1. Introduction: The Smile
1. Ryszard Kapuściński, Shah of Shahs, trans. William R. Brand and Katarzyna Mroczkowska-Brand, London: Penguin, 2006, 4.
2. Ibid., 14.
2. Daguerreotypes
1. Ryszard Kapuściński, ‘Suffering and Guilt’, in I Wrote Stone: The Selected Poetry of Ryszard Kapuściński, trans. Diana Kuprel and Marek Kusiba, Emeryville, Canada: Biblioasis, 2007, 68.
2. Ryszard Kapuściński, ‘Dałem głos ubogim’ (I Gave a Voice to the Poor), in Rozmowy z młodzieżą (Conversations with Young People), Kraków: SIW Znak, 2008.
3. Artur Domosławski, ‘Kamyki, szkiełka i tysiąc innych skarbów’ (Pebbles, Pieces of Glass and a Thousand Other Treasures), Gazeta Wyborcza, 24 December 2007.
3. Pińsk: The Beginning
1. ‘Człowiek z bagna’ (Man from the Marshes), interview with Ryszard Kapuściński by Barbara N. Łopieńska, Przekrój, 13 July 2003.
2. Ibid.
3. ‘Słów kilka o Pińsku’ (A Few Words about Pińsk), booklet, Marshal Piłsudski High School: Tourist Circle, 1936.
4. ‘Człowiek z bagna’.
5. Piński Przegląd Diecezjalny, 17 September 1930.
6. Ibid., 16 October 1930.
7. Dwutygodnik Kresowy 1, 1938.
8. Azriel Shohat, ‘Under Polish Rule 1921–1939’, ch. 3 in History of the Jews of Pinsk 1881–1941, http://www.jewishgen.org/Yizkor/Pinsk1/Pine11_050.html.
9. Ibid.
10. Ryszard Kapuściński, ‘Dobre wychowanie dzieci chrześcijańskich’ (Good Manners for Christian Children), quoted in Artur Domosławski, ‘Hycle w Arkadii’ (Dog Catchers in Arcadia), Gazeta Wyborcza, 21 January 2008.
11. Nahum Boneh (Mular), ‘The Holocaust and the Revolt’, trans. G. Eliasberg and Kibbutz Beth-Zera, in Pinsk: The Story of the Jews of Pinsk, 1506–1942, vol. 1, part 2, ed. Wolf Zeev Rabinowitsch, Tel Aviv: Association of the Jews of Pinsk in Israel, 1977, p. 145.
12. Ibid.
13. Ryszard Kapuściński, The Soccer War, trans. William Brand, London: Granta Books, 2007, 133–4.
4. War
1. Ryszard Kapuściński, ‘Ćwiczenia pamięci’ (Exercises of Memory), in Busz po polsku (The Polish Bush), Warsaw: Czytelnik, 2009, 5–7.
2. Ryszard Kapuściński, Imperium, trans. Klara Glowczewska, London: Granta Books, 2007, 4.
3. Kapuściński, Busz po polsku, 8.
4. Ibid., 13–14.
5. Kapuściński, Imperium, 4–5.
6. Ibid., 9.
7. Ibid., 10.
8. Ibid., 15–16.
9. Kapuściński, Busz po polsku, 9.
10. Ibid., 10–11.
11. Ryszard Kapuściński, Travels with Herodotus, trans. Klara Glowczewska, London: Penguin, 2008, 34.
12. Kapuściński, Busz po polsku, 11.
13. Ibid., 12–13.
5. Legends 1: His Father and Katyń
1. Ryszard Kapuściński, Imperium, trans. Klara Glowczewska, London: Granta Books, 2007, 8.
2. ‘Człowiek z bagna’ (Man from the Marshes), interview with Ryszard Kapuściński by Barbara N. Łopieńska, Przekrój, 13 July 2003.
6. Inspired by Poetry, Storming Heaven
1. Ryszard Kapuściński, Lapidarium II, Warsaw: Czytelnik, 1996.
2. Ryszard Kapuściński, ‘Uzdrowienie’ (The Healing), Dziś i Jutro, 14 August 1949.
3. Ryszard Kapuściński, Bóg rani miłością (God Wounds with Love), extract in Rzeczpospolita, 3 March 2007.
4. ‘Dyskusja o poezji w gimnazjum im. Staszica w Warszawie’ (Debate about Poetry Held at Staszic High School in Warsaw), Odrodzenie, 5 March 1950.
5. Ryszard Kapuściński, ‘W sprawie obowiązań’ (On Obligations), ibid.
7. Lapidarium 1: The Poet
1. ‘Pisanie wierszy jest dla mnie luksusem’ (Writing Poetry is a Luxury for Me), Ryszard Kapuściński in conversation with Jarosław Mikołajewski, Gazeta Wyborcza, 21 February 2006.
2. Claudio Magris, Corriere della Sera, 24 December 2004.
8. On the Construction Site of Socialism
1. Ryszard Kapuściński, Travels with Herodotus, trans. Klara Glowczewska, London: Penguin Books, 2008, 4.
2. Ryszard Kapuściński, Busz po polsku (The Polish Bush), Warsaw: Czytelnik, 2009, 80.
3. Ryszard Kapuściński, Shah of Shahs, trans. William R. Brand and Katarzyna Mroczkowska-Brand, London: Penguin, 2006, 149.
4. Zbigniew Herbert, ‘Prologue’, The Collected Poems 1956–98, trans. and ed. Alissa Valles, New York: Ecco, 2007.
5. Jacek Kuroń and Jacek Żakowski, PRL dla początkujących (The PRL for Beginners), Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 1995.
6. Ibid.
7. Stefan Kieniewicz, ‘Z rozmyślań dziejopisa czasów porozbiorowych’ (From the Thoughts of a Chronicler of the Post-Partition Era), Kwartalnik Historii Nauki i Techniki 2, 1980.
8. Akta studenta Ryszarda Kapuścińskiego (Ryszard Kapuściński’s Student Documents), WH 19900, Warsaw University Archive.
9. Kuroń and Żakowski, PRL dla początkujących.
10. Ryszard Kapuściński and Zygmunt Korta, ‘W oparciu o doświadczenia Komsomołu . . .’ (Based on the Experiences of the Komsomol), Sztandar Młodych, 22 August 1950.
