Dobbie, 1942 58-67; Dobbie, E.V.K., The Anglo-Saxon Minor Poems, ASPR 6 (New York).
Hwæt! Ic ana sæt
innan bearwe,
mid helme beþeht,
holte tomiddes,
þær þa wæterburnan
swegdon and urnon
on middan gehæge,
eal swa ic secge.
5
Eac þær wynwyrta
weoxon and bleowon
innon þam gemonge
on ænlicum wonge,
and þa wudubeamas
wagedon and swegdon
þurh winda gryre;
wolcn wæs gehrered,
and min earme mod
eal wæs gedrefed.
10
þa ic færinga,
forht and unrot,
þas unhyrlican fers
onhefde mid sange,
eall swylce þu cwæde,
synna gemunde,
lifes leahtra,
and þa langan tid,
þæs dimman cyme
deaðes on eorðan.
15
Ic ondræde me eac
dom þone miclan
for mandædum
minum on eorðan,
and þæt ece ic eac
yrre ondræde me
and synfulra gehwam
æt sylfum gode,
and hu mihtig frea
eall manna cynn
20
todæleð and todemeð
þurh his dihlan miht.
Ic gemunde eac
mærðe drihtnes
and þara haligra
on heofonan rice,
swylce earmsceapenra
yfel[?] and witu.
Ic gemunde þis mid me,
and ic mearn swiðe,
25
and ic murcnigende cwæð,
mode gedrefed:
"Nu ic eow, æddran,
ealle bidde
þæt ge wylspringas
wel ontynan,
hate
of[?] hleorum,
recene to tearum,
þænne ic synful slea
swiðe mid fyste,
30
breost mine beate
on gebedstowe,
and minne lichaman
lecge on eorðan
and geearnade sar
ealle ic gecige.
þæt ge ne wandian
wiht for tearum,
35
ac dreorige hleor
dreccað mid wope
and sealtum dropum
sona ofergeotaþ,
and geopeniað man
ecum drihtne.
Ne þær owiht
inne ne belife
on heortscræfe
heanra gylta,
40
þæt hit ne sy dægcuð,
þæt þæt dihle wæs,
openum wordum
eall abæred,
breostes and tungan
and flæsces swa some.
ðis is an hæl
earmre sauwle
and þam sorgiendum
selest hihta,
45
þæt he wunda her
wope[?] gecyðe
aglidene mod
gode[?] gehælan
and ræplingas
recene onbindan,
ne mid swiðran his
swyþe nele brysan
50
wanhydige mod
wealdend engla,
ne þone wlacan smocan
waces
fleaxes[?]
wyle waldend Crist
wætere gedwæscan.
Hu ne gesceop þe se scaþa
scearplice bysne
þe mid Criste wæs
cwylmed on rode,
55
hu micel forstent
and hu mære is
seo soðe hreow
synna and gylta?
Se sceaþa wæs on rode
scyldig and manful,
mid undædum
eall gesymed;
he drihtene swa þeah,
deaðe gehende,
60
his bena bebead
breostgehigdum.
He mid lyt wordum
ac geleaffullum
his hæle begeat
and help recene,
and in gefor
þa ænlican geatu
neorxnawonges
mid nerigende.
65
Ic acsige þe, la,
earme geþanc,
hwi latast þu swa lange,
þæt þu ðe læce ne
cyþst[?],
oððe hwi swigast þu,
synnigu tunge,
nu þu forgifnesse hæfst
gearugne timan,
nu þe ælmihtig
earum atihtum,
70
heofonrices weard,
gehyreð mid lustum?
Ac se dæg cymeð
ðonne demeð god
eorðan ymbhwyrft;
þu ana scealt
gyldan scad wordum
wið scyppend god,
and þam rican frean
riht agyldan.
75
Ic lære þæt þu beo hrædra
mid hreowlicum tearum,
and þæt yrre forfoh
eces deman.
Hwæt ligst þu on horwe
leahtrum afylled,
flæsc, mid synnum?
Hwi ne feormast þu
mid teara gyte
torne synne?
80
Hwi ne bidst þu þe
beþunga and plaster,
lifes læcedomes
æt lifes frean?
Nu þu scealt greotan,
tearas geotan,
þa hwile tima sy
and tid wopes;
nu is halwende
þæt man her wepe
85
and dædbote do
drihtne to willan.
Glæd bið se godes sunu,
gif þu gnorn þrowast
and þe sylfum demst
for synnum on eorðan,
ne heofenes god
henða and gyltas
ofer ænne syþ wrecan wile
ænigum men.
90
Ne scealt þu forhyccan
heaf and wopas
and forgifnesse
gearugne timan.
Gemyne eac on mode,
hu[?] micel is þæt wite
þe þara earmra byð
for ærdædum,
oþþe hu
egeslice[?] and hu andrysne
95
heahþrymme cyningc
her wile deman
anra gehwylcum
be ærdædum,
oþþe hwylce forebeacn
feran onginnað
and Cristes cyme
cyþað on eorðan.
Eall eorðe bifað,
eac swa þa duna
and beorga
hliðu[?] bugað and myltað,
and se egeslica sweg
ungerydre sæ
eall manna mod
miclum gedrefeð.
