Thuis wachtte Ruud en Rachel nog steeds de enorme bende die door degenen die de schilderijtjes hadden gestolen, was gemaakt. Na de enerverende gebeurtenissen voelde dit als een bijzonder onprettige koude douche. Ruud ging de dag nadat ze waren thuisgekomen alweer werken en dus bleef er voor haar niet veel over dan de grootste rotzooi alleen aan te pakken. De inbrekers hadden bijzonder grof en haastig gewerkt. De ergste rommel hadden ze voor hun vertrek wel opgeruimd, maar het meeste lag nog steeds niet op zijn plek. ’s Avonds ruimden ze samen op, maar het kostte hen nog drie volle dagen om alles weer op zijn plek te krijgen.
Rachel was de eerste dag ook even langs Nadine, haar zus, gereden en had daar uitgebreid verslag gedaan van hun belevenissen. Nadine had Rachel meerdere malen proberen over te halen om de hele zaak te laten rusten, maar dan was ze bij Rachel aan het verkeerde adres. Ze liet zich door niemand overhalen, ook al probeerde haar zus haar van het tegendeel te overtuigen.
Ze besloten de spullen die bij Nadine in bewaring lagen daar nog maar te laten liggen. Nadine was daar niet blij mee en wilde het liefste van de spullen af, maar Rachel kon haar overtuigen dat ze bij Nadine veiliger lagen en dat ze zich geen zorgen hoefde te maken. Op de weg naar huis bedacht ze zich dat het eigenlijk wel egoïstisch was om Nadine zo voor haar karretje te spannen. Als er iets zou gebeuren, zou ze zichzelf dat nooit vergeven. Maar wie kon ze anders nog vertrouwen?
Die zondagmorgen reed Rachel richting de begraafplaats in de stad waar haar ouders al jaren begraven lagen. Ze had behoefte aan steun en op momenten als dit miste ze haar ouders ontzettend. Ruud was een lieve vriend, maar soms had ze gewoon een luisterend oor nodig. Al wist ze zelf ook wel dat haar ouders nooit meer in staat waren om haar prangende vragen te beantwoorden. Ze hoopte tegen beter weten in dat er op de een of andere manier toch naar haar zou worden geluisterd. Ze parkeerde haar auto op de met groene hagen omgeven parkeerplaats en liep het mistroostige pad op naar de grote begraafplaats. Ruud was thuisgebleven. Voor het graf knielde Rachel neer en verzorgde als in een automatische reflex de planten die er stonden. Ze haalde de dorre takken er uit en haalde alle bladeren van het graf af. Ze keek naar de plant die in de hoek stond, maar nu ze de dode takken er uit had gehaald, bleef er niet veel meer van over. Ze besloot het lelijke geval dan ook maar compleet uit de grond te trekken en er van de week wat nieuws neer te zetten.
Haar hart sloeg ineens een paar tellen over en ze liet van schrik de halfdode plant uit haar handen vallen. Op de grafsteen was nu een klein symbool zichtbaar waar eerst de plant had gestaan. Het was door de jaren aangetast, maar nog steeds te zien. Dat kon niet waar zijn! Ze sloeg een hand voor haar mond en wist niets uit te brengen, maar staarde verstard naar de grafsteen. Ze nam het medaillon van haar nek en hield het voor de grafsteen. Nog steeds kon ze haar ogen niet geloven. In een hoek, onder de datum van overlijden stond op de grafsteen hetzelfde symbool dat ook op haar medaillon stond.
‘Mam?’ vroeg ze. ‘Was jij ook een lid? Wat wist jij? Oh, zou je me nog maar iets kunnen vertellen! Hoe kan ik er nu ooit achter komen wat er allemaal is gebeurd? Ik heb je hulp nodig!’
Ze stopte het medaillon weer om haar nek en zat besluiteloos naar de steen te kijken alsof ze daadwerkelijk antwoord verwachtte. Uiteraard bleef het stil, maar ze had nu ontdekt dat ze al die jaren zo’n beetje tegen het symbool had zitten aanstaren, net zoals het Mariabeeld dat in de huiskamer van haar oma had gestaan. Haar hele lijf schreeuwde om antwoorden die ze zo graag had willen hebben, maar misschien nooit zou krijgen. Moedeloos bleef ze zo nog een tijdje zitten.
Toen ze opkeek zei ze: ‘Ik zal er achter komen wat er allemaal aan de hand is en wat de hele waarheid is!’ Resoluut nam ze het groenafval bij elkaar en liep ze ermee naar de afvalcontainer. Ze besloot in één weg naar Nadine te rijden om over haar ontdekking te praten.
Ze had geluk, Nadine bleek thuis te zijn. Ze plofte op de bank en stak meteen van wal. ‘Heb jij de grafsteen van onze ouders eens goed bekeken?’
Nadine keek haar een beetje vreemd aan. ‘Wat bedoel je?’
‘Op de grafsteen van onze ouders staat hetzelfde teken dat op mijn medaillon staat.’ Ze haalde het sieraad van haar nek en liet het aan Nadine zien. ‘Dat zou dus betekenen dat onze ouders enige relatie moeten hebben gehad met de Ordo Vox Populi. Oma heeft indertijd de grafsteen voor hen geregeld. Oma had ook de spullen in huis die de aanleiding zijn geweest. Maar wat was dan de rol van onze ouders?’ vroeg Rachel.
Nadine keek Rachel een beetje ongelukkig aan. ‘Ik heb geen flauw idee. Het is allemaal al jaren geleden en oma heeft indertijd de hele begrafenis met alles erop en eraan geregeld. Daar zijn wij nauwelijks aan te pas gekomen. Waren ze er nog maar. Ik mis hen nog steeds. Het vreet aan me dat ze die overvallers nooit hebben gevonden,’ besloot Nadine met een treurig gezicht.