11. Ibid.
12. Kapuściński, Shah of Shahs, 141, 143.
9. On the Construction Site of Socialism, Continued
1. Application to the District Party Organization at Warsaw University History Faculty, in Leszek Żebrowski, ‘ “Chcę partyjnie żyć, pracować i walczyć” czyli o Ryszardzie Kapuścińskim inaczej’ (‘I Want to Live, Work and Fight for the Party’, or, A Different View of Ryszard Kapuściński), Nasz Dziennik, 16 June 2009.
2. Bronisław Geremek’s recommendation, ibid.
3. Ryszard Kapuściński, Lapidarium, Warsaw: Czytelnik, 1990.
4. Statements by Ryszard Kapuściński in Beata Nowacka and Zygmunt Ziątek, Ryszard Kapuściński. Biografia pisarza (Ryszard Kapuściński, Biography of a Writer), Kraków: SIW Znak, 2008.
5. Statements by Wiktor Woroszylski in Anna Bikont and Joanna Szczęsna, Lawina i kamienie. Pisarze wobec komunizmu (Avalanche and Stones: Writers’ Attitudes to Communism), Warsaw: Prószyński i S-ka, 2006.
6. Statements by Tadeusz Konwicki, ibid.
7. Ryszard Kapuściński, Travels with Herodotus, trans. Klara Glowczewska, London: Penguin Books, 2008, 8.
8. Wojciech Borsuk, ed., Był taki dziennik. ‘‘Sztandar Młodych’’ (Once There Was a Newspaper, Sztandar Młodych), Warsaw: Wydawnictwo Nowy Świat, 2006.
9. Ryszard Kapuściński, ‘Nasze dni’ (Our Days), extract from ‘Droga prowadzi naprzód’ (The Road Leads Forward), Sztandar Młodych, 12 August 1950.
10. Ryszard Kapuściński, ‘Łamiąc stare niesłuszne normy’ (Breaking the Old, Incorrect Norms), Sztandar Młodych, 31 August 1950.
11. Ryszard Kapuściński, ‘II Światowy Kongres Obrońców Pokoju’ (Second Defenders of Peace Congress), Sztandar Młodych, 18 November 1950.
12. Kapuściński, Lapidarium.
10. Alicja, Maminek, Zojka
1. Statements by Alicja Kapuścińska in ‘Mąż reporter’ (My Husband the Reporter), interview with Alicja Kapuścińska by Teresa Torańska and Artur Domosławski, Gazeta Wyborcza, 19 January 2009.
11. ’56: Revolution All Over Again
1. Ryszard Kapuściński, Shah of Shahs, trans. William R. Brand and Katarzyna Mroczkowska-Brand, London: Penguin Books, 2006, 104.
2. Ryszard Kapuściński, Travels with Herodotus, trans. Klara Glowczewska, London: Penguin Books, 2008, 9.
3. Ibid., 8.
‘4. Debate within the Polish Writers’ Union’, in Anna Bikont and Joanna Szczęsna, Lawina i kamienie. Pisarze wobec komunizmu (Avalanche and Stones: Writers’ Attitudes to Communism), Warsaw: Prószyński i S-ka, 2006.
5. Mieczysław Jastrun, ‘Epoka’ (Epoch), in Gorący popiół (Burning Ash), Warsaw: PIW, 1956.
6. Witold Dąbrowski, in Jacek Kuroń and Jacek Żakowski, PRL dla początkujących (The PRL for Beginners), Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 1995.
7. Jacek Kuroń, in ibid.
8. Ibid.
9. Kapuściński, Shah of Shahs, 103.
10. Ryszard Kapuściński, ‘W połowie drogi’ (Halfway Down the Road), Sztandar Młodych, 26–27 November 1955.
11. Kapuściński, Shah of Shahs, 138.
12. Ryszard Kapuściński and R. Rywanowicz, ‘Niespełnione zadania. Po łódzkim plenum ZMP’ (Unfulfilled Tasks: After the Łódź Plenum of the ZMP), Sztandar Młodych, 29 March 1955.
13. Ryszard Kapuściński, ‘Walka, spór i “rzeczy drobne” ’ (Fighting, Arguing and ‘Petty Things’), Walka Młodych 3, 1956.
14. Kapuściński, Shah of Shahs, 143–4.
15. Wojciech Adamiecki, ‘Nie podam ci ręki’ (I Will Not Shake Your Hand), statement in ‘Odszedł dziennikarz wieku’ (The Journalist of the Century Has Passed Away), Press 2, 2007.
16. Adam Ważyk, ‘Poemat dla dorosłych’ (A Poem for Adults), in Mówię do swojego ciała (Talking to My Body), Kraków: Colonel Press, 2002. (This translation by Antonia Lloyd-Jones.)
17. Remigiusz Szczęsnowicz, ‘Wspomnień czar’ (The Charm of Memories), in Wojciech Borsuk, ed., Był taki dziennik. ‘‘Sztandar Młodych’’ (Once There Was a Newspaper, Sztandar Młodych), Warsaw: Wydawnictwo Nowy Świat, 2006.
18. Ryszard Kapuściński, ‘To też jest prawda o Nowej Hucie’ (This Is Also the Truth about Nowa Huta), Sztandar Młodych, 30 September 1955.
19. ‘Komunikat o wypadkach w Poznaniu’ (Message about Events in Poznań), Sztandar Młodych, 29 June 1959.
20. Jacek Kuroń, in Kuroń and Żakowski, PRL dla początkujących.
21. Ryszard Kapuściński, ‘Poszukiwanie klucza’ (Looking for the Key), Sztandar Młodych, 13 February 1956.
22. Ryszard Kapuściński, ‘O demokracji robotniczej’ (On Workers’ Democracy), Sztandar Młodych, 29-30 September 1956.
23. Statement by Hanna Świda-Ziemba, in Bikont and Szczęsna, Lawina i kamienie.
24. Statement by Adam Michnik, ibid.
25. Statement by Artur Starewicz, in materials from the session of the CC Press Office held on 14 September 1957, Archiwum Akt Nowych (Archive of New Documents), Zespół KC PZPR 237/XIX-144.
26. Ryszard Kapuściński and Krzysztof Kąkolewski, ‘Metryka naszego urodzenia’ (Our Birth Certificate), Sztandar Młodych, 20–22 April 1957.