105
sweart and gesworcen,
swiðe geþuxsað,
deorc and dimhiw,
and dwolma sweart.
þonne stedelease
steorran hreosað,
and seo sunne forswyrcð
sona on morgen,
ne se mona næfð
nanre mihte wiht,
110
þæt he þære nihte
genipu mæge flecgan.
Eac þonne cumað hider
ufon of heofone
deaðbeacnigende
tacn[?],
bregað þa earman;
þonne cumað upplice
eoredheapas,
stiþmægen astyred,
styllað embutan
115
eal engla werod,
ecne behlænað,
ðone mæran metod
mihte and þrymme.
Sitt þonne sigelbeorht
swegles brytta
on heahsetle,
helme beweorðod.
We beoð færinga
him beforan brohte,
120
æghwanum cumene
to his ansyne,
dom be his dædum
æt drihtne sylfum.
Ic bidde, man, þæt þu gemune
hu micel bið se broga
beforan domsetle
drihtnes þænne;
125
stent
hergea[?] mæst[?] heortleas and earh,
amasod and amarod,
mihtleas, afæred.
þænne samod becumað
of
swegles[?] hleo
eall engla werod,
ecne ymtrymmað.
þænne[?] bið geban micel,
and aboden þider
130
eal Adames cnosl
eorðbuendra[?]
þe on foldan wearð
feded[?] æfre
oððe modar gebær
to manlican,
oþþe þa þe wæron
oððe woldon beon
oþþe towearde
geteald wæron awiht.
135
ðonne eallum beoð
ealra gesweotolude
digle geþancas
on þære dægtide,
eal þæt seo heorte
hearmes geþohte
oððe seo tunge
to teonan geclypede
oþþe mannes hand
manes gefremede
140
on þystrum scræfum
þinga on eorðan;
eal þæt hwæne sceamode
scylda on worulde,
þæt he ænigum men
ypte oððe cyðde,
þonne bið eallum
open ætsomne,
gelice alyfed
þæt man lange hæl.
145
Ufenan eall þis
eac byð gefylled
eal uplic lyft
ættrenum lige.
Færð fyr ofer eall,
ne byð þær nan foresteal,
ne him man na ne mæg
miht forwyrnan;
eal[?] þæt us þincð æmtig
eahgemearces
150
under roderes ryne,
readum lige
bið emnes mid þy
eal gefylled.
ðonne fyren lig
blaweð[?] and braslað,
read and reaðe,
ræsct and efesteð,
hu he synfullum
susle
gefremme[?];
155
ne se wrecenda bryne
wile forbugan
oððe ænigum þær
are gefremman,
buton he horwum sy
her afeormad,
and þonne þider cume,
þearle aclænsad.
þonne fela mægða,
folca unrim,
160
heora sinnigan breost
swiðlice beatað
forhte mid fyste
for fyrenlustum.
þær beoð þearfan
and þeodcyningas,
earm and eadig,
ealle beoð afæred;
þær hæfð ane lage
earm and se welega,
165
forðon hi habbað ege
ealle ætsomne.
ðæt reðe flod
ræscet fyre
and biterlice
bærnð ða earman saula,
and heora heortan
horxlice wyrmas,
synscyldigra,
ceorfað and slitað.
170
Ne mæg þær æni man
be
agnum[?] gewyrhtum
gedyrstig wesan,
deman gehende,
ac ealle þurhyrnð
oga ætsomne,
breostgehyda
and se bitera wop,
and þær stænt astifad,
stane gelicast,
175
eal arleas heap
yfeles on wenan.
Hwæt dest þu, la, flæsc?
Hwæt dreogest þu nu?
Hwæt miht þu on þa tid
þearfe gewepan?
Wa þe nu, þu
þe[?] þeowast
þissere[?] worulde[?],
and her glæd leofast
on galnysse
180
and þe mid stiðum astyrest
sticelum þæs gælsan!
Hwi ne forhtas þu
fyrene egsan,
and þe sylfum ondræd
swiðlice witu,
ða deoflum geo
drihten geteode,
awyrgedum gastum,
weana to leane?
185
þa oferswiðað
sefan and spræce
manna gehwylces
for micelnysse.
Nænig spræc mæg beon,
spellum areccan
ænegum on eorðan
earmlice witu,
fulle[?] stowa
fyres on grunde,
190
þe wæs in grimmum
susle on helle.
þær synt to sorge
ætsomne gemenged
se þrosma lig
and se þrece gicela,
swiðe hat and ceald
helle tomiddes.
Hwilum þær eagan
ungemetum wepað
195
for þæs ofnes bryne
(eal he is bealuwes full);
hwilum eac þa teþ for miclum cyle
manna þær gryrrað.
þis atule gewrixl
earmsceapene[?] men
on worulda woruld
wendað þær inne
betwyx forsworcenum
sweartum nihtum
200
and weallendes pices
wean and
þrosme[?].
þær nan
stefn[?] styreð
butan stearcheard
wop and wanung,
nawiht elles;
ne bið þær ansyn gesewen
ænigre wihte,
butan þara cwelra
þe cwylmað ða earman.
