The Meters of Boethius: Meter 29
The Meters of Boethius: Meter 29

 
Gif ðu nu wilnige      weorulddrihtnes
 
heane anwald      hlutre mode
 
ongitan giorne[?],      gem almægene
 
heofones tunglu,      hu hi him healdað betwuh
5
sibbe singale,      dydon swa lange.
 
Swa hi gewenede      wuldres aldor
 
æt frumsceafte      þæt sio fyrene ne[?] mot
 
sunne gesecan      snawcealdes weg,
 
monan[?] gemæro.      Hwæt, ða mæran tungl
10
auðer oðres rene      a ne gehrineð
 
ær þæm þæt oðer      of gewiteð.
 
Ne huru se stiorra      gestigan wile
 
westdæl wolcna,      þone wise men
 
Ursa nemnað;      ealle stiorran
15
sigað æfter sunnan      samod mid rodere
 
under eorðan grund,      he ana stent.
 
Nis þæt nan wundor;      he is wundrum fæst[?],
 
upende neah      eaxe ðæs roderes.
 
ðonne is an steorra      ofer oðre beorht,
20
cymeð eastan up      ær þonne sunne;
 
þone monna bearn      morgenstiorra
 
hatað under heofonum,      forðæm he hæleþum dæg
 
bodað æfter burgum,      brengeð æfter
 
swegeltorht sunne      samad eallum dæg.
25
Is se forrynel      fæger and sciene,
 
cymeð eastan up      ær for sunnan
 
and eft æfter sunnan      on setl glideð,
 
west under weorulde.      Werðioda his
 
noman onwendað      þonne niht cymeð,
30
hatað hine ealle      æfenstiorra.
 
Se bið þære sunnan swiftra;      siððan hi on setl gewitað,
 
ofirneð þæt[?] æþele tungol,      oðþæt he be eastan weorðeð
 
eldum oðewed      ær þonne sunne.
 
Habbað æðele tungol      emne gedæled
35
dæg and nihte      drihtnes meahtum,
 
sunna and mona[?],      swiðe geþwære,
 
swa him æt frymþe      fæder getiohhode.
 
Ne þearft þu no wenan      þæt ða wlitegan tungl
 
ðæs þeowdomes      aðroten weorðe
40
ær domes dæge;      deð siððan ymbe
 
moncynnes fruma      swa him gemet þinceð,
 
forðon hi be healfe      heofones þisses
 
on ane ne læt      ælmihtig god,
 
þy læs hi oðra fordyden      æþela gesceafta,
45
ac se eca god      ealla gemetgað
 
sida gesceafta,      softa geþwerað.
 
Hwilum ðæt drige      drifð þone wætan,
 
hwylum he[?] gemengeð,      metodes cræfte,
 
cile wið hæto;      hwilum cerreð eft
50
on uprodor      ælbeorhta leg,
 
leoht on[?] lyfte;      ligeð him behindan
 
hefig hrusan dæl,      þeah hit hwilan ær
 
eorðe sio cealde      oninnan hire
 
heold and hydde      haliges meahtum.
55
Be þæs cyninges gebode      cymeð geara gehwæt[?],
 
eorðe bringeð      æghwylc tudor,
 
and se hata sumor      hæleða bearnum
 
geara gehwilce      giereð and drigeð
 
geond sidne grund      sæd and bleda,
60
hærfest to honda      herbuendum,
 
ripa receð.      Ren æfter þæm
 
swylce hagal and snaw      hrusan leccað
 
on wintres tid,      weder unhiore.
 
Forðæm eorðe onfehð      eallum sædum,
65
gedeð þæt hi growað      geara gehwilce;
 
on lenctentid      leaf up spryttað.
 
Ac se milda metod      monna bearnum
 
on eorðan fet      eall þætte groweð,
 
wæstmas on weorolde,      wel forðbrengeð
70
hit þonne he wile,      heofona waldend,
 
and eowað eft      eorðbuendum,
 
nimð þonne he wile,      nergende god.
 
And þæt hehste good      on heahsetle
 
siteð self cyning,      and þios side gesceaft
75
þenað and ðiowað.      He þonan[?] waldeð
 
þæm geweltleðrum      weoruldgesceafta.
 
Nis þæt nan wundor;      he is weroda god,
 
cyning and drihten      cwucera gehwelces,
 
æwelm and fruma      eallra gesceafta,
80
wyrhta and sceppend      weorulde þisse,
 
wisdom and æ      woruldbuendra.
 
Ealla gesceafta      on his[?] ærendo
 
hionane he[?] sendeð[?],      hæt eft cuman[?].
 
Gif he swa gestæððig      ne staðolade
85
ealla gesceafta,      æghwylc hiora
 
wraðe tostencte      weorðan sceolden,
 
æghwilc hiora      ealle to nauhte
 
weorðan sceoldon      wraðe toslopena,
 
þeah þa ane lufe      ealla gesceafta
90
heofones and eorðan      hæbben gemæne,
 
þæt hi þiowien      swilcum þiodfruman,
 
and fægniað      þæt hiora fæder wealdeð.
 
Nis þæt nan wundor,      forðæm wuhta nan
 
æfre ne meahte      elles wunian,
95
gif hi eallmægene      hiora ordfruman
 
ne þiowoden,      þeodne mærum.