27. Kapuściński, Shah of Shahs, 139–40.
28. Kapuściński and Kąkolewski, ‘Metryka naszego urodzenia’.
12. The Third World: A Clash and a Beginning
1. Ryszard Kapuściński, Podróże z Herodotem (‘Travels With Herodotus’), SIW Znak, Kraków, 2004, 38.
2. Ryszard Kapuściński, ‘Co się nie udało Kolumbowi . . .’ (What Columbus Failed to Do . . .), Sztandar Młodych, 24 January 1957.
3. Ryszard Kapuściński, ‘Na lotnisku’ (At the Airport), Sztandar Młodych, 24 June 1955.
4. Ryszard Kapuściński, ‘Gorzki smak wody’ (The Bitter Taste of Water), Sztandar Młodych, 28 January 1957.
5. Kapuściński, Travels with Herodotus, trans. Klara Glowczewska, London: Penguin Books, 2008, 20.
6. Kapuściński, ‘Gorzki smak wody’.
7. Ryszard Kapuściński, ‘Fatamorgana egzotyki’ (The Mirage of the Exotic’), Sztandar Młodych, 20 February 1957.
8. Ryszard Kapuściński, ‘Okrzyk Napoleona’ (Napoleon’s Shout), Sztandar Młodych, 8 March 1957.
9. Ryszard Kapuściński, ‘How Many More Worlds?’, in I Wrote Stone: The Selected Poetry of Ryszard Kapuściński, trans. Diana Kuprel and Marek Kusiba, Emeryville, Canada: Biblioasis, 2007, 31.
10. Kapuściński and Kąkolewski, ‘Metryka naszego urodzenia’ (Our Birth Certificate), Sztandar Młodych, 20–22 April 1957.
13. In ‘Rakowski’s Gang’
1. Ryszard Kapuściński, Busz po polsku (The Polish Bush), Warsaw: Czytelnik, 2009, 80–1.
2. Wiesław Władyka, “Polityka” i jej ludzie (Polityka and Its People), Warsaw: Polityka, 2007.
3. Ibid.
4. Ryszard Kapuściński, Travels with Herodotus, trans. Klara Glowczewska, London: Penguin Books, 2008, 73.
5. Ryszard Kapuściński, The Soccer War, trans. William Brand, London: Granta Books, 2007, 20–1.
6. Ryszard Kapuściński, ‘Bojkot na ołtarzu’ (Boycott on the Altar), Polityka 9, 1960.
7. Ibid.
8. Ryszard Kapuściński, ‘Stracony dla Forda’ (Lost for Ford), Polityka 18, 1960.
9. Ryszard Kapuściński, ‘Zaproszenie do Afryki’ (Invitation to Africa), Polityka 44, 1960.
10. Kapuściński, The Soccer War, 21.
11. Ibid., 40.
12. Ryszard Kapuściński, ‘List z Afryki’ (Letter from Africa), Polityka 6, 1961.
13. Ryszard Kapuściński, ‘Kongo z bliska’ (Congo Close Up), Polityka 12, 1961.
14. Kapuściński, The Soccer War, 68.
15. Ibid., p. 62.
14. Legends 2: Sentenced to Death by Firing Squad
1. Bożena Dudko, ed., Podróże z Ryszardem Kapuścińskim (Travels with Ryszard Kapuściński), Kraków: SIW Znak, 2007.
2. Jaroslav Bouček, ‘Do Nitra Konga. Pravda Kapuścinskěho a Pravda Boučka’ (Into the Heart of Congo: Kapuściński’s Truth and Bouček’s Truth), in Cestování Čechů a Poláků v 19. a 20. století (Czech and Polish Travels in the 19th and 20th Centuries), Prague: AAV ČR, 2008.
3. Ibid.
4. ‘Czeterokrotnie rozstrzelany’ (Executed by Firing Squad Four Times), Ryszard Kapuściński in conversation with Wojciech Giełżyński, Ekspres Reporterów 6, 1978.
5. ‘Gdzieś kryje się większa racja . . .’ (Greater Rationale Lies Hidden Somewhere), Ryszard Kapuściński in conversation with Andrzej Kantowicz, Kultura 31, 1976.
15. In ‘Rakowski’s Gang’, Continued
1. Ryszard Kapuściński, ‘Kongo z bliska’ (Congo Close Up), Polityka 12, 1961.
2. Mieczysław F. Rakowski, Dzienniki polityczne 1958–1962 (Political Diaries 1958–1962), Warsaw: Iskry, 1999.
3. Wiesław Władyka, „Polityka” i jej ludzie (Polityka and Its People), Warsaw: Polityka, 2007.
4. Ryszard Kapuściński, Busz po polsku (The Polish Bush), Warsaw: Czytelnik, 2009, 51.
5. Ibid., 77.
6. Ibid., 52.
7. Ryszard Kapuściński, ‘Uprowadzenie Elżbiety’ (The Abduction of Elżbieta) in Busz po polsku, vol. 3 of Dzieła wybrane Ryszarda Kapuścińskiego (The Selected Works of Ryszard Kapuściński), Warsaw: Agora, 2008.
8. Małgorzata Szejnert, ‘Postscriptum. Busz po 46 latach’ (Postscript: The Bush 46 Years On), in ibid.
9. Kapuściński, Busz po polsku, 42.
10. Ibid., 85.
11. Ryszard Kapuściński, ‘Dalszy ciąg dramatu (List do redakcji tygodnika Polityka)’ (The Drama Continues: Letter to the Editors of Polityka), Polityka 46, 1961.
12. Ibid.
13. ‘List B. Drozdowskiego’ (Letter by Bohdan Drozdowski [to the editors of Polityka]), Polityka 47, 1961.
14. ‘Odpowiedź redakcji’ (Reply from the Editors [of Polityka to Bohdan Drozdowski’s letter]), Polityka 47, 1961.
15. Julian Przyboś, reply to a survey titled ‘Inspiracja czy plagiat’ (Inspiration or Plagiarism?), Współczesność 2, 1962.
