Fa bene, avarraie bene!
– Suora ma’?… – Nu silenzio. – Suora ma’?… –
N’ ato silenzio. Nu lamiento. È ll’ una:
’a sala d’ ’o spitale ’a Trenità
dorme, e ce trase p’ ’e ffeneste ’a luna.
Sciúlia ncopp’ ’e ccuperte ’e lana bruna
e se ce stenne anfi’ addó pò arrivà:
ne rummane ’int’ a ll’ ombra quaccheduna,
spanne ’a malincunia doce ’e ll’ està…
Scappata a ssuonno ’a moneca francese
dorme e nun sente. E se lamenta, e ’a chiamma
nu povero surdato calavrese
cu n’ uperazzione ’int’ a na gamma.
Sona ll’ una e nu quarto… ’A voce, stracqua,
torna a ddì: – Suora ma’!… Nu surzo d’acqua!…–
N’ ata capa se sose ’a nu cuscino
e se vota pe sèntere e guardà:
sponta na ponta ianca ’e barrettino,
cchiù ghianca ’a luna facce fronte ’a fa.
– Chi chiamma?– Io!…– Chi?– Cosenza Birnardino…
– Vuo’ vèvere? – Sì, sì!… Ppi carità! –
Scenne ambéttola n’ ombra ’a nu lettino,
na tossa secca se sente tussà…
– Acqua!…– Mo!… Nu mumento…– E chiano chiano,
p’ ’o stanzone s’abbìa st’ ato surdato,
cu nu bucale chino d’acqua mmano.
Tosse e s’accosta. ’O povero malato
fa nu sforzo, se ggira e finalmente
s’assetta mmiez’ ’o lietto e ’o tene mente.
È nummero vintuno: è nu surdato
d’ ’o sesto riggimento ’artigliaria:
stette a ’e manovre, cadette malato
e a Napule turnaie c’ ’a purmunia.
Perdette ’a mamma ’a piccerillo; ’o pato,
nu cammurrista,’a reto ’a Cunciaria
stutaie na guardia: ascette: fuie mbarcato,
se’ mise doppo, p’ ’a Pantellaria.
Na sora se spusaie n’ ato ammunito,
fenette mala femmena, e partette
ncopp’ a nu bastimento pe Marziglia;
murette dint’ ’e ccarcere ’o marito:
stu scasato ’e guaglione ’e leva ascette…
E chesta è ’a storia ’e tutta sta famiglia.
Embè, quann’ uno è buono, è naturale,
buono rummane:’o povero artigliere,
pe malato trasette ’int’ ’o spitale
e malato comm’ è vo’ fa’ ’o nfermiere.
Isso dice: – E che fa? Che ce sta ’e male
ca porto na stanfella o nu bicchiere?
Ccà simmo tutte amice e tutte eguale;
chello ca pozzo fa’, faccio: è dduvere. –
’O capitano medico ’o supporta:
ce l’hanno ditto e ha ditto:–’Assate ’o fa’:
facitelo sfucà, che ve ne mporta? –
E pe tutto ’o spitale ’a Trenità
se dice ’e st’ ommo ca fa tanto bene:
– Aiuta a tutte: è malatia ca tene! –
Dint’ ’o vierno, nu sabbato matina,
na moneca ’e sti ffiglie ’a Carità,
purtannele a primm’ ora ’a medicina
’o truvaie muorto, ’o truvaie friddo già.
Finalmente accussì, stiso ’a supina,
s’ arrepusava ’int’ a ll’ eternità:
ma mmiez’ ’a faccia addelurata e fina
ll’ uocchie ancora cercaveno piatà…
’A moneca spiaie: – Ma com’è stato?…
– Stanotte… suora ma’!… Cercava aiuto…
Ce chiammava…– dicette nu malato. –
Cu stu friddo!… E nisciuno s’è susuto…
– Nessuno è accorso? – Suora ma’… nisciuno…–
E chesta è’a storia ’e nummero vintuno.