
Ummidia Cornificia Faustina, granddaughter of Marcus Aurelius 43
Ummidii Quadrati family 42
Ummidius Quadratus, nephew of Marcus Aurelius 27, 34, 42–3
and Lucilla’s conspiracy against
Uranius Antoninus of Emesa, usurper in Syria 156–7
Uranius, usurper under Severus Alexander (perhaps same as above) 110
Ursicinus, magister militum of Constantius II 295, 297–8, 301–2
Utica 27
V
Vaballathus (Septimius Vaballathus), son of Zenobia, usurper 170, 172–3
Aurelian’s campaign against 175, 176–7
Vadomarius, king of Alamanni 307
Vahunam, Persian noble 205, 206
Valens, bishop of Mursa 303
Valens, co-emperor with Licinius 293
Valens, general, augustus with Licinius 242
Valeria, wife of Galerius 195, 233, 241
Valerian (Publius Licinius Valerianus), emperor 158, 159, 161–3
P. Valerius Comazon, legate of Legio III Parthica 105, 107, 108
Valerius Maximianus, naval commander of Marcus Aurelius 54
C. Valerius Pudens 78
Valerius Valerianus, general of Septimius Severus 83
Varahran I, Sasanian king 177, 187, 202
Varahran II, Sasanian king 177, 187, 202, 205
Varahran III, Sasanian king 205, 206
Varius Avitus see Elagabalus
Veh Antiok Shapur (Gundeshapur) 156
Verona, battle of (249) 149
Verona List, of provinces 258–9
Vespasian (T. Flavius Vespasianus), emperor 4–5, 7, 8
Vetranio, magister militum of Constantius, loyalist usurper 289–90
Vettius Sabinianus, governor of Pannonia Inferior 57
M. Vettulenus Civica Barbarus 43, 48
Veturius Macrinus, praetorian prefect under Didius Julianus 80, 81
vicarius, financial official of dioceses 197
Victorinus (Marcus Piavonius Victorinus), praetorian prefect 172, 175
Vienna (Vienne), Julian at 306
Viminacium (Kostolac) 54, 161, 199, 283, 284
Virius Lupus, governor of Asia 176
Vitalianus, praetorian prefect of Maximinus I 114
Vitruvius Secundus, ab epistulis of Commodus 62
Vitulasius Laetinianus, last senatorial legionary legate 255
Vologaeses III, king of Parthia 131
Volusianus (C. Vibius Volusianus), co-emperor 155, 158
Vulcacius Rufinus, praetorian prefect of Constans 289, 290
W
weekend, invention of 271
X
Xystus, bishop of Rome, martyrdom 164
Y
Yuëzhi peoples 125
Z
Zabdas, commander of Zenobia’s army 173
Zarathustra
Zenobia (Julia Aurelia Zenobia, Bath-Zabbai), widow of Odaenathus Aurelian’s campaign against 175, 176–7
Zosimus, Historia Nova 271