16. Kapuściński, Busz po polsku, 84–8.
16. Life in Africa
1. Ryszard Kapuściński, The Shadow of the Sun, trans. Klara Glowczewska, London: Penguin Books, 2002, 38.
2. Ryszard Kapuściński, The Soccer War, trans. William Brand, London: Granta Books, 2007, 16.
3. Kapuściński, The Shadow of the Sun, 83.
4. Ibid., 62.
17. Objects of Fascination: The African Icons
1. Frantz Fanon, The Wretched of the Earth, trans. Richard Philcox, New York: Grove Press, 2004, 50–2.
2. Ibid., 81.
3. Ryszard Kapuściński, ‘Elita władzy’ (The Ruling Élite), Polityka 8, 1964.
4. Ryszard Kapuściński, ‘Bar wzięty’ (A Popular Bar), Polityka 20, 1961.
5. Ryszard Kapuściński, The Soccer War, trans. William Brand, London: Granta Books, 2007, 25.
6. Ibid., 49.
18. Life in Africa, Continued
1. Statements by Alicja Kapuścińska in ‘Mąż reporter’ (My Husband the Reporter), interview with Alicja Kapuścińska by Teresa Torańska and Artur Domosławski, Gazeta Wyborcza, 19 January 2009.
2. Ryszard Kapuściński, Letters to Jerzy and Izabella Nowak, Kampala, October 1962.
3. Ibid.
4. Ibid.
5. Ryszard Kapuściński, Letter to Jerzy and Izabella Nowak, Nairobi, n.d. (probably November or December 1963).
6. Ryszard Kapuściński, ‘Nairobi, Korespondencja z Kenii’ (Nairobi: Correspondence from Kenya), PAP Special Bulletin, Weekly Supplement 491, 25 November 1963.
7. Ryszard Kapuściński, ‘Pierwszy polski dziennikarz w Republice Zanzibaru’ (First Polish Journalist in the Republic of Zanzibar), Trybuna Ludu 18, 1964.
8. Ibid.
9. Ryszard Kapuściński, ‘Nigeria przed i po przewrocie’ (Nigeria Before and After the Coup), PAP Special Bulletin, Weekly Supplement 719, 7 February 1966.
10. Ryszard Kapuściński, ‘Sytuacja w Nigerii – do wiadomości redakcji’ (The Situation in Nigeria – Information for the Editors), PAP Special Bulletin, Weekly Supplement 715, 24 January 1966.
11. Ryszard Kapuściński, Letter to Jerzy Nowak, Lagos, 29 September 1965.
12. Ibid.
13. Ryszard Kapuściński, Letter to Jerzy Nowak, Lagos, 6 January 1966.
14. Ibid.
15. Ibid.
16. Ryszard Kapuściński, The Soccer War, trans. William Brand, London: Granta Books, 2007, 137.
17. Ryszard Kapuściński, Letter to Jerzy Nowak, Lagos, 29 September 1965.
18. Ryszard Kapuściński, Letter to Jerzy Nowak, Lagos, 6 January 1966.
19. Ryszard Kapuściński, Gdyby cała Afryka . . . (If Only the Whole of Africa . . .), Warsaw: Czytelnik, 1971.
20. Ryszard Kapuściński, Postcard to Jerzy Nowak, Addis Ababa, 16 November 1993.
19. In the Corridors of Power
1. Mieczysław F. Rakowski, Dzienniki polityczne 1963–1966 (Political Diaries 1963–1966), Warsaw: Iskry, 1999.
2. Ryszard Kapuściński, Letter to Jerzy Nowak, Mexico City, 15 December 1969.
3. Mieczysław F. Rakowski, Dzienniki polityczne 1984–1986 (Political Diaries 1984–1986), Warsaw: Iskry, 2005.
4. Ryszard Kapuściński, Letter to Jerzy Nowak, Mexico City, 15 December 1969.
20. Lapidarium 3: The Reporter as Politician
1. Ryszard Kapuściński, Kirgiz schodzi z konia (The Kyrgyz Dismounts), Warsaw: Czytelnik, 2007.
21. On the Trail of Che Guevara
1. Ryszard Kapuściński, ‘Ostry kryzys w Ameryce Łacińskiej’ (Acute Crisis in Latin America), Życie Warsawy 30, 1969, and ‘Fala konfliktów i walk w krajach Ameryki Łacińskiej’ (Wave of Conflict and Fighting in the Latin American Countries), Trybuna Ludu 82, 1970.
2. Ryszard Kapuściński, ‘Ostre napięcia w Chile’ (Acute Tensions in Chile), Trybuna Ludu, 10 May 1968.
3. Ryszard Kapuściński, Letter to Jerzy Nowak, Rio de Janeiro, 4 November 1968.
4. Ryszard Kapuściński, ‘Od tłumacza’ (Translator’s Preface), in Ernesto ‘Che’ Guevara, Dziennik z Boliwii (The Bolivian Diary), Warsaw: Książka i Wiedza, 1969.
5. Ryszard Kapuściński, ‘KP Chile wzywa do udaremnienia zamachu stanu’ (The Chilean CP Calls for the Prevention of the Coup d’État), Trybuna Ludu, 14 May 1968.
22. On the Trail of Che Guevara, Continued
1. Ryszard Kapuściński, Letter to Jerzy and Izabella Nowak, Rio de Janeiro, 4 November 1968.
2. Ibid.
3. Ibid.
4. Ibid.
5. Ryszard Kapuściński, Letter to Jerzy and Izabella Nowak, Mexico City, 22 September 1971.
6. Ryszard Kapuściński, Letter to Jerzy and Izabella Nowak, Mexico City, 15 December 1969.
7. Kapuściński, Letter, 22 September 1971.
8. Ryszard Kapuściński, ‘Relacja polskiego korespondenta z walk Hondurasu z Salwadorem’ (A Polish Correspondent’s Account of the Fight between Honduras and El Salvador), Życie Warszawy 171, 1969.
9. Ryszard Kapuściński, ‘Pierwsza autentyczna rewolucja’ (First Authentic Revolution), Polityka 42, 1970.
10. Ryszard Kapuściński, ‘Emigranci kubańscy w USA przygotowują nową awanturę przeciw Kubie?’ (Are Cuban Emigrés in the USA Preparing a New Fight against Cuba?), Trybuna Ludu 125, 1970.
11. Ryszard Kapuściński, ‘W sobotę – ostateczny wybór prezydenta Chile’ (On Saturday – The Final Vote for the President of Chile), Trybuna Ludu 292, 1970.
12. Ryszard Kapuściński, ‘Kandydat lewicy S. Allende prezydentem Chile’ (Left-wing Candidate S. Allende Is President of Chile), Trybuna Ludu 297, 1970.
