Oei, ik groei!

HCG heet het hormoon dat een enorme invloed kan hebben op je zwangerschap en daarmee op je leven. Je kunt er vooral tijdens de eerste maanden van de zwangerschap last van hebben en het kan misselijkheid veroorzaken of slaap, maar het zorgt ook voor een fantastische groeiplek voor je baby.

Raar maar waar: het chorion, een van de drie vruchtvliezen van embryonale herkomst, produceert HCG.

Dat piepkleine, niet met het blote oog zichtbare beginnetje van een baby laat je nu eigenlijk al te veel HCG aanmaken. Dat is geen probleem, want het teveel plas je gewoon uit. Als je een dag over tijd bent, meestal zo’n twee weken na de innesteling, kun je dit teveel al waarnemen in de urine. Vandaar dat zwangerschaptesten allemaal op basis van urine worden gedaan. Eigenlijk geeft de test dus aan of er HCG in je urine zit, want in dat geval heb je een baby in je buik!

Om even over na te denken…Wellicht behoor jij tot de gelukkigen van wie de kinderwens zonder al te veel moeite in vervulling is gegaan. Helaas geldt dit niet voor elk stel dat graag kinderen wil. Door je urine, die bomvol HCG zit, af te staan aan Moeders voor Moeders, help je andere vrouwen die meer moeite hebben met zwanger worden.

HCG zorgt niet alleen voor de allereerste zwangerschapskwaaltjes, maar het is vooral een nuttig hormoon. Zo zorgt HCG ervoor dat de prille zwangerschap in stand blijft.

Oké, HCG heeft dan wel de meeste invloed op al je zwangerschapskwaaltjes, en dus ook op de misselijkheid, maar het is ook niet terecht om HCG van alles de schuld te geven. Als je nog meer zondebokken zoekt – hier zijn ze:

HCG wordt ook gebruikt als afslankmiddel; dit is echter omstreden en lijkt niet te werken. ∗ HCG zorgt er indirect ook voor dat de volgende menstruatie uitblijft, waardoor de baarmoeder de bevruchte eicel nog beter ontvangt. ∗ je zult na de zestiende week niet veel last meer hebben van HCG; de placenta maakt dan nog maar heel weinig HCG aan.

Misselijk

Misselijkheid is misschien wel het bekendste zwangerschapskwaaltje dat er bestaat. Al voordat de zwangerschapstest twee streepjes laat zien, geeft dat rotgevoel ‘s ochtends je al stille hints…Of behoor jij tot de gelukkigen die niets merken van de misselijkheid?

Wat kan helpen, is de dag rustig te beginnen en wat vaker verspreid over de dag kleine beetjes te eten: vijf à zes keer in plaats van drie grote maaltijden. Vermijd al te vet eten en kies voor licht verteerbaar voedsel. Meestal is de misselijkheid na twaalf tot zestien weken verdwenen.

Over het algemeen zul je met name de eerste drie maanden van de zwangerschap misselijk zijn. In die maanden staatje lichaam onder invloed van HCG. Rond de zestiende week heeft dit hormoon nauwelijks meer invloed, waardoor je je beter zult voelen. Sterker nog: vanaf de twaalfde week is je lichaam waarschijnlijk gewend aan het hormoon en wordt er steeds minder van aangemaakt. De misselijkheid wordt dan vast al stukken minder.

Zoals je in elk artikel en boek over zwangerschap zult lezen, is elke zwangerschap uniek. Wat we ook weten op medisch gebied, elke reactie is persoonlijk. Sommige vrouwen zijn helemaal niet misselijk, anderen spugen zelfs tijdens de weeën nog. Als je bij de eerste zwangerschap niet misselijk bent, is dat geen garantie dat je de zwangerschap daarna ook niet misselijk bent – of andersom. Het enige wat je steun geeft: het hoort erbij, probeer er maar om te lachen.

“Honger is honger. Als ik trek begin te krijgen, heb ik welgeteld tien minuten om mijn maag van inhoud te voorzien. Doe ik dat niet, dan ben ik de rest van de dag misselijk.”