Rachel keek haar aan. ‘Ja, hm, ja. Wat zei je daar? Wacht eens even! Ze hebben de daders van de roofoverval nooit gevonden die onze ouders hebben vermoord. Wat ook nooit echt aan het licht is gekomen, is waarom ze onze ouders hebben overvallen in hun eigen huis. Ze waren niet echt rijk, gewoon gemiddelde werkende mensen met een gemiddeld inkomen. We bezaten echt geen kunstschatten of zo. Of wel soms? Was er een reden om in te breken en er twee moorden voor te plegen?’
Nadine keek ongelovig. ‘Wat insinueer je daar? Dat er iets in huis lag dat zo waardevol was dat er voor gemoord werd? Iets dat wij niet weten?’ Nadine’s uitdrukking ging van ongeloof naar pure schrik. Ze schoof nerveus heen en weer op de bank en staarde Rachel aan.
‘Misschien lag er iets dat wij niet weten. Misschien wist oma er meer van, maar heeft ze het ons nooit verteld. Misschien heeft dezelfde organisatie die ons op onze nek heeft gezeten in Sheffield ook wel achter onze ouders aan gezeten. Wellicht wisten ze te veel, vormden ze een gevaar voor iemand of hadden ze iets in handen dat geheim moest blijven. Ik weet het ook niet, maar ik krijg steeds meer het gevoel dat we pas aan het begin van onze ontdekkingen staan.’
Nadine vond het idee maar niets. ‘Maar komen ze dan ook niet hier achter ons aan?’
‘Ik weet het echt niet. Ik heb je nooit in gevaar willen brengen. Het onderzoek in Sheffield loopt blijkbaar vast. Geen idee of die figuren ons hier komen opzoeken of dat we hen alleen in de weg liepen in Engeland. Wist ik het maar,’ verzuchtte Rachel.
Er viel een pijnlijke stilte waar allebei hun eigen angstige gedachten de vrije loop lieten. Rachel was de eerste die weer begon te praten.
‘We zien het wel. Houd jij je maar buiten het hele verhaal. Het zal wel niet zo’n vaart lopen.’
Nadine bleef haar angstig aankijken en vroeg: ‘Wat ga je nu doen?’
‘Nadenken,’ antwoordde Rachel. ‘En wachten op informatie. Al kan ik daar absoluut niet tegen. Ik wil antwoorden, niet wachten. En die zal ik krijgen ook.’
Nadine veranderde van gespreksonderwerp. ‘Wat gaan jullie komend weekend doen? Misschien kunnen we samen ergens heen gaan. Een dagje uit of zo. Dat lijkt me leuk.’
Rachel begreep de hint, maar pakte hem niet meteen op. ‘We zien wel, oké? Ik zal het er met Ruud over hebben.’ Dat was een voorzichtige manier om te zeggen dat ze wel wilde, maar alleen als er niets belangrijker, oftewel iets wat met haar medaillon te maken had, was te doen.
Nadine keek teleurgesteld.
Rachel voelde er niets voor om het gesprek nog langer voort te zetten, want ze voelde goed aan dat Nadine haar toch alleen maar op andere gedachten zou willen brengen. Dus nam ze afscheid en reed weer naar huis. De volgende dagen zocht ze nog een aantal uren op internet, maar er kwam geen nieuwe informatie uit rollen. Dat frustreerde haar alleen nog maar meer. Woensdagavond ging onverwacht haar gsm. Ze lagen gezellig op de bank naar de televisie te kijken met een grote kom chips en eigenlijk had ze helemaal geen zin om op te pakken. Ze keek even vluchtig en zag dat Geo Romski belde. Ze schoot rechtop waarbij de kom chips alle kanten uit vloog.
‘Hé, wat doe je nou!’ zei Ruud geïrriteerd, maar ze hoorde het niet eens.
‘Met Rachel, zeg het eens Geo. Heb je nieuws?’
‘Volgende week vanaf woensdag houden we een groot feest, waarbij we jullie willen uitnodigen. Er komen Roma uit heel Europa, het is een grote eer dat jullie worden uitgenodigd. Tevens heeft Moeder Savina wat interessante informatie voor jullie die jullie zeker zal interesseren. Het wordt een groot feest dat jullie zeker niet mogen missen. Moeder Savina heeft specifiek gevraagd of jullie er bij aanwezig willen zijn. Ze zal jullie wat vertellen over de oude leer die misplaatst wordt aangeduid als heksen. Ze heeft redenen om aan te nemen dat jullie dat zal helpen.’
‘Heksen?’ vroeg Rachel. Ze begreep er niets van. Ze keek Ruud aan en zei: ‘We worden uitgenodigd op een feest van de Roma in Calella volgende week. Gaan we?’ vroeg ze op bijna smekende toon.
‘En mijn werk dan?’
‘We verzinnen wel iets. We komen,’ zei ze tegen Geo. ‘Ik laat je nog weten wanneer, maar het zal wel met het vliegtuig worden. Reken maar op ons.’
‘Prima,’ zei Geo. ‘Onderdak is geregeld, jullie hoeven geen hotel te boeken. Laat maar weten wanneer jullie arriveren. Tot volgende week dan. Moeder Savina zal verheugd zijn!’
Rachel verbrak de verbinding.
‘Wat doe je nou? Wat zeg ik tegen mijn werk?’
Ze dacht even na. ‘Zeg maar dat we in het kader van het politieonderzoek in Engeland voor een paar dagen terug moeten als getuige.’
‘Dat is wel een erg flinterdunne smoes. Dat pikken ze nooit.’
‘Nou, het valt ook niet te controleren. Ze gaan heus de recherche in Sheffield niet bellen. Als we dan uiterlijk zondag weer vertrekken in Spanje, zit je maandag weer op je plek. Niets aan de hand.’
Hij keek haar met een beschuldigende blik aan. ‘Dat ga je toch niet menen, hè? Ik hoef niet aan te komen met alweer verlofvragen.’