13. ‘Wiosna ludów latynoskich’ (The Latin American Spring of Nations’), interview with Ryszard Kapuściński by Artur Domosławski, Gazeta Wyborcza, 7 April 2001.
23. Objects of Fascination: The Latin American Icons
1. Ryszard Kapuściński, Chrystus z karabinem na ramieniu (Christ with a Rifle on His Shoulder), Warsaw: Czytelnik, 1976.
2. Ibid.
3. Ryszard Kapuściński, ‘Radykalizacja duchowieństwa latynoamerykańskiego’ (The Radicalization of the Latin American Clergy), Trybuna Ludu 216, 1970.
24. On the Trail of Che Guevara, Continued Further
1. Ryszard Kapuściński, ‘Dr Héctor Cuadra o problemie porywania diplomatów’ (Dr Héctor Cuadra on the Problem of the Kidnapping of Diplomats), PAP Special Bulletin, Weekly Supplement 84, 23 May 1970.
2. Ibid.
3. ‘Z tamtego świata. Z Ryszardem Kapuścińskim rozmawia Jacek Syski’ (From the Other World. Jacek Syski in conversation with Ryszard Kapuściński), Literatura, 22 July 1976.
4. Ryszard Kapuściński, Dlaczego zginął Karl von Spreti (Why Karl von Spreti Died), Warsaw: Czytelnik, 2010, 20–2.
5. Ryszard Kapuściński, ‘Pierwsze oceny wizyty Fidela Castro w Chile’ (First Appraisals of Fidel Castro’s Visit to Chile), PAP Special Bulletin, Weekly Supplement 1306, 11 November 1971.
6. Ibid.
7. Wiktor Osiatyński, ‘Zamki z piasku’ (Castles Made of Sand), Odra 7–8, 1980.
8. Ryszard Kapuściński, Letter to Jerzy and Izabella Nowak, Mexico City, 19 February 1972.
25. Zojka’s Escapes
1. Statements by Alicja Kapuścińska in ‘Mąż reporter’ (My Husband the Reporter), interview with Alicja Kapuścińska by Teresa Torańska and Artur Domosławski, Gazeta Wyborcza, 19 January 2009.
2. Ibid.
3. Ibid.
4. Ibid.
5. ‘Mój tata Ryszard Kapuściński’ (My Dad Ryszard Kapuściński), interview with René Maisner by Bartosz Marzec, Rzeczpospolita, 21 January 2008, and ‘Z René Maisner rozmawia Liliana Śnieg-Czaplewska’ (Liliana Śnieg-Czaplewska in Conversation with René Maisner), Gala 5, 2009.
26. A Committed Reporter, a Black-and-White World
1. Ryszard Kapuściński, ‘Rozmowy o wojnie w Etiopii’ (Conversations about the War in Ethiopia), Sztandar Młodych, 31 August 1977.
2. ‘Czterokrotnie rozstrzelany’ (Executed by Firing Squad Four Times), interview with Ryszard Kapuściński by Wojciech Giełżyński, Ekspres Reporterów 6, 1978.
3. Interview with Ryszard Kapuściński for Mexican journal La Jornada, reprinted in El Espectador, 3 January 1988.
4. ‘Z tamtego świata’ (From the Other World), interview with Ryszard Kapuściński by Jacek Syski, Literatura, 22 July 1976.
5. Ibid.
6. ‘Gdzieś kryje się większa racja . . .’ (The Greater Rationale Lies Hidden Somewhere . . .), interview with Ryszard Kapuściński by Andrzej Kantowicz, Kultura 31, 1976.
7. ‘Czterokrotnie rozstrzelany’.
8. Ryszard Kapuściński, Gdyby cała Afryka . . . (If Only the Whole of Africa . . .), Warsaw: Czytelnik, 1971.
9. ‘Serdecznie witamy w Polsce cesarza Haile Selassie I’ (We Warmly Welcome the Emperor Haile Selassie I to Poland), Trybuna Ludu, 17 September 1964.
10. ‘Toast Edwarda Ochaba’ (Edward Ochab’s Toast [in honour of the Emperor Haile Selassie I]), Trybuna Ludu, 18 September 1964.
11. ‘Wizyta przywódcy Etiopii w Polsce. Henryk Jabłoński, Mengistu Haile Mariam’ (Visit of the Ethiopian Leader to Poland: Henryk Jabłoński, Mengistu Haile Mariam), Trybuna Ludu, 11 December 1978.
12. Ryszard Kapuściński, ‘W Etiopii nasila się coraz bardziej terrorystyczna działalność sił prawicy’ (Terrorist Activity of Right-Wing Forces Continues to Intensify in Ethiopia), Życie Warszawy 276, 1976.
13. ‘W drodze’ (On the Road), interview with Ryszard Kapuściński by Teresa Krzemień, Kultura, 19 November 1978.
14. ‘Czterokrotnie rozstrzelany’.
15. Ryszard Kapuściński, ‘Sytuacja w Angoli (nie do przedrukowania w prasie)’ (The Situation in Angola, Not for Reprint in the Press), PAP Special Bulletin, Weekly Supplement 1700, 16 October 1975.
16. ‘Rozmowa z Sekretarzem Generalnym KC Komunistycznej Partii Chile tow. Luisem Corvalanem’ (A Conversation with Secretary General of the Central Committee of the Chilean Communist Party, Comrade Luis Corvalan), conducted by Ryszard Kapuściński and Walery Namiotkiewicz, Nowe Drogi 1, 1973.
17. ‘Czterokrotnie rozstrzelany’.
18. Ryszard Kapuściński, ‘Velasco Ibarra zostaje dyktatorem’ (Velasco Ibarra Becomes Dictator), PAP Special Bulletin 7633, 16 July 1970.
27. Christ with a Rifle in a Czech Comedy at the Emperor’s Court
1. Ryszard Kapuściński, The Emperor, trans. William R. Brand and Katarzyna Mroczkowska-Brand, Penguin, 2006, 39.
2. Ibid., 86.
3. Ibid., 90.
4. Ibid., 86.
5. Ibid.
6. Ibid., 49.
7. Barbara N. Łopieńska, ‘Ulica Brzeska’ (Brzeska Street), in Łapa w łapę i inne reportaże (Hand in Hand and Other Reports), Warsaw: Iskry, 2004.