Xaviera, twee maanden zwanger

75 procent van de vrouwen is misselijk tijdens het eerste trimester van de zwangerschap. ∗ Mannen die het Couvadesyndroom hebben, worden ook een beetje zwanger…ze zijn zo betrokken dat ze zelf ook misselijk worden! ∗ Misselijkheid of braken doet de baby geen pijn. ∗ Acupressuurbandjes en het gebruik van neutrale tandpasta helpen ook tegen de misselijkheid.

Slaap!

Je kunt nog geen voet voor de andere zetten en je bent moe. Niet normaal moe, maar intens moe. Alsof je elk moment om kunt vallen van de slaap. Oké, andersom kan ook; er zijn vrouwen die hun hele zwangerschap blaken van de energie. Toch voelen verreweg de meeste vrouwen zich intens moe tijdens de eerste weken van de zwangerschap.

Er verandert vanaf de dag van de conceptie gigantisch veel in je lichaam. Jij merkt het nog niet direct, maar je lichaam is al volop met de zwangerschap bezig. Hier even een optelsommetje van dingen die je lichaam voor elkaar moet krijgen: ∗ Talloze celdelingen die vierentwintig uur per dag, zeven dagen per week doorgaan (en vergeet niet: je buikbaby groeit nu meer dan hij tijdens zijn heel leven ooit zal doen!).

Vaak is de moeheid het eerste ‘kwaaltje’ waardoor je je tijd anders in moet gaan delen. ‘Het langzamer aan doen’ en ‘af en toe gewoon even rust nemen’ zijn veelgehoorde adviezen. Sommige vrouwen doen dit ook (wel verstandig!) en hebben er geen moeite mee. Voor anderen is het echter heel moeilijk; zij kunnen zich niet zomaar aan de zwangerschap aanpassen en accepteren dat ze nu even niet superwoman zijn. En hoe kun je nu rust nemen als je op je werk bent of al een kleintje rond hebt lopen? En toch zijn die goede adviezen wel heel erg waar!

Het klinkt raar, maar er bestaat ook eten waardoor je je echt even wat fitter voelt. Denk eens aan een kop bouillon of groentesoep. Ook zijn er voedingsmiddelen die je erin luizen; door deze voedingsmiddelen lijkt je moeheid op korte termijn over te gaan, maar na het uitwerken slaat die drie keer zo hard terug. Dan hebben we het over de echt vette voedingsmiddelen, zoals chips. Als je toegeeft aan zo’n vreetbui, zul je je echt even wat beter voelen, maar na korte tijd ook drie keer zo moe.

Tegen de moeheid kun je niet echt iets doen. Dat zou ook niet goed zijn, want het is geen kwaaltje, maar een waarschuwingssignaal van je lichaam waar je serieus op moet letten. Door je leven een beetje aan te passen kun je alle dingen die je moet doen blijven doen, en toch genoeg rust nemen:

Van onderen! Kruisgeheimen…

Als er íéts is waar we niet graag over lezen, dan is het wel over alles wat ‘van onderen’ zit én eruit komt. Maar tijdens de zwangerschap verandert de stoelgang: je zult het kleinste kamertje twee keer zo vaak zien als normaal. Er zijn ook leukere zaken aan de zwangerschap: door de goede doorbloeding van de schaamstreek krijg je een verhoogd libido!

Tijdens de eerste periode van de zwangerschap slaapje niet alleen meer, maar je plast de eerste vier maanden ook veel vaker. Het lijkt zelfs alsof het wel drie keer zo veel is, maar dat is niet waar. Je plast gewoon vaker, alleen met kleine plasjes. Dat komt doordat je blaas minder ruimte heeft dan vóór de zwangerschap, want de baarmoeder neemt nu al een gedeelte van die ruimte over. Hetzelfde geldt op den duur ook voor alle andere organen: ze moeten allemaal plaatsmaken en opschuiven voor de steeds groter wordende baarmoeder en buikbaby. En niet alleen moet de blaas ruimte inleveren, het gewicht van de baarmoeder drukt ook nog eens op de blaas.