‘Ja, echt wel. Tenzij jij met een betere smoes komt of ik moet alleen gaan.’
‘Alleen?’ Ruud dacht even diep na. ‘Ik weet het zo net niet hoor. Wie beschermt je daar? Als ze je vinden …’
‘Ach, kom nou. Je weet hoe de Roma reageren op vreemdelingen. Er zit daar een hele gemeenschap. Zij zullen me beschermen. Ik beloof je dat ik er niet alleen op uit ga en dat ik je iedere avond bel.’
Ruud keek haar fronsend aan. ‘In principe ben je in goede handen daar in Calella. Nou, goed dan. Van mij mag je.’
Ze sprong op hem af en gaf hem een dikke knuffel. ‘Dank je!’ zei ze dolenthousiast.
Hij leek nog niet echt overtuigd van zijn beslissing. Hij staarde voor zich uit en reageerde maar half op haar knuffel. ‘Pas je wel goed op jezelf daar? Niet dat ik je moet komen zoeken als ze je ontvoeren.’
‘Nee, ik ben absoluut veilig in het Romakamp. Zeker als er nog veel meer mensen aanwezig zijn.’
Hij trok een onzeker gezicht. ‘Hm. Ja. Het zal wel. Ik hoop dat ik geen spijt krijg van mijn beslissing.’
Rachel had geen oog voor de bezwaren van Ruud. Ze sprong op en danste door de kamer. ‘Uitgenodigd op een feest van de Roma! En nieuwe informatie! Moeder Savina zal ons zeker niet voor niets laten komen!’ Ze kroop naast hem en keek hem smekend aan. ‘Weet je het zeker?’
Hij sloeg zijn ogen neer en zei: ‘Ik weet dat het belangrijk voor je is. Als ik nog verlof kan regelen, kom ik misschien nog na, maar reken er niet op. Ik vraag het wel morgen.’
‘Je bent een engel.’
Diezelfde avond nog wist Rachel een vlucht te boeken vanuit Brussel naar Barcelona. Ze belde de gegevens door naar Geo die Ruud plechtig moest beloven dat hij iemand zou sturen om haar op het vliegveld van Barcelona op te halen. Dinsdagavond zou ze vertrekken, zodat Ruud haar naar het vliegveld van Brussel zou kunnen brengen. Ze was helemaal in de wolken.
Op de dag van de vlucht vertrokken ze samen naar het vliegveld van Brussel. Vanuit hun woonplaats was het maar ruim een uur rijden over de E40. Ze hadden de weg al vaker gereden en ze wisten dat het vliegveld goed te bereiken was met weinig kans op file onderweg, zeker omdat ze pas na de avondspits in de buurt van Brussel kwamen. Ruud was een beetje stil, wat door Rachel ruimschoots werd gecompenseerd. Ze bereikten het vliegveld volgens planning. Het was er niet zo druk, zodat ze gemakkelijk een parkeerplaats vonden. Het afscheid was hartstochtelijk, maar Ruud was erg bezorgd.
‘Hou je je haaks?’ vroeg Ruud.
‘Zeker weten. In Barcelona word ik opgevangen en ik ben een grote meid. Dat gaat allemaal goed komen. Ik bel je wel als ik in het zigeunerkamp ben aangekomen. Zondag ben ik weer terug.’
‘Oké,’ zei Ruud. ‘Het is jammer dat ik een gedeelte van het avontuur moet missen, maar … nou ja, je begrijpt het wel.’
Ze gaf hem een uitgebreide knuffel waarna ze haar rugzak nam. Ze leek net op een studente die rond ging trekken en dat gaf haar een avontuurlijk gevoel. Ze zwaaide nog even toen ze de terminal inliep en checkte daarna vol vertrouwen in.
De vlucht duurde ruim twee uur die letterlijk en figuurlijk voorbij vlogen. Rachel haalde na de landing haar bagage op en liep naar de uitgang. Ze keek even rond of ze een bekende zag, toen haar oog viel op een wat sjofel geklede man die een kartonnen bordje met “Rachel” erop omhooghield. Even twijfelde ze, omdat de man er nu niet bepaald uitzag als iemand waar ze mee naar Calella zou willen rijden. Maar ze nam snel een besluit en stapte op de man af.
‘Goedenavond, ik ben Rachel.’ Ze gaf de man een hand. De man stopte zijn kartonnen bordje onder zijn arm en gaf Rachel een briefje. Rachel las de handgeschreven krabbels: ‘Beste Rachel, helaas kon ik je niet zelf ophalen. Deze man heet Paco en kent geen Engels, alleen Spaans. Hij zal je naar Calella rijden. Groet, Geo.’
Rachel knikte vriendelijk naar Paco en begroette hem in het Spaans.
Paco kreeg een brede lach op zijn gezicht, frommelde het kartonnen bordje in een prullenbak en wees naar de uitgang.
Rachel knikte en volgde hem.
Ze liepen naar een pick-up die buiten de parkeerplaatsen was geparkeerd. Paco opende de deuren en gooide haar rugzak achterin. Het zou een rit worden van ongeveer een uur over de C-32. Dat had ze thuis al opgezocht. Paco probeerde onderweg een paar keer wat in het Spaans uit te leggen of te vragen, maar Rachel moest het al gauw opgeven met antwoorden. De snelle manier waarop Paco praatte maakte het er niet gemakkelijker op. Paco bleef echter een grote lach op zijn gezicht houden en wees haar onderweg op wat interessante dingen die er te zien waren, gevolgd door een niet te begrijpen stroom Spaanse woorden. De sfeer was goed zodat het uur voorbijvloog.
Paco draaide het terrein van de Roma op dat inmiddels behoorlijk vol stond met caravans en wagens uit heel Europa. Ze keek haar ogen uit naar al deze bedrijvigheid. Het hele terrein was kleurig versierd en ademde een gezellige sfeer uit. De Spaanse zon was al onder gegaan en het terrein werd door vele lampen aan de wagens verlicht, wat het er een beetje sprookjesachtig uit deed zien. Het midden van het plein was leeg gelaten. Rachel stapte uit en keek een beetje verloren in het rond. Ze wist helemaal niets van de gebruiken van de Roma realiseerde ze zich ineens. Hoe zou het gaan met het feest?