8. Kapuściński, The Emperor, 47.
9. Ibid., 94.
10. Ibid.
11. ‘Z tamtego świata’ (From the Other World), interview with Ryszard Kapuściński by Jacek Syski, Literatura, 22 July 1976.
12. Andrzej Pawluczuk, ‘Świat na stadionie’ (The World at the Stadium), Kontrasty 4, 1979.
13. Kapuściński, The Emperor, 52.
14. Ibid., 35.
15. Ibid., 32.
16. Ibid., 36.
17. Ibid., 125.
18. Ibid., 54.
19. Ibid., 7.
20. Ibid., 5.
21. Ibid., 129–30.
22. Józef Tejchma, W kręgu nadziei i rozczarowań (In the Circle of Hopes and Disappointments), Warsaw: Wydawnictwo Projekt, 2002.
23. Kapuściński, The Emperor, 108–9.
24. Ibid., 120.
28. On Love and Other Demons
1. Ryszard Kapuściński, Lapidarium III, Warsaw: Czytelnik, 1997.
2. Statements by Alicja Kapuścińska in ‘Mąż reporter’ (My Husband the Reporter), interview with Alicja Kapuścińska by Teresa Torańska and Artur Domosławski, Gazeta Wyborcza, 19 January 2009.
3. Ibid.
4. Ryszard Frelek, Statement in ‘Odszedł dziennikarz wieku’ (The Journalist of the Century Has Passed Away), Press 2, 2007.
5. Ryszard Kapuściński, ‘Fin de siècle’ in Wiersze zebrane (Collected Poems), Dzieła wybrane Ryszarda Kapuścińskiego (Collected Works of Ryszard Kapuściński), vol. 10, Warsaw: Agora, 2008.
6. Ryszard Kapuściński, Another Day of Life, trans. William R. Brand and Katarzyna Mroczkowska-Brand, London: Penguin Books, 2001, 52–3.
7. Ryszard Kapuściński, The Shadow of the Sun, trans. Klara Glowczewska, London: Penguin Books, 2002, 76–7.
8. Ryszard Kapuściński, Travels with Herodotus, trans. Klara Glowczewska, London: Penguin Books, 2008, 13.
9. Kapuściński, ‘Odkąd jesteś’ (Ever Since You), in Wiersze zebrane.
10. Statements by Alicja Kapuścińska in ‘Mąż reporter’.
29. The Final Revolution, the Final Coup
1. Statement by Ryszard Kapuściński in Kto tu wpuścił dziennikarzy. 20 lat później (Who Let the Journalists in Here? 20 Years Later), Warsaw: Rosner i Wspólnicy, 2005.
2. Timothy Garton Ash, The Polish Revolution: Solidarity, New York: Charles Scribner’s Sons, 1984, 32.
3. Statement by Kapuściński, in Kto tu wpuścił dziennikarzy.
4. Ibid.
5. Ibid.
6. Ryszard Kapuściński, Shah of Shahs, trans. William R. Brand and Katarzyna Mroczkowska-Brand, London: Penguin Books, 2006, 115–16.
7. Ibid., 111.
8. Statement by Kapuściński in Kto tu wpuścił dziennikarzy.
9. Ibid.
10. Ibid.
11. Ibid.
12. Ibid.
13. Ibid.
14. Ibid.
15. Ibid.
16. Ibid.
17. Ibid.
18. Ryszard Kapuściński, ‘Notatki z Wybrzeża’ (Notes from the Coast), Kultura 37, 1980.
19. Ibid.
20. Ibid.
21. Ibid.
22. Statement by Kapuściński in Kto tu wpuścił dziennikarzy.
23. ‘Wyjście z kostiumu’ (Coming out of Costume), interview with Ryszard Kapuściński by Zbigniew Miazga, Sztandar Ludu, 11 March 1981.
24. Statement by Ryszard Kapuściński in ‘Etos klasy robotniczej’ (The Ethos of the Working Class), Miesięcznik Literacki 4, 1981.
25. Ryszard Piekarowicz, unpublished diary.
26. Ibid.
27. Jerzy Urban, Letter to Mariusz Szczygieł, Gazeta Wyborcza, 29 January 2007.
28. Jerzy Urban, Statement at the Government Spokesman’s Press Conference, in Beata Nowacka and Zygmunt Ziątek, Ryszard Kapuściński. Biografia pisarza (Ryszard Kapuściński: Biography of a Writer), Kraków: SIW Znak, 2008.
29. Statement by Kapuściński in Kto tu wpuścił dziennikarzy.
30. Ibid.
31. Ryszard Kapuściński, Letter to Jerzy Nowak, Warsaw, n.d. (first half of 1982).
32. Ryszard Kapuściński, Letter to Jerzy Nowak, Warsaw, 4 November 1982.
33. Ryszard Kapuściński, Letter to Jerzy Nowak, Warsaw, n.d.
30. Worth More Than a Thousand Grizzled Journofantasists
1. Ryszard Kapuściński, Lapidarium, Warsaw: Czytelnik, 1990.
2. William Brand, ‘Prawnik zażądał notarialnych poświadczeń’ (The Lawyer Requested Notarized Certificates), in Bożena Dudko, ed., Podróże z Ryszardem Kapuścińskim (Travels with Ryszard Kapuściński), Kraków: SIW Znak, 2007.
3. Ibid.
4. Peter Prescott, ‘His Clement Highness’, Newsweek, 11 April 1983, 76.
5. Salman Rushdie in ‘Christmas Books’, Sunday Times, 11 December 1983, p. 39.
6. David Wise and Thomas B. Ross, The Invisible Government, New York: Random House, 1964, 110–13, quoted in Ryszard Kapuściński, Szachinszach, Warsaw: Czytelnik, 1997.
7. Brand, ‘Prawnik zażądał notarialnych poświadczeń’.
8. Salman Rushdie, ‘Reporting a Nightmare’, Guardian, 13 February 1987, 15.
9. Joe Queenan, ‘A Pole Apart’, Wall Street Journal, 25 April 1991.
10. Adam Hochschild, ‘Magic Journalism’, New York Review of Books, 3 November 1994.
11. Statement by Antoni Libera in ‘Oskarżał Zachód o nędzę świata’ (He Blamed the West for World Poverty), Dziennik, 26–27 January 2008.