“Ik kan geen tv-programma meer normaal volgen en als ik in de auto zit bedenk ik steeds waar de volgende plasgelegenheid is. Nog nooit neb ik zo vaak het toilet bezocht en nog nooit heb ik zo genoten van een toiletbezoekje.”

Samina, zwanger

Al sinds we zindelijk zijn, vegen we onze billen af, maar toch doen de meesten van ons het nog steeds verkeerd. Vooral tijdens de zwangerschap kan dit gevaarlijk zijn, want verkeerd afvegen is dé oorzaak van blaasontstekingen. Dus dames: van voren naar achteren en niet op en neer. Een papiertje voor twee veegjes gebruiken is ook uit den boze.

Pas op: tijdens een zwangerschap is de kans op een blaasontsteking groter en de symptomen zijn niet altijd even duidelijk. Ga bij twijfel naar de huisarts en vraag of hij je urine wil testen. Hoe sneller je erbij bent, hoe makkelijker het is op te lossen!

Je darmen werken trager als je zwanger bent. Oorzaak: de zwangerschapshormonen. Dat is niet fijn, want daardoor wordt er meer vocht aan je ontlasting onttrokken en kun je last krijgen van obstipatie (verstopping). Verstopping leidt vervolgens tot persen en daardoor tot aambeien. Eet om je darmen te helpen alleen nog volkorenproducten, geen witbrood of lichtgekleurde pasta, en eet ook veel groenten en fruit. Ontbijt altijd, want dat brengt de stoelgang goed op gang. Pruimen helpen ook.

Simpele tip bij obstipatie: laat je voeten op een opstapje rusten als je op de wc zit. Doordat je zo meer ontspannen zit, kan de ontlasting er makkelijker uit. Maar ook dan geldt: blijf vezelrijk voedsel eten!

Aambeien zijn een erg lastig kwaaltje. Het zijn zwellingen van adertjes bij de anus. Gelukkig krijgt niet iedere zwangere vrouw ze. Wat helpt om de pijn te verzachten, is een ijskompres. Ook zijn er speciale zalfjes te koop bij de drogist en apotheek. Bespreek het probleem met de verloskundige of huisarts. Drink in elk geval veel, eet vezelrijk en beweeg, zodat je ontlasting soepel blijft.

Je schaamstreek is nu beter doorbloed dan vroeger. Vooral tijdens het tweede trimester, wanneer de eerste kwaaltjes verdwenen zijn en je kiplekker in je vel zit, stijgt je libido. Laat je verleiden door je lusten: seks tijdens de zwangerschap is helemaal niet schadelijk.

Na vier maanden drukt de baarmoeder niet meer zo op de blaas omdat hij dan richting je navel groeit. ∗ Aan het eind van de zwangerschap moet je weer vaker naar het toilet omdat het hoofdje dan weer op de blaas duwt.

Je krijgt er de kriebels van

Zwangerschapskriebels horen erbij. Het zijn letterlijk kriebels aan de borsten, aan de huid, maar ook figuurlijke kriebels als je bedenkt wat je nu even niet meer mag of juist móét doen. Om maar te zwijgen over alles wat je lichaam doet om de baarmoeder tot een veilige groeiplaats te maken!

Als je kleine kinderen vraagt wat er gebeurt bij een zwangerschap, antwoorden ze steevast: dan groeit de buik. Totdat je zelf zwanger bent, denk jij dat waarschijnlijk ook. Op het moment dat je zwanger bent en in de spiegel kijkt, zie je echter dat je borsten en billen net zo hard meegroeien. Die extreme groei vraagt heel veel van je huid. De jeuk die je voelt is een reactie van je huid op deze extreme groei. Soms gaat de groei zelfs zo snel dat het onderhuids bindweefsel scheurt en er striae ontstaan.