Paco wees op de wagen van Geo Romski. Ze nam haar rugzak en liep naar de wagen toe.
Geo stond in de deuropening van de grote caravan. ‘Geweldig dat je hebt kunnen komen binnen zo’n korte tijd!’
Paco zei iets in zijn onverstaanbare Spaans en liep terug naar de auto. Geo wuifde iets wat op een bedankje leek naar hem en richtte zijn aandacht toen weer op Rachel. ‘Het is een hele eer dat Moeder Savina je heeft uitgenodigd voor het feest. Jammer dat Ruud er niet bij kan zijn. Maar ik heb wat voor je geregeld. Je krijgt je eigen caravan. Het is geen luxe hotel, maar er zit alles in wat je nodig hebt en als je iets mist, kom je het maar vragen.’ Hij reikte naar binnen, greep iets en zwaaide zijn arm weer naar buiten. ‘Hier heb je een sleutel. Alhoewel je die eigenlijk niet nodig zult hebben, want hier wordt nooit iets gestolen. Maar voel je vrij om de deur te sluiten als je dat prettiger vindt. Loop je even mee?’
Rachel volgde Geo het terrein over naar een kleine caravan die in de buurt stond van de caravan van Moeder Savina. De caravan was tussen twee andere wagens gemanoeuvreerd zodat hij nauwelijks plaats in beslag nam. Rachel was blij. Haar eigen stekje hier was wel zo prettig. Toen ze het terrein overstaken had ze gemerkt dat ze toch wel een beetje werd nagestaard door de diverse Roma. Aan haar uiterlijk was dan ook te zien dat ze geen echte Roma was en aangezien er normaal gesproken zelden buitenstaanders werden toegelaten was ze dus een kleine curiositeit op het plein.
‘Eten kun je bij mij, dus dat is ook al geregeld. Ik laat je nu alleen of kan ik je nog ergens mee van dienst zijn?’ vroeg Geo.
‘Nee, dank je,’ antwoordde ze.
‘Dan zie ik je morgenvroeg wel aan het ontbijt verschijnen. Als je zo ongeveer rond een uur of negen zou willen komen, zou dat perfect zijn.’
Rachel knikte dankbaar en opende de deur van haar tijdelijke onderkomen. Zoals ze al verwachtte was de deur gewoon open. Nieuwsgierig liep ze naar binnen. Het rook er een beetje muf, blijkbaar was de caravan een tijd niet in gebruik geweest, maar verder had ze inderdaad alles wat ze nodig had. Het was een klein maar gezellig onderkomen. Achterin was een eethoek die ingeklapt kon worden tot een ruim bed. De vergeelde wandbekleding had drukke patronen zoals die in de jaren zeventig in de mode waren. Het keukentje zag er veelgebruikt, maar wel schoon uit, constateerde ze tot haar tevredenheid. Ze opende het kleine koelkastje en zag tot haar verbazing dat er zelfs wat drank in lag. Ze kon nergens stof ontdekken. Ze legde haar rugzak op de eettafel en ging zitten. Even sloot ze haar ogen om bij te komen van de reis naar Spanje.
Onwillekeurig moest ze aan Ruud denken die nu alleen thuis zat. Ach, hij zou zich wel redden, bedacht ze zich. Ondanks dat het al erg laat op de avond was geworden, pakte ze haar gsm en belde hem op, zoals ze eigenlijk al eerder had beloofd te doen.
Ruud was blij om te horen dat ze haar eigen onderkomen had en dat de reis goed was verlopen. Nu Rachel in haar eigen caravan zat begon ze de slaap behoorlijk te voelen. Ze hield het gesprek kort en klapte de eettafel in. In de kastjes erboven vond ze lakens en een deken. Ze zette het kleine raampje bij het keukenblad open voor wat frisse lucht en besloot maar te gaan slapen. Tenslotte was het een lange dag geweest en waarschijnlijk zou ze nog veel meemaken de komende dagen.
De volgende ochtend werd ze goed uitgerust wakker. Ze keek op haar gsm die als wekker dienst deed en zag dat het pas net over achten was. Eerst zocht ze Ruud en begreep ze niet waar ze was, maar al snel werd het haar weer duidelijk. De onbekende geluiden van de bedrijvigheid op het plein hadden haar gewekt. Ze besloot dan ook op te staan en rond te kijken. Ze zocht een glas om wat te drinken. Ze was dankbaar dat er aan alles was gedacht. Ze nam een fles bronwater uit het ijskastje en besloot vandaag toch maar even wat boodschappen te gaan doen bij een supermarkt. Ze wilde niet uitsluitend op de kosten van de Roma leven. Buiten scheen de Spaanse zon al volop. Ze liep naar buiten en sloot automatisch de deur. Even moest ze toch glimlachen om de woorden van Geo van gisteravond. Wellicht dat het hier veilig genoeg was, maar toch voelde ze zich prettiger als ze wist dat er niemand binnen zou kunnen komen.
Ze liep het terrein op en merkte al snel op dat de starende blikken waren vervangen door vriendelijke knikjes. Blijkbaar werd ze geaccepteerd. Ze keek in het rond en zag dat de mensen allerlei versieringen aan de wagens en op het plein aan het aanbrengen waren. De vogels floten in de begroeiing rondom het plein, de mensen waren vrolijk en ondanks alle bedrijvigheid heerste er een zekere rust. Rachel voelde zich helemaal thuis. Ze was vol verwachting van het feest dat die avond zou beginnen. Haar maag was nu ook wakker geworden en dus besloot ze om langs Geo te lopen. Ze liep naar de andere kant van het plein en zag dat Geo ook allerlei versieringen aan het aanbrengen was aan zijn wagen. Hij stond op een oude stoel die dienst deed als trapladder.
