5

HE WĀHI PUNANGA

Ka whakaohoa ngā kōhine e te tangi a ngā kūaka pīrere e topa ana i mua i te taunga ki uta ki te wahapū. Kōtingotingo uriuri ana te pūaotanga o te rangi i te rere riporipo a taua kāhui kua tae mai i tawhiti. Mā roto mai i te tararau, ka ara ake he reo takitaki karakia. Koirā ko Te Tumu. Ohorere katoa, ka pehi atu a Te Kawenga i tōna tuarā ki te pakitara o te ana. Mārō te tohu mū a Kakati ki a ia ki te tāwhai i āna mahi. Tere tonu tā rāua kuhu pūeru, kātahi ka ngoki atu rāua i te ana.

*

Whātare mai ana i ngā rau kāretu, ka kitea e rāua te tohunga tāroaroa e mau tōpuni ana, kua whītikia tōna tiketike e te titireia. Ka tūpou ia ki te tahatai, ka huhuti i te weu o tōna mahunga, kātahi ka whiua te makawe e ia ki te wai. Whai muri, ka tukuna e Te Tumu he pātaka kua rarangatia i te harakeke e kōpaki ana i te kanae. Ka utaina te whare ki runga i tētahi mōkihi paku, ā, ka mānu atu ia i te kārewa marino o te moana, e toitoi ana ki te manawataki o tāna whakapuaki karakia. Whāia, ka tukia te mōkihi e ngā pōkarekare kaha, ka totohu ki raro i te wai. Ka tū ake a Te Tumu, ka haruru tōna reo, ā, ka whakaura mai te haeata i te paerangi rāwhiti, kārohirohi ana ki te kahu o te wai.

*

‘E te mana atua, e te kākahi whakairoiro, mā tō mauminamina ki tēnei takoha e ea ai ōu wawata. Whakakauria mai te mauri o Tīkapa. Poapoatia mai nei te taniwha a Ureia e te makue o te taramea, o te kāretu, o te aitanga a Tangaroa. Kia hoki mai koe ā Ōtāne, ka pungatia te hīnaki i Pūponga. Ka tū au ki Te Taumata o Rakatāura, ka tuku au i ngā karakia kia whakawhiti ai a Ureia i Te Kupenga a Taramainuku. Me mātua kuhu mai kōrua i te tai pari. Tomo mai mā te arawai, aratakina a ia ki te kau ki tō taha mauī. Māku te mātāwero, te karakia whaiwhaiā taniwha e tuku.’

*

Ka riporipo ngā wai pāpaku, ka pahū te rehu. Ita ana te pupuri a ngā kohine i ngā ringaringa me te hī o ngā pewa, mea rawa ake, ka tūpou mauri rere rāua. Kua huri a Te Tumu i te tai tutū. Hongihongi ana i te hau, ka kōkiri atu ia ki a rāua.

‘Hikitia te kati taramea …’ te auē a Te Kawenga.

‘Moumou wā … me oma tāua …’

Ka papā te reo o te tohunga, ‘Ko wai te taurekareka e haere poka noa nā? E puta … Pūhia e Tāwhiri kia panapana ai i tēnei kai a te ahi.’

Parahutihuti ana tā rāua oma ki roto i ngā pū kāretu, patua ana e te hau pūkeri. Ka whakatata mai te reo o Te Tumu. Kātahi ka tioro mai te tangi a te ruru. Titiro whakamuri ana, ka kite ngā huānga i a Te Tumu e parepare ana i ngā maikuku koi o te ruru i whātoro ai ki te haehae i tōna kanohi.

Tae rawa atu ki te huarahi, ka tohua e Kakati ngā paihere wahie e takoto ana ki roto i tētahi wharau. ‘Wahangia. Me tuohu te mahunga. Whāia ahau ki te waka.’

*

Nā te hau pūkeri, ka maranga ake te motu. Kāhore i roa ka rapuhia rāua e ngā toa. Tata tonu rāua ki te pā harakeke, ka paoro atu te pahū i te tihi o Te Taumata. Nā wai ka kino, ka kino kē atu, te mahara o Kakati ki a ia anō.

‘Tukua iho te wahie,’ tāna kihakiha. ‘Herea ōu pāraerae ki ōu turi, me ngōki tāua.’

Ka kūpapa te tokorua ki roto i te pā harakeke, ānō nei he mokomoko e karo ana i te kārearea hōmiromiro. I te putanga atu, ka rere ngā waewae ki te waka, ka tōia ki roto tonu i te mānawa, ka piki ki runga. Ahakoa ka tikoki te waka i te hau, ka hunaia rāua i te tirohanga kanohi.

‘Ina wehe atu tāua ināianei, ka kitea tāua e ngā tūtei kei ngā matairangi. Me whakapeke tāua ki konei kia tō rawa mai te rā.’

‘Ko te māringanui he toenga tuatua kei tāku pīkau,’ te menemene a Te Kawenga.

‘Eii ... kua warea koe e te kai. E hika, kua mārama rānei ki a koe he raru nui kei te haere?’

‘Engari tonu!’ te whakahē a Te Kawenga. ‘Pērā i tāu i matapae, kei te whakarite māhanga ngā toa ki Pūponga.’

‘Āe, koia pū. Otirā, kātahi anō au ka pūrangiaho nā te aha rātou e waihanga hīnaki ai! He mea mōrearea rawa atu ngā mahi a Te Tumu ki a tātou katoa.’

‘Whakamahuki mai,’ te tono anipā a Te Kawenga.

‘Ka ngaki a Hauraki i te patunga o tō rātou kaitiaki kahurangi a Ureia.’

Ka takoto mū a Te Kawenga, kātahi ia ka tohutohu, ‘Aii … me whakatūpato tāua i a Matua.’

‘Āe mārika. Otira, ki a au nei, he tipua a Ureia. Kāhore a Te Tumu e āhei pea ki te hopu i a ia.’

‘Kātahi te tangata manawanui ko koe!’ te kata a Te Kawenga.

‘Kia pai ngā whakaaro. Ki te whakatā tāua i tēnei rā, ka hoe atu tāua ki a ia hei te pō, e whai ana i te tahatika.’

‘Kei tūpono ki a Haumia, ka toromi!’

‘Mā te ruru tāua e manaaki. Kāhore e kore, kua kau kē atu taua taniwha rā ki Tīkapa.’

‘Tē huna tāua i a Haumia,’ te hihī a te teina.

‘Kaua e māharahara, e kare. Me okioki tāua. Whati ana te tai ka pao te tōrea,’ ngā kupu whakatītina a Kakati.

*

Te roanga ake o te ata, ka rangona te tīwaha a ngā tāne i te takutai. Tīraha ana i te takere o te waka, ka kōhimuhimu ngā kōhine i ā rāua karakia ki a Hinemoana kia rokiroki ai te wai. Waimarie ana rāua, nō te tai timu, horokukū ana ngā kairapu ki te uru atu ki tō rāua punanga i waenga i te paru tāpokopoko.