De kreet ‘oei, ik groei!’ gaat zeker ook voor een zwangere vrouw op. Wist je dat je gemiddeld 12 kilo zwaarder wordt tijdens de zwangerschap? Hier blijven die kilo’s:

Plekken die jeuken kun je kort koud afdouchen en naderhand met mentholpoeder deppen. Onthoud dit voor later, als je kleine een kinderziekte krijgt met jeukende bultjes…∗ Het lijkt erop dat oudere vrouwen minder last hebben van jeuk als voorteken van striae. ∗ www.rookvrijzwanger.nl helpt jou bij het stoppen met roken.

Olifantenenkels, worstenbenen en spataderen

Als ons gewicht dragen we op onze benen. Logisch dus dat je daar nu een nog groter beroep op gaat doen. Verwen ze eens goed: comfortabel schoeisel, een lekkere massage, een warm bad en een trendy, goedzittende jeans voor overdag doet wonderen.

Het is een beetje vreemde term, maar als je er last van krijgt, snap je meteen wat het inhoudt. Je benen kunnen gedurende de zwangerschap onrustig aanvoelen doordat de vaatwanden slapper worden (onder invloed van progesteron, vanaf de zestiende week) en er extra veel bloed door de aderen stroomt. Dit helpt:

Hoe verder je bent in de zwangerschap, hoe meer je lichaam vocht vast gaat houden. Vooral aan je enkels is dat goed te merken. Sommige vrouwen zeggen zelfs dat ze hun enkelbotten niet eens meer kunnen zien. Draag geen knellende sokken of schoenen die de bloedsomloop belemmeren. Doe thuis je schoenen uit en verruil ze voor lekker warme pantoffels. Leg je voeten omhoog wanneer dat kan en last but not least: vraag om een heerlijke voetenmassage.

Doordat je meer bloed rondpompt, de wanden van je aderen slapper zijn en het bloed door de baarmoeder teruggepompt moet worden naar je hart, verblijft het bloed langer dan voorheen in de aderen. Het kan zijn dat de vaten dan zo verslappen dat ze meer naar de oppervlakte komen: een spatader is geboren. Niet doen:

Zowel onrustige benen als kramp in je benen is een waarschuwingssignaal voor jou. Als je ze negeert zal dat ongetwijfeld tot spataderen leiden. Neem altijd preventieve maatregelen, maar vooral bij deze waarschuwingssignalen!

“Vooral ‘s nachts schiet ik vaak wakker met kramp in mijn benen. Het ergste is dat ik ze automatisch flink ga rekken, en dat heeft een soort ‘spier schiet over spier’-effect. Vreselijk. Maar goed, wat doe je eraan?”

Sophie, zes maanden zwanger

Oefeningetje tussendoor: ga zitten, strek je benen en wijs met je tenen omhoog, richting je hoofd. Draai even rondjes met de voeten en de bloedcirculatie kan er weer tegenaan!

Stop naaldhakken en andere killer heels in de kast en draag ze nu even niet. Waarom? Heel simpel: de belasting op je voeten is nu zo groot dat je een stevig draagvlak nodig hebt dat de voeten helpt in plaats van tegenwerkt. Op een feestje kun je echt nog wel een hakje aan, maar niet te hoog en je moet er niet te lang op staan.

Verwen jezelf met drie goede zwangerschapsbroeken. Ga niet prutsen met een elastiekje tussen de knopen, maar geef jezelf een goede broek vanaf de dag dat je normale broek niet meer dichtgaat. Zorg voor voldoende groeiruimte bij de band, die aan de onderkant van de buik zit (meestal de nepversie van de rits of knopen). De broek staat goed en knelt de bloedsomloop niet af.

Bloedarmoede zou wel eens bij kunnen dragen aan het wel of niet krijgen van rusteloze benen. ∗ Zwangerschapsondergoed knelt niet; daardoor heb je minder last van allerlei beenkwaaltjes. ∗ Aan het eind van de zwangerschap heeft zeventig procent van de vrouwen last van beenkwaaltjes. ∗ Sommige vrouwen kunnen in de vijfde maand van de zwangerschap hun enkels al niet meer zien; anderen kunnen hun enkels de hele zwangerschap zien.