12. Kapuściński, Lapidarium.
13. Ryszard Kapuściński, Letter to Jerzy and Izabella Nowak, Philadelphia, 21 February 1988.
14. Kapuściński, Lapidarium.
15. Ryszard Kapuściński, Lapidarium II, Warsaw: Czytelnik, 1996.
31. Lapidarium 4: Why Did Kapuściński Have No Critics in Poland?
1. Ryszard Kapuściński, Lapidarium II, Warsaw: Czytelnik, 1996.
2. Artur Domosławski, Ameryka zbuntowana (Rebellious America), Warsaw: Świat Książki, 2007, 239.
32. The Reporter Amends Reality, or, Critics of All Nations, Unite!
1. Harold G. Marcus, ‘Prejudice and Ignorance in Reviewing Books about Africa: The Strange Case of Ryszard Kapuściński’s The Emperor’, History in Africa 17, 1990, 373–8.
2. Ibid.
3. Ryszard Kapuściński, Shah of Shahs, trans. William R. Brand and Katarzyna Mroczkowska-Brand, London: Penguin Books, 2006, 24.
4. Ibid., 117.
5. ‘Czeterokrotnie rozstrzelany’ (Executed by Firing Squad Four Times), Ryszard Kapuściński in conversation with Wojciech Giełżyński, Ekspres Reporterów 6, 1978.
6. Ryszard Kapuściński, Lapidarium III, Warsaw: Czytelnik, 1997.
7. Ibid.; quotation from Susannah Clapp retranslated from Polish.
8. Kapuściński, Lapidarium III.
9. Ryszard Kapuściński, Chrystus z karabinem na ramieniu (Christ with a Rifle on His Shoulder), Warsaw: Czytelnik, 1976.
10. Ibid.
11. Ibid.
12. Ryszard Kapuściński, The Shadow of the Sun, trans. Klara Glowczewska, London: Penguin Books, 2002, 152.
13. Ibid., 145.
14. John Ryle, ‘At Play in the Bush of Ghosts: Tropical Baroque, African Reality and the Work of Ryszard Kapuściński’, Times Literary Supplement, 27 July 2001.
15. Lluís Albert Chillón Asensio, Literatura y periodismo. Una tradición de relaciones promiscuas (Literature and Journalism, a Tradition of Promiscuous Relationships), Bellaterra: Universidad Autónoma de Barcelona, 1999.
16. Ryszard Kapuściński, Autoportret reportera (Self-portrait of a Reporter), Kraków: SIW Znak, 2003.
17. Wojciech Jagielski, The Night Wanderers, trans. Antonia Lloyd-Jones, New York: Seven Stories, 2012.
18. ‘Bez litości’ (No Mercy), interview with Wojciech Jagielski by Andrzej Skworz, Press 11, 2009.
19. Ryszard Kapuściński, Lapidarium. Warsaw: Czytelnik, 1990.
33. Our Friend Rysiek
1. Ryszard Kapuściński, Letter to Jerzy and Izabella Nowak, Mexico City, 19 February 1972.
2. Ryszard Kapuściński, Letter to Izabella Nowak, Mexico City, 15 December 1969.
3. Ryszard Kapuściński, Letter to Jerzy and Izabella Nowak, Mexico City, 11 February 1970.
4. Ryszard Kapuściński, ‘Takie sobie zwrotki na urodziny Dorotki’ in Witold Bereś and Krzysztof Burnetko, Kapuściński: nie ogarniam świata (Kapuściński: I Cannot Embrace the World), Warsaw: Świat Książki, 2007.
5. Ryszard Kapuściński, ‘Why Did the World’, in I Wrote Stone: The Selected Poetry of Ryszard Kapuściński, trans. Diana Kuprel and Marek Kusiba, Emeryville, Canada: Biblioasis, 2007, 52.
34. Where to from Socialism?
1. Ryszard Kapuściński, Imperium, trans. Klara Glowczewska, London, Granta Books, 2007, 84–5.
2. Ibid., 202.
3. Ibid., 215–6.
4. Ryszard Kapuściński, Lapidarium, Warsaw: Czytelnik, 1990.
5. Ryszard Kapuściński, ‘A Note’, in I Wrote Stone: The Selected Poetry of Ryszard Kapuściński, trans. Diana Kuprel and Marek Kusiba, Emeryville, Canada: Biblioasis, 2007, 47.
6. Kapuściński, Lapidarium.
7. Ibid.
8. Ibid.
9. Ryszard Kapuściński, Letter to Jerzy Nowak, 4 May 1991.
10. Ryszard Kapuściński, Lapidarium II, Warsaw: Czytelnik, 1996.
11. Ibid.
12. Ibid.
13. ‘Dziennikarz wieku 1999’ (Journalist of the Century 1999), Press, www.press.pl.
36. Lapidarium 5: Was Kapuściński a Thinker?
1. Ryszard Kapuściński, The Shadow of the Sun, trans. Klara Glowczewska, London: Penguin Books, 2002, 83.
2. Ryszard Kapuściński, Lapidarium II, Warsaw: Czytelnik, 1996.
3. Ryszard Kapuściński, Shah of Shahs, trans. William R. Brand and Katarzyna Mroczkowska-Brand, London: Penguin Books, 2006, 109.
4. Kapuściński, Lapidarium II.
5. Kapuściński, The Shadow of the Sun, 229–30.
6. ‘Nasz kruchy świat’ (Our Fragile World), interview with Ryszard Kapuściński by Artur Domosławski and Aleksander Kaczorowski, Gazeta Wyborcza, 28 September 2001.
7. Ryszard Kapuściński, Lapidarium V, Warsaw: Czytelnik, 2002.
8. Ibid.
9. Ryszard Kapuściński, The Other, trans. Antonia Lloyd-Jones, London: Verso Books, 2008, 92.
10. ‘Reporter to taki zwiadowca’ (A Reporter Is Like a Scout), interview with Ryszard Kapuściński by Marek Radziwon, Gazeta Wyborcza, 29 September 2005.
36. Where to from Socialism? Continued
1. Ryszard Kapuściński, Lapidarium III, Warsaw: Czytelnik, 1997.
2. Ryszard Kapuściński, Lapidarium IV, Warsaw: Czytelnik, 2000.
3. Ryszard Kapuściński, Lapidarium V, Warsaw: Czytelnik, 2002.
4. Ibid.
5. Ryszard Kapuściński, The Shadow of the Sun, trans. Klara Glowczewska, London: Penguin Books, 2002, 228.
6. ‘Wiosna ludów latynoskich’ (The Springtime of the Latino Peoples), interview with Ryszard Kapuściński by Artur Domosławski, Gazeta Wyborcza, 7 April 2001.