‘Goedemorgen,’ zei Rachel.
Geo maakte af waar hij mee bezig was, stapte van de gammele stoel af en zei: ‘Ah, jij bent vroeg op. Maar dat komt goed uit. Ontbijt?’
Dankbaar knikte Rachel. De gastvrijheid van de Roma kende geen grenzen. Dit was veel beter dan een afstandelijk hotel. Het was nog even afwachten wat ze voorgeschoteld zou krijgen, maar de ontvangst was prima.
Geo gebaarde dat ze kon gaan zitten.
Rachel ging zitten en zei: ‘Geo, je hoeft niet iedere dag voor eten te zorgen hoor. Ik wil graag vandaag naar de supermarkt gaan en mijn eigen eten kopen. Ik hoef niet op jullie kosten te leven, het is al geweldig dat ik mijn eigen caravan hier heb.’
Geo zei niets, maar maakte een wegwuivend gebaar. Hij liep naar binnen en ze hoorde hem met van alles rammelen. Even later kwam hij terug naar buiten met een groot dienblad met een paar soorten brood, melk, drank, en allerlei lekkere dingen voor op het brood. Het zag er allemaal even vers en heerlijk uit.
‘Koffie?’ vroeg Geo.
Ze knikte.
Hij liep weer naar binnen en al snel kwam de geur van verse koffie haar tegemoet. Geo kwam met een tweede dienblad naar buiten, dit keer gevuld met een kan koffie, twee kopjes, suiker en wat fruit. Hij zette het op de tafel en schoof zelf ook aan. ‘Tast toe!’
Dat liet Rachel zich geen twee keer zeggen. Rachel zag dat in het midden van het plein een cirkel van stenen werd gemaakt, die werd gevuld met oud hout. Blijkbaar werd er vanavond een groot vuur ontstoken.
‘Weet je wat onze speciale delicatesse is?’
Ze schudde haar hoofd.
‘Toerist aan het spit,’ zei Geo en wees in de richting van de stapel hout die in de cirkel stenen werd gelegd. Geo zette met een klap zijn kop koffie en neer en begon onbedaarlijk te lachen. Toen hij uit gegrinnikt was, dronk hij zijn koffie op. Door de klap op tafel was er een beetje over de rand geklotst. Hij nam de kan en schonk Rachel ook nog eens in. De koffie die hij gemorst had, negeerde hij compleet. ‘Vanmiddag zal Moeder Savina tijd voor je hebben om wat bij te praten. Ik weet niet of ik daar bij zal zitten, maar ik zal je wel komen halen als ze zo ver is.’
Rachels hart sloeg een keer over bij deze mededeling. Dat ze was uitgenodigd voor het feest van de Roma was natuurlijk prachtig en een hele eer, maar ten slotte was ze ook hier omdat Moeder Savina nieuwe informatie scheen te hebben. ‘Dat is geweldig, bedankt,’ zei Rachel.
‘Als je je daarmee prettiger voelt, er is op een kwartier loopafstand een supermarkt. Maar wat mij betreft kun je hier telkens eten,’ zei Geo.
‘Dat is goed, bedankt.’
Na het eten ging Geo weer verder met het versieren van zijn wagen. Rachel ging naar het midden van het plein en bood aan te helpen met het stapelen van het hout. Ze werd vriendelijk gezegd dat ze geen hulp nodig hadden en dus besloot ze aan de rand van het plein alles goed te bekijken. De Roma gingen met elkaar om als een grote familie en ondanks dat ze uit heel Europa leken te komen en elkaar zeker maanden niet gezien moesten hebben, leek het net alsof ze iedere dag bij elkaar over de vloer kwamen. De steeds warmer wordende zon deed haar een beetje indoezelen en gaf haar een heerlijk vakantiegevoel. Om haar heen ging de bedrijvigheid door, maar wel in een aangenaam tempo zonder stress.
Ze had geen idee hoe lang ze daar zo had gezeten, half in slaap, half het tafereel om haar heen bekijkend. Ze opende haar ogen en zag tot haar schrik dat Geo voor haar stond.
Hij keek haar glimlachend aan en zei: ‘Moeder Savina zou je graag willen ontvangen. Ik ga mee om indien nodig te helpen vertalen.’
Meteen was Rachel klaarwakker. Ze stond op en volgde Geo naar de grote caravan van Moeder Savina. Ze kon zich van haar vorige bezoek nog herinneren dat ze haar schoenen uit moest doen en dus zette ze die weer in het rekje bij de deur. Net zoals de vorige keer rook het er naar vele exotische kruiden. De voorkant van de wagen was versierd met allerlei gewaden die als een kleurig gordijn perfect pasten bij de kleuren van de bloemen die tussen de kruiden stonden. Hier was iemand bezig geweest die gevoel had voor het bouwen van een decor en bijzonder sterk was in het samen presenteren van kleuren. Onder de indruk stapte Rachel de caravan binnen. Het zag er nog hetzelfde uit als de vorige keer en weer zat Moeder Savina met de handen in elkaar gevouwen op het grote bankstel. Rachel begroette haar met veel eerbied en ging aan de andere kant van de grote bank zitten. Geo nam tussen hen in plaats.
‘Ik vind het fijn dat je bij ons kunt zijn om ons feest mee te vieren,’ zei Moeder Savina.
‘Ik vind het een hele eer en voel me vereerd om hier te mogen zijn. Geo is zo enorm gastvrij. Ik voel me hier helemaal thuis,’ antwoordde Rachel.
Moeder Savina knikte tevreden naar hen beiden. ‘Ik weet dat je niet alleen voor het feest komt. Ik heb ook nog wat informatie voor je.’