Progesteron

Vanaf de zestiende week van de zwangerschap staat je hele doen en laten niet meer onder invloed van het hormoon HCG, maar is er een nieuw hormoon dat invloed op je gaat krijgen: progesteron. Dat hormoon blijft de laatste 24 weken het ‘opperhormoon’. Zoals HCG bekendstaat als de misselijkmaker, zo staat progesteron bekend als de weekmaker: je hele lichaam in standje rustig, letterlijk en figuurlijk.

Als het hormoon progesteron zijn entree in je lichaam maakt, is je lichaam net een beetje bijgekomen van de eerste overdosis aan zwangerschapshormoon. Maar maak je geen zorgen, je lichaam reageert niet zo heftig op progesteron als op HCG. Progesteron heeft wel minstens evenveel invloed op je lichaam, maar pakt het subtieler aan: je merkt er elke week een beetje meer van. Of is dit niet subiel maar heel geniepig?

Progesteron zorgt er letterlijk voor dat alles zachter, slapper en weker wordt in je lichaam. Het uiteindelijke hoofddoel hiervan is om de baarmoeder zich lekker te laten ontspannen zodat deze voldoende kan oprekken en een veilige groeiplek voor je baby vormt. Zonder progesteron zou iedere baby te vroeg naar buiten gewerkt worden en zou de bevalling dus te vroeg beginnen.

Niet alleen je bekken, maar zo’n beetje alles wordt weker van progesteron. Sommige effecten merk je aan een heel scala nieuwe kwaaltjes:

Progesteron heeft invloed op je hele lichaam, ook op je psyche. De wereld zal er de komende weken steeds zachter, romantischer en meer roze uit gaan zien. Je ziet de zachte dingen van het leven, je proeft de zoete levenselementen. Oké, dat klinkt heel mooi, maar er kleeft ook een nadeel aan. Als je bijvoorbeeld voor je werk nogal eens streng of strikt moet zijn, wordt dat nu ineens veel moeilijker. Managers klagen erover dat ze opeens veel softer worden en zitten zelf te huilen als ze iemand moeten ontslaan. Moeders met oudere kinderen klagen vaak over het feit dat ze steeds makkelijker toegeven aan drambuien. Alles voor de lieve vrede.

Iemand zegt iets tegen je en je snapt niet wat de woorden betekenen. En dan hebben we het over een makkelijke vraag zoals: “Wat wil je drinken?” Een minuut later is de betekenis van deze woorden tot je hersenen doorgedrongen en kun je antwoord gaan geven. Tja, het progesteron lijkt zelfs je hersenen weker te maken. Op zich is dat helemaal niet erg, maar het kan wel lastig zijn, vooral als je belangrijke dingen vergeet. Het is echt geen schande om in deze tijd alles op te schrijven. Over een paar maanden is je oude breincapaciteit gewoon weer terug.

“Ik ben nu zeven maanden zwanger en ik vergeet alles wat ik niet opschrijf. Oplossing: alles op memoblaadjes schrijven. Gevolg: mijn hele bureau zit onder de memoblaadjes. Zo veel, dat ik minstens vijf minuten aan het zoeken ben naar het goede blaadje. Ik moet hoognodig een ander systeem gaan aanleggen.”

Trudi, zeven maanden zwanger

Wist je dat…progesteron een sleutelrol in onze evolutie heeft gespeeld? Wetenschappers hebben vrij recentelijk ontdekt dat progesteron, en dus het menselijk vermogen om botten weker te laten worden om een andere vorm aan te nemen, belangrijk was voor onze evolutie. Kort gezegd: mede dankzij de vrouwelijke bar ings kun sten en het vermogen botten tijdelijk aan te passen, zijn we in staat geweest op twee benen te gaan lopen in plaats van op twee armen en twee benen.