7. Andrzej Pawluczuk, ‘Reporter ginącego świata. Opowieść o Ryszardzie Kapuścińskim’ (Reporter of a Dying World: A Tale about Ryszard Kapuściński), http://www.kapuscinski.info/page/zyciorys/15.
8. ‘Nasz kruchy świat’ (Our Fragile World), interview with Ryszard Kapuściński by Artur Domosławski and Aleksander Kaczorowski, Gazeta Wyborcza, 28 September 2001.
9. Ibid.
10. Ibid.
11. Ernest Skalski, ‘Zero tolerancji’ (Zero Tolerance), Gazeta Wyborcza, 3 October 2001.
12. ‘Ciszej z tymi werblami’ (Stop Banging the Drums), interview with Ryszard Kapuściński by Artur Domosławski, Gazeta Wyborcza, 24 December 2002.
13. Ryszard Kapuściński, Lapidarium, Warsaw: Czytelnik, 1990.
37. The File
1. Ian Traynor, ‘Famed Polish Writer Outed as “Spy” in Anti-communist Purge’, The Guardian, 22 May 2007, 19.
2. Paolo Rumiz and Andrea Tarquini, ‘Accuse postume a Kapuscinski: “Era una spia di Varsavia” ’ (Kapuściński Posthumously Accused: ‘He Was a Spy for Warsaw’), la Repubblica, 22 May 2007 (retranslated from Polish).
3. File for Operational Contact Known as ‘The Poet’, Instytut Pamięci Narodowej (Institute of National Remembrance) BU 001043/255.
4. Author’s note: After leaving Mexico, Sobieski went to work for the Central Committee’s Foreign Department, run by Frelek, and often used to meet Kapuściński there.
5. Igor Ryciak, ‘Kontakt 11630/I’ (Contact 11630/I), Newsweek Polska, 27 May 2007.
6. John Stockwell, In Search of Enemies: A CIA Story, New York: W.W. Norton, 1978, 101.
38. Legends 5: The Price of Greatness
1. Ryszard Kapuściński: ‘Właściwie co miałem zrobić . . .’ (What Should I Really Have Done . . .), in Wiersze zebrane (Collected Poems), Dzieła wybrane Ryszarda Kapuścińskiego t. 10 (Collected Works of Ryszard Kapuściński), vol. 10, Warsaw: Agora, 2008.
39. Maestro Kapu
1. Oscar Escamilla, ‘Retrato de un encuentro’ (Portrait of a Meeting) in Ryszard Kapuściński, Los cincos sentidos del periodista (The Journalist’s Five Senses), Bogotá: Fundación Nuevo Periodismo Latinoamericano, 2004.
40. Unwritten Books
1. Ryszard Kapuściński, Notes for unwritten books, in Artur Domosławski, ‘Hycle w Arkadii’ (Dog Catchers in Arcadia), Gazeta Wyborcza, 21 January 2008.
2. Ibid.
3. Ibid.
4. Ibid.
5. Ibid.
6. Ibid.
7. ‘Czarny Ląd i czarne karty’ (The Dark Continent and Dark Pages), interview with Ryszard Kapuściński by Wojciech Jagielski, Gazeta Wyborcza, 23 August 2003.
8. Ibid.
9. Kapuściński, Notes, in Domosławski, Hycle w Arkadii.
10. Ibid.
11. Ibid.
12. Ibid.
13. Ibid.
14. Ibid.
15. Ibid.
16. Ibid.
17. Ibid.
18. Ibid.
19. Ibid.
20. Ibid.
41. No Strength to Furnish the Face
1. Ryszard Kapuściński, Notes, in Artur Domosławski, ‘Kamyki, szkiełka i tysiąc innych skarbów’ (Pebbles, Pieces of Glass and a Thousand Other Treasures), Gazeta Wyborcza, 24 December 2007.
2. Leopold Staff, ‘Kieszeń’ (The Pocket), in Poezje zebrane (Collected Poems), Warsaw: PIW, 1967.
3. Mircea Eliade, Journal I, 1945–1955, trans. Mac Linscott Ricketts, Chicago: University of Chicago Press, 1990, 182–6 .
4. Mircea Eliade, Journal II, trans. Fred H. Johnson Jr, Chicago: University of Chicago Press, 1989, 13–16.
5. Jan Parandowski, Petrarka (Petrarch), Warsaw: Czytelnik, 1956.
6. Alexei Suvorin, Dnievnik (Diary), Moscow: Novosti, 1992.
7. Mikołaj Rej, Żywot człowieka poczciwego (The Life of the Honest Man), Wrocław: Ossolineum, 1956.
8. Kapuściński, Notes, in Domosławski, ‘Kamyki, szkiełka’.
9. Anna Świrszczyńska, Mówię do swego ciała (Talking to My Body), Kraków: Colonel Press, 2002.
10. Konrad Godlewski, ‘Nobel przychodzi w czwartek’ (Nobel Comes on Thursday), Gazeta Wyborcza, 5 October 2005.
11. Kapuściński, Notes, in Domosławski, ‘Kamyki, szkiełka’.
12. Ibid.
13. Statements by Alicja Kapuścińska in ‘Mąż reporter’ (My Husband the Reporter), interview with Alicja Kapuścińska by Teresa Torańska and Artur Domosławski, Gazeta Wyborcza, 19 January 2009.
14. Ryszard Kapuściński, ‘Suffering and Guilt’, in I Wrote Stone: The Selected Poetry of Ryszard Kapuściński, trans. Diana Kuprel and Marek Kusiba, Emeryville, Canada: Biblioasis, 2007, 68.
15. Kapuściński, Notes, in Domosławski, ‘Kamyki, szkiełka’.
16. Ibid.
17. Alicja Kapuścińska, in ‘Mąż reporter’.
18. Ryszard Kapuściński, ‘Zapiski szpitalne’ (Hospital Jottings), in Jarosław Mikołajewski, Sentymentalny portret Ryszarda Kapuścińskiego (A Sentimental Portrait of Ryszard Kapuściński), Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2008.
19. Ibid.