205
Ne bið þær inne
aht gemeted
butan lig and cyle
and laðlic ful;
hy mid nosan ne magon
naht geswæccan
butan
unstences[?] ormætnesse.
þær beoð þa wanigendan
welras gefylde
210
ligspiwelum bryne
laðlices fyres,
and hy wælgrimme
wyrmas slitað
and heora ban gnagað
brynigum tuxlum.
Ufenon eal þis
bið þæt earme breost
mid bitere care
breged and swenced,
215
for hwi
fyrngende[?] flæsc
on þas frecnan tid
hym selfum swa fela
synna geworhte,
þæt hit on cweartern
cwylmed wurde,
þær ða atelan synd
ecan witu;
þær leohtes ne leoht
lytel sperca
220
earmum ænig,
ne þær arfæstnes
ne sib ne hopa
ne swige gegladað
ne þara
wependra[?] worn wihte.
Flyhð frofor aweg;
ne bið þær fultum nan
þæt wið þa biteran þing
gebeorh mæge fremman.
225
Ne bið þær ansyn gemet
ænigre blisse,
ac[?] þær[?] bið angryslic
ege and fyrhtu
and sari mod,
swiðlic
gristbigtung[?];
þær bið unrotnes
æghwær wælhreow,
adl[?] and yrre
and æmelnes,
230
and þær
synnge[?] eac
sauwle on lige
on blindum scræfe
byrnað and yrnað.
þonne deriende
gedwinað heonone
þysse worulde gefean,
gewitað mid ealle;
þonne druncennes
gedwineð mid wistum,
235
and hleahter and plega
hleapað ætsomne,
and wrænnes eac
gewiteð heonone,
and fæsthafolnes
feor gewiteð,
uncyst onweg
and ælc gælsa
scyldig
scyndan[?] on sceade
þonne[?],
240
and se earma flyhð
uncræftiga slæp
sleac mid sluman
slincan on hinder.
ðonne blindum beseah
biterum ligum
earme on ende
þæt unalyfed is nu;
leofest[?] on life
lað bið þænne,
245
and þæt werige mod
wendað þa gyltas
swiðe mid sorgum
and mid sargunge.
Eala, se bið gesælig
and ofersælig
and on worulda woruld
wihta[?] gesæligost,
se þe mid gesyntum
swylce cwyldas
250
and
witu[?] mæg
wel forbugon,
and samod bliðe
on woruld ealle
his þeodne geþeon,
and þonne mot
habban heofonrice;
þæt is hihta mæst.
þær niht ne
genimð[?] næfre
þeostrum[?]255
þæs heofenlican
leohtes sciman;
ne cymð þær sorh ne sar
ne geswenced yld,
ne þær ænig geswinc
æfre gelimpeð,
oððe hunger oþþe þurst
oððe heanlic slæp,
ne bið þær fefur ne adl
ne færlic cwyld,
260
nanes liges gebrasl
ne se laðlica cyle.
Nis þær unrotnes
ne þær æmelnys,
ne hryre ne caru
ne hreoh tintrega,
ne bið þær liget
ne laðlic storm,
winter ne þunerrad
ne wiht cealdes,
265
ne þær hagulscuras
hearde mid
snawe[?],
ne bið þær wædl ne lyre
ne deaðes gryre
ne yrmð ne agnes
ne
ænigu[?] gnornung,
ac þær samod ricxað
sib mid spede,
and arfæstnes
and ece god,
swylce lof and lif
and leoflic
geþwærnes[?].
Ufenan eal þis
ece drihten
him ealra goda gehwylc
glædlice ðenað,
þær a andweard
ealle weorðaþ
275
and fehþ and
geblyssað[?] fæder ætsomne,
fægere frætuað
and freolice
lufað[?]
and on heofonsetle
hean
geregnað[?].
His sunu bliðe,
sigores brytta,
280
sylð anra gehwam
ece mede,
heofonlice hyrsta,
þæt is healic gifu,
gemang þam ænlican
engla werode
and þæra haligra
heapum and
þreatum[?].
þær hy beoð geþeode
þeodscipum on gemang
285
betwyx heahfæderas
and halige witegan,
blissiendum modum,
byrgum tomiddes,
þær þa ærendracan synd
ælmihtiges godes,
and betweoh
rosena[?] reade heapas,
290
þær þæra hwittra
hwyrfð mædenheap,
blostmum behangen,
beorhtost[?] wereda,
þe ealle læt
ænlicu godes drut,
seo frowe þe us
frean acende,
metod on moldan,
meowle seo clæne.
295
þæt is Maria,
mædena selast;
heo let þurh þa scenan
scinendan ricu,
gebletsodost ealra,
þæs breman fæder,
betweox fæder and sunu,
freolicum werede,
and betwyx þære ecan
uplicum sibbe
300
rice rædwitan,
rodera weardas.
Hwæt mæg beon heardes
her on life,
gif þu wille secgan
soð þæm ðe frineð,
wið þam þu mote
gemang þam werode
eardian unbleoh
on ecnesse,
305
and on upcundra
eadegum setlum
brucan bliðnesse
butan ende forð?"