Onder invloed van progesteron wordt alles slapper; mensen met slechte banden gaan bijvoorbeeld sneller door hun enkel heen. ∗ Geringe hoeveel heden progesteron worden door de bijnierschors geproduceerd, bij vrouwen én mannen. ∗ Progesteron remt ook de ovulatie tijdens de zwangerschap.

Nesteldrang

Opeens moet je huis nog een keer geboend worden. De ramen, die nu al glimmen, kunnen best nóg schoner. Alle laatjes waar je troep in bewaart, worden nu opeens opgeruimd. Goedemiddag nesteldrang…of moeten we spreken over broedzorg?

Je kunt jou en je partner best vergelijken met een vogelpaartje in het voorjaar. In mei legt de mamavogel een ei – en de papavogel? Die gaat hard aan een nestje bouwen. Mamavogel helpt ook mee, maar meer met de subtiele bouwelementen. Je kunt stellen dat mamavogel de broedzorg op zich neemt en papavogel de nestzorg. Toch noemen wij de vrouwelijke neiging om het huis (ons nest) in orde te maken nesteldrang, geen broeddrang.

Dit kwaaltje is nu eens niet seksegebonden. Oké, verreweg de meeste vrouwen hebben er last van, maar er zijn ook vrij veel mannen die opeens de hamer gaan hanteren en gaan verbouwen. De heren die spontaan voor de derde keer de ramen gaan lappen en de vloer gaan zuigen zijn we echter nog niet tegengekomen. Wat het huishouden betreft lijkt de man de nesteldrang dus beter onder controle te hebben dan de vrouw.

De drang is zo groot dat je er wel aan toe móét geven. Als een soort verslaafde word je naar de schoonmaakmiddelen getrokken om weer een grote fles ter hand te nemen. Mocht je dan toch toegeven aan de nesteldrang, dan zijn dit de do’s en don’ts.

De echte extremen van nesteldrang zijn niet te begrijpen en vallen buiten alle redelijkheid. Dat weet jij, en dat weet iedereen die niet zwanger is. Maar doe jezelf een lol en zeg er nu niks van. Help liever een handje mee en ga ook aan de poets. Drie tegen een dat je hoort dat je het niet goed doet. Ook dat hoort erbij. Blame it on de hormonen.

De verantwoordelijke voor deze nesteldrang? Ons overlevingsinstinct, onze drang naar de voortplanting van onze genen. We willen ons kleintje, onze voortzetting van ons DNA, de beste start geven, het beste huis, het beste nest. Onze hormoonmachine wordt aangezet en drijft ons tot het overmatig boenen en opruimen van ons nest. Alles voor de lieve genen…

Vooral tijdens de laatste maand van de zwangerschap steekt de nesteldrang zijn kop op. ∗ Nesteldrang lijkt iets dierlijks te zijn; niet alleen mensen hebben hier namelijk last van. ∗ Over nesteldrang is wetenschappelijk niet veel bekend; vrouwen weten er meer van dan wetenschappers…

Pieken en dalen in de emoties

Dat je als je zwanger bent emotioneel ander in je vel zit dan normaal, kan vrijwel niemand ontkennen. Je bent sneller van slag of voelt je juist sterker, zit te huilen als er iemand afvalt bij een zangwedstrijd en voor je het weet ben je niet zomaar boos, maar laaiend. De emoties gieren door je lichaam en jij…jij beleeft je emotionele pieken en dalen.

Herken je dit? Het ene moment voel je je kiplekker en kun je de wereld aan. Nog geen paar minuten later springen de tranen van verdriet je bijna in de ogen. Je bent een soort ongeleid projectiel van emoties.

Tijdens je zwangerschap beleef je het hoogtepunt der hoogtepunten van wisselende emoties. Hier is niet je baby, maar je snel wisselende hormoonhuishouding schuldig aan. Tijdens de puberteit, je menstruatie en de menopauze verandert de hormoonhuishouding ook heel snel. Wat dat betreft hebben deze periodes dus iets gemeen. Toch is de zwangerschap de koningin van de wisselende hormonen, dus het is niet zo gek dat je, met name in de weken dat je hormoonhuishouding verandert, erg emotioneel bent.