‘Zelf heb ik ook nog van alles meegemaakt,’ zei Rachel. Ze vertelde het hele verhaal over de gebeurtenissen in Sheffield. Moeder Savina en Geo luisterden aandachtig zonder haar in de rede te vallen. Af en toe keken ze elkaar bevestigend aan, wat Rachel niet ontging.
‘Jullie hebben dus geluk gehad. Het spijt me van Sigmund. Is hij nog in leven?’
Rachel dacht diep na. Ze was er altijd van uit gegaan dat hij dood zou zijn en dat was ook wat ze de politie van Sheffield had verteld. Ze had wel gezien dat hij werd neergeschoten en dat beeld zou voor eeuwig op haar netvlies gebrand staan, maar zou er een kans zijn dat hij het had overleefd? Sigmund was er van overtuigd dat ze hen zouden doden, maar zo lang de ontvoerders nog dachten dat ze hem nodig zouden hebben … Nu begon ze aan haar eerdere mening te twijfelen. Vurig hoopte ze dat hij het overleefd zou hebben. Ze voelde zich enorm schuldig aan zijn dood en als hij nog in leven zou blijken te zijn, zou dat haar van deze ondraaglijke last verlossen. Ze keek op en zei: ‘Er is nog een heel kleine kans dat hij nog leeft. Ik denk het niet. Ik heb gezien hoe hij werd neergeschoten en ik zag hem vallen, maar of hij echt dood is? We moesten zelf rennen voor ons leven.’
Moeder Savina en Geo knikten begrijpend.
De vraag bleef in haar hoofd knagen. Oh, wat hoopte ze dat hij nog zou leven … Moeder Savina haalde haar uit haar overpeinzingen.
‘Ik heb inmiddels vele verhalen gehoord die wellicht interessant zouden kunnen zijn. Uit de overlevering van een Romafamilie wordt gesproken over een vrouw die zich bij de Roma heeft aangesloten, nadat ze bijna als heks was veroordeeld. Deze vrouw, Anna genaamd, heeft in een klooster in Frankrijk gezeten en is gevlucht met een broeder. Ze wilden trouwen, maar zijn verraden als ketters. Op de huwelijksdag is de broeder vermoord, waarna zij naar Nederland is gevlucht. Nederland heette toen nog de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Ze dacht bij familie veilig te zijn, maar zelfs daar heeft de lange arm van de Kerk haar weten te vinden. Beschuldigd van hekserij en ketterij is ze naar de Heksenwaag gebracht. Aangezien ze in die tijd aannamen dat heksen geen gewicht hadden om op hun bezem te kunnen vliegen, werden ze daar getest. Als ze wel een gewicht hadden werden ze vrijgesproken van hekserij. Zo zijn vele vrouwen gered, waar onder ook Anna. Ze heeft zich ten slotte aangesloten bij de Roma, is getrouwd en heeft een paar kinderen gekregen. Deze Anna heeft haar kinderen veel verteld over de periode dat ze nog in het klooster zat. Uit deze verhalen blijkt dat in het klooster documenten werden overgeschreven die tegen de leer van de Kerk ingingen door een genootschap dat zich de Ordo Vox Populi noemde. Dit genootschap van vrouwen was in verschillende kloosters actief. Ze verborgen zich in het zicht van de Kerk. Deze verhalen zijn van generatie op generatie verteld in de Romafamilie. Helaas beschikken ze niet over documenten om de verhalen te bevestigen. Dat betekent dat er dus al heel lang een verbinding bestaat tussen de Ordo Vox Populi en de Roma.’
Rachel luisterde aandachtig. Het verhaal klopte precies met de stukken dagboek die ze in de bibliotheek van Fontevraud hadden gevonden. Dit was bewijs!
Moeder Savina vervolgde haar verhaal. ‘De Katholieke Kerk heeft eeuwenlang de positie van de vrouw achtergesteld. De verschillende evangeliën zijn in de loop der tijd gewijzigd en afwijkende theorieën stelselmatig door de Kerk weggedrukt, vervolgd en vernietigd. Zoals ik je de eerste keer al heb verteld, zijn de oude natuurreligies door de Kerk in het verleden zoveel mogelijk onderdrukt. In veel van deze oude religies had de vrouw een leidende rol. Door de Kerk is de vrouw met al haar kennis van kruiden, geheimzinnige geneesmethoden en wijsheid als een gevaar gezien. Ziekte was immers het gevolg van zonde en genezing door vrouwen vormde dus een bedreiging. Alleen God bepaalde of je genas of niet. Ze werden tot heksen verklaard en eeuwenlang vervolgd en vermoord. Tot op heden is het ze niet gelukt dit geheel uit te roeien. Nu bestaat het nog steeds onder namen als Wicca en Druica. De heksensymbolen zie je nog steeds: De puntmutsen, de bezem en de negatieve associatie die men altijd probeert neer te zetten bij heksen. In de filosofie die door de zogenaamde heksen werd gebezigd, was de natuur en de eenheid van de mensen belangrijk. Het geloof in een God zat in het hart, niet in een gebouw van hout en steen. Ze geloofden ook niet in de regels die door de Kerk werden gedicteerd, maar in de regels van de natuur. Heb je al eens van Stoa en Pantheïsme gehoord?’
Rachel schudde ontkennend haar hoofd.
‘Stoa betekent dat men geen waarde hecht aan de omgeving en alles wordt gestuurd door het verstand. Dit leidt tot het Pantheïsme. Dit is een overtuiging waarbij wordt geloofd dat alles goddelijk is. Je begrijpt dus nu dat dit soort gedachten niet pasten binnen de Kerkelijke doctrines en uitgeroeid moesten worden. Op een moment is er in de geschiedenis een beweging ontstaan die de oude waarden probeerde te herstellen en de ellende die het Katholieke geloof ons heeft gebracht weer in evenwicht te brengen. Die beweging noemde zich de Ordo Vox Populi.’ Moeder Savina dronk even van het glas water dat naast haar stond en ging toen verder. ‘Helaas is veel van de oude kennis verloren gegaan door de moordpartijen door de eeuwen heen. Gelukkig is ook nog veel bewaard gebleven. Vanavond vieren we feest in een grote cirkel. Het is een van de acht feestdagen uit de oude rituelen. We zullen een reidans uitvoeren, zoals alleen de Roma dat kunnen. Vroeger zou ik ook op de brandstapel zijn geëindigd door mijn kennis van de kruiden. Als je wilt, kan ik je het gevoel eens laten ervaren wat het is om te vliegen. Het is geen probleem als je het niet wilt, ik wil je alleen laten zien wat je met kruiden allemaal kunt.’