Juist omdat je vanwege de hormonen nu zo emotioneel kunt reageren, is het heel moeilijk om je echte gevoelens te scheiden van je hormonale gevoelens. Tel wat vaker tot tien voordat je ontploft. Troost jezelf met de gedachte dat het waarschijnlijk allemaal niet zo erg is en dat je je nu even rot voelt door die hormonen. Neem alleen grote beslissingen als je er lang over hebt nagedacht. Probeer je gevoelens te herkennen, maar ook te erkennen. Je mag je namelijk best even zielig voelen als er iets (onbenulligs) gebeurt, en je mag ook best eens euforisch blij zijn.

Je weet het zeker: de wereld is tegen je en je staat er helemaal alleen voor. Natuurlijk kunnen echte depressies ook tijdens de zwangerschap voorkomen, maar de ervaring leert dat veel vrouwen denken dat ze depressief zijn, terwijl ze eigenlijk gewoon op de hormonen reageren. Praat erover met iemand in je omgeving of met je huisarts of verloskundige. Vraag om een dubbele afspraak, zodat hij of zij ook echt even tijd voor je heeft en je goed kan helpen. Vaak lucht alleen al het praten over je gevoelens heel erg op.

Niemand zal het toe willen geven, maar moeder worden is eng. Je bent opeens verantwoordelijk voor een mensje dat je liever is dan wie dan ook. En wie heeft jou ooit verteld dat je dat aankunt? De twijfels gaan, vaak onbewust, honderd keer per dag in je hoofd rond. Doe je het wel goed? Zijn andere moeders niet beter? Geloof ons, ook dié angst voor het moederschap hoort erbij. Sterker nog: het maakt je een betere moeder. Door die twijfels en onzekerheden ben je extra alert om het zo goed mogelijk te doen. En zolang jij van je baby houdt, doe je het altijd goed.

Was je vroeger nog geïnteresseerd in de zware zaken van het leven, zoals het milieu en het nieuws, nu is het heel normaal dat je juist het grote wereldleed liever aan je voorbij laat gaan. Vooral tegen het eind van de zwangerschap is een soft programma met een happy end veel lekkerder dan een documentaire over de hongersnood in Afrika. Waarom? Dat is eigenlijk heel simpel te verklaren: we willen nu gewoon niet zien in wat voor wereld onze baby terechtkomt. We horen liever rozewolkverhalen dan de realiteit. We beschermen onze baby door af en toe een beetje onze kop in het zand te steken. Dat hebben we dan weer gemeen met struisvogels.

“‘Wat is er toch met jou aan de hand? Sinds Thailand ben je jezelf niet meer. Kun je niet iets tropisch onder de leden hebben?” Dit was de geniale opmerking van mijn man. Mijn antwoord: “Ja, ik heb een kind onder de leden’.”

Xaviera, vijf maanden zwanger

Oké, natuurlijk verandert het lichaam van vrouwen compleet, maar zielig? Dat zijn eigenlijk de mannen. Voor hen is er geen hormonaal excuus. Voor hen zijn er geen meelevende handen op de buik. Nee, onze mannen moeten het vaak met een grap doen. En dat terwijl we toch juist willen dat de mannen een nog actievere rol bij de opvoeding krijgen…

Hoe verder je in de zwangerschap bent, hoe intenser je vaak droomt, van nachtmerries tot sweet dreams. Natuurlijk maken de nachtmerries de meeste indruk. Haal rustig adem en bedenk, of zeg het desnoods hardop, dat dit een droom was. Juist omdat je zo intens droomt, is het echt belangrijk om de droom als droom te zien. Je zult namelijk niet de eerste zijn die de hele dag over een droom aan het tobben is.