‘Vliegen?’ vroeg Rachel verbaasd.
‘Ik kan je het gevoel geven dat je vliegt. Het is een oud kruidenmengsel dat men gebruikte om mensen te verdoven tegen pijn, en zeer effectief. Het is wel een leuke ervaring.’
Rachel keek verbaasd.
‘Er zijn geen bijwerkingen, het werkt slechts kort en het is niet verslavend.’
Rachel haalde twijfelend haar schouders op. ‘Ik weet het niet.’ Het idee om tijdelijk van de wereld af te zijn stond haar niet aan, al twijfelde ze niet aan de goede bedoelingen van Moeder Savina.
‘We zullen vanavond wel zien. Ik hoor je beslissing wel. Vermoedelijk is ooit zo het verhaal ontstaan van de heksen op de bezems. Vanavond zal ik trouwens nog iemand spreken die tot de familie van Anna hoort. Morgen hoop ik je dus meer te kunnen vertellen.’
Rachel bedankte haar en begreep dat de uitleg van Moeder Savina ten einde was. Ze stond op en zei: ‘Dan hoop ik dat ik u morgen nog mag spreken, hopelijk heeft u dan nieuwe informatie. Ik kan er haast niet op wachten!’
Moeder Savina knikte.
In gedachten liep Rachel met Geo naar buiten en trok haar schoenen aan. Er was dus inderdaad een verbinding tussen de Roma en de Ordo Vox Populi! Alleen, hoe zouden ze het kunnen bewijzen?
De middag verliep snel. De zon begon langzaam onder te gaan en steeds meer Roma verzamelden zich op het plein. In een hoek formeerde zich een band die steeds groeide in het aantal deelnemers.
Moeder Savina verscheen en iedereen werd stil. Ze maakte een paar gebaren en riep iets dat Rachel niet kon verstaan. Ineens begon de muziek te spelen. Eerst rustig, maar al gauw werd het feller en opzwepender. De grote stapel hout werd aangestoken en al snel sloegen de vlammen uit het dorre hout. De stapel die aan de rand van het plein lag, was voldoende om het vuur dagenlang gaande te houden.
Rachel bleef een beetje bij Geo in de buurt. Alle Roma schenen te weten hoe het feest zou verlopen en kenden de gebruiken en rituelen, maar voor Rachel waren ze volledig onbekend. De muziek kreeg vat op de aanwezigen en de Roma dansten op de aanstekelijke melodieën. De muziek werd luider en vrolijker en Rachel voelde dat ze al gauw meegezogen zou worden in de goede sfeer. Nu ze goed keek bleken er overal tafeltjes te staan met eten die door diverse Roma werden neergezet. Het een zag er nog lekkerder uit dan het ander en blijkbaar kon iedereen nemen wat hij wilde. De muziek werkte erg aanstekelijk en de Roma die nog niet aan het dansen waren, klapten luid mee. Hier en daar verschenen ook muziekinstrumenten die af en toe midden in de muziek invielen en uit het niets mee speelden. Dat gaf de indruk dat de band zich voortdurend verplaatste en de muziek dan weer uit de ene hoek en dan weer uit de andere kwam.
Geo stond enthousiast mee te doen en Rachel werd onwillekeurig opgenomen in de sfeer. Alsof ze zich er niet tegen kon verzetten, golfde ze mee in de muziek. Ineens vormden de Roma verschillende ketens van mensen om het vuur heen die elkaars handen vast hielden. Wat begon als een eenvoudige dans met telkens stappen naar rechts ontvouwde zich al snel in een ingewikkeld patroon waarbij de handen weer werden losgelaten, op een andere manier met andere mensen weer vastgehouden werd en zo ingewikkelde figuren vormde. Rachel liet zich meeslepen in het ritme en had zich in de dansende menigte begeven. Ze liet zich leiden door haar telkens wisselende danspartners, waardoor het haar lukte om niet te veel uit de pas met de rest te dansen. Alhoewel het eigenlijk weinig uitmaakte, want sommigen dansten in hun eigen patroon, al leek dat dan wel weer meer aan te sluiten met het grote geheel dan wat Rachel deed. Maar ze voelde zich heerlijk. De muziek stopte nooit, altijd waren er wel spelers die het ritme overnamen. Daarna wisselde de dans weer naar een meer traditionele dans. Rachel probeerde te volgen, maar toen ze wel heel erg uit de pas liep, besloot ze even te pauzeren om wat te eten.
Ze liep naar een tafeltje en vroeg of ze iets mocht eten. De man aan wie ze het vroeg maakte een gebaar waaruit ze begreep dat ze alles mocht opeten. Ze nam een bord en schepte wat dingen op. Alles zag er even heerlijk uit, maar ze kon verschillende dingen niet thuisbrengen. Ze proefde en alles smaakte heerlijk.
Al snel nadat ze wat gegeten had kreeg de muziek weer vat op haar en mengde ze zich weer tussen de dansende en zingende menigte. Zo leek iedereen de nacht door te komen. Af en toe wat eten en dan weer gauw feesten.
Nadat ze een hele tijd had gedanst, ging ze moe aan de rand van de menigte staan. Ze schrok toen ineens Moeder Savina naast haar stond.
‘Heb je nog nagedacht over wat ik je vanmiddag vroeg?’ vroeg ze.
‘Ik wil het wel proberen,’ zei Rachel.
Moeder Savina gaf haar een glas waarin een soort thee zat met een groen-blauwachtig schijnsel. Rachel dronk het op en keek Moeder Savina aan.
‘Het werkt zo. Ga maar lekker dansen. Ik waak over je,’ zei Moeder Savina.
Rachel ging weer dansen en al snel verdween haar moeheid. Heer benen leken steeds lichter te worden en meer over de grond te dwalen dan dat ze echt stappen zette. Ineens leek de hele dansende groep op te stijgen en boven het vuur te zweven. Rachel had zich nog nooit zo vrij gevoeld. Ze zag de vrolijke gezichten van de anderen. Ze voelde dat ze erbij hoorde. Ineens zakten de anderen weer naar de grond, terwijl ze verder dansten, maar zij beschreef brede cirkels rondom het vuur. Ze keek naar beneden en zag langzaam het gezicht van een vrouw in de vlammen verschijnen. Het gezicht keek haar aan en diep in haar binnenste wist ze dat het Anna was. Het kreeg meer vorm en er werden allerlei contouren zichtbaar. Ze zag hoe Anna in een weegschaal lag. De hele geschiedenis leek aan haar voorbij te trekken. Daarna zag ze zichzelf. Het leek alsof ze heel hoog boven de aarde fladderde en verschillende werelddelen overvloog. Het bevreemdde Rachel. Was dit nu een product van haar eigen fantasie of werd haar hier wat geopenbaard? Voordat ze de kans kreeg om na te denken over het antwoord merkte ze dat ze langzaam weer naar de grond ging. Het vuur leek op haar eigen ritme mee te dansen, maar de beelden vervaagden snel. Al snel merkte ze dat de omgeving weer zijn normale proporties kreeg en voelde ze de warmte van het vuur weer. Ze danste nog steeds in de menigte toen ze weer bij haar positieven kwam. Twijfelend over haar eigen ervaring liep ze de menigte uit. Ze zag Moeder Savina en liep op haar toe.
‘Wat is er gebeurd?’ vroeg Moeder Savina.
‘Ik kan vliegen!’ zei Rachel lachend. ‘Niet te geloven, zo heb ik nog nooit gedanst!’
Nu werd haar gezicht ernstig en zei: ‘Ik denk dat ik Anna heb gezien.’
‘De geest is erg krachtig,’ zei Moeder Savina. ‘Maar het verbaast me wel. Heb je het in de vlammen gezien?’
‘Ja,’ zei Rachel.
‘De vlammen kunnen een spiegel zijn voor de geest. Nu kun je je wel voorstellen dat men vroeger bang was voor vrouwen die dit soort drankjes konden brouwen, al werden die alleen gebruikt om goede dingen te doen.’
Moeder Savina liep zonder nog verdere uitleg te geven weg, Rachel enigszins verbaasd achterlatend. Rachel dacht even na en haalde haar schouders op. Ze had heerlijk gedanst en of het nu haar eigen fantasie was geweest of een hallucinatie door Moeder Savina’s drankje, ze zag er weinig kwaad in. De menigte leek een ongelooflijke energie te bezitten en naarmate de nacht vorderde bleef de goede sfeer. Rachel danste met iedereen alsof ze de mensen al jaren kende. Uiteindelijk begon ergens diep in de nacht dan toch de vermoeidheid bij Rachel toe te slaan. Ze ging aan de kant staan en bekeek de dansende menigte. De muziek werd nu soms dramatischer en droeviger. Het aantal muzikanten nam af en ineens stopte de muziek geheel. Ergens in de menigte speelde nog een eenzame viool een hartverscheurende melodie die langzaam wegstierf. Daarna werd het echt stil en bleek het feest afgelopen, in ieder geval voor vanavond.
Toen ze de volgende dag wakker werd moest het al laat in de ochtend zijn, want het was aardig warm in de caravan. Ze was de afgelopen nacht vergeten om een raampje open te zetten, waardoor de lucht in de caravan een beetje bedompt was geworden. Toch voelde ze zich heerlijk. De sensatie van de afgelopen nacht gaf haar meteen een glimlach. Nog nooit had ze zo’n gezellig feest meegemaakt met zoveel plezier. De ervaring met Anna kon ze nog niet helemaal plaatsen, maar Moeder Savina had haar blijkbaar alleen willen demonstreren wat ze met haar kruiden kon, maar Rachel had er wat meer uitgehaald dan de bedoeling was. Ach ja, dan had ze maar een rijke fantasie. Ze stond op, dronk wat en kleedde zich aan. Ze opende de caravandeur en zette een raam open zodat de frisse lucht door de caravan kon trekken. Ze verheugde zich al op de komende dag. Ze besloot dat de deur wel open kon blijven staan en liep het plein over. Geo zat al op haar te wachten.
‘Moeder Savina heeft gisteravond nog wat nieuws gehoord en ze wil je graag spreken. Zullen we direct naar haar toegaan?’
Rachel probeerde zonder onbeleefd te worden zo enthousiast mogelijk te reageren. Geo leek zelf ook nieuwsgierig. Samen liepen ze in hoog tempo het plein over.
Zoals altijd zat Moeder Savina in dezelfde houding op de bank. Ze knikte toen Geo en Rachel plaatsnamen op de bank.
‘Wat vond je van het feest?’ vroeg ze aan Rachel.
‘Ik vond het geweldig. Iedereen was zo aardig en de sfeer was zo goed. Nog nooit heb ik zo iets gezelligs meegemaakt.’
‘Dat doet me veel plezier,’ zei Moeder Savina. ‘Voor het feest heb ik gisteren nog gesproken met een oude vrouw die mij in vertrouwen een stukje van een oud dagboek gaf waar helaas het meeste van verloren is gegaan. Ik zal het voorlezen en vertalen. Het begint als volgt.’