Mocht jij ook zulke vreselijke dromen hebben, weet dan dat ze niets over jou zeggen. Je bent gewoon een beetje bang voor het moederschap. En die angst mag je best voelen, ook als je normaal superwoman bent.

89 procent van de vrouwen zegt echt last te hebben van de hormonale pieken en dalen. ∗ In sommige culturen is het nog steeds verboden voor vaders om emoties te hebben bij de zwangerschap. ∗ Een buikbaby voelt jouw emoties.

BBB, favorite parts of the body!

Ben je al sinds je puberteit bezig met je BBB, bedenk dan dat de groei die je nu mee gaat maken in deze lichaamsdelen in geen verhouding staat tot wat je eerder hebt meegemaakt. Denk je dat je baby alleen in je buik groeit? Fout. Welkom dikke billen en blinkende borsten. Het enige grote verschil: nu is het alleen maar goed en staat het je ook fantastisch.

Je lichaam is eigenlijk maar met één ding bezig: een veilige groeiplek voor je baby maken. Je lichaam zorgt ervoor dat je uk niets tekortkomt. Nu niet, tijdens de zwangerschap, maar ook straks niet, wanneer je baby aan de borst is. Je lichaam is daar zo intensief mee bezig dat het er zelfs rekening mee houdt dat er ooit een tekort aan iets zou kunnen gaan ontstaan. Zo’n tekort aan voeding zou heel slecht zijn voor je buikbaby, dus zorgt je lichaam ervoor dat er niet snel een tekort zal zijn. Je zou kunnen zeggen dat je lichaam niet alleen wat extra voorraad in de keukenkastjes legt, maar ook de kelder en bijkeuken van extra voorraad voorziet. Die voorraad kennen wij onder de naam ‘vet’. Zie je billen als de kelder en je love handles als de bijkeuken. Beide worden steeds boller van het reserve voedsel.

Dat je lichaam reserves opbouwt en die ook nodig heeft, wil niet zeggen dat jij voor twee moet eten. Dat is echt een fabeltje. Natuurlijk eet je wat meer dan normaal, natuurlijk heeft je lichaam ook iets meer nodig. Maar het is echt ‘iets’ en niet een hele boodschappenkar vol. Reserves zijn goed en verdwijnen vanzelf, mits jij gezond en goed blijft eten.

Je buik groeit natuurlijk lekker hard en rekt op voor de baby. De ene buik is met vijf maanden al superrond, de andere buik is rond dezelfde tijd nog niet veel meer dan een klein bobbeltje. Toch groeit de baarmoeder bij vrijwel iedere vrouw even hard.

Tijdens de zwangerschap maken je borsten zich al klaar om na de geboorte de beste melk voor je baby te kunnen maken. Sterker nog: je borsten reageren zo snel op de zwangerschap dat ze je zelfs vóór de zwangerschapstest al hints over de zwangerschap geven. Tijdens de zwangerschap groeien je borsten enorm. Was je tot nu toe gewend aan een magere cup A, je zult binnenkort door het leven gaan met een weelderig decolleté. Je borsten worden mooi rond en vol. Ook de tepels veranderen. Die komen meer naar voren te staan en zwellen op. De tepelhof wordt donkerder en groter. Heerlijk, zo’n mooie voorgevel, maar het is voor je lichaam wel ineens veel zwaarder. Draag daarom een goede positiebeha. Deze ondersteunt de borsten en geeft ze de ruimte om te groeien zonder iets af te knellen.

Je bent na de bevalling nog steeds veel ronder dan normaal. ∗ Gemiddeld loopt een vrouw tien weken na de bevalling nog in positiekleding rond. ∗ Helemaal je oude figuur terugkrijgen gaat nooit; je kunt het zo goed mogelijk proberen door veel te sporten en een speciaal trainingsprogramma te volgen. ∗ Je buikspieren zullen nooit meer hetzelfde zijn. ∗ Vroeger waren Rubensvrouwen het ideaalbeeld: lekker rond en mollig. ∗ Rond en mollig staat voor een heleboel mensen onbewust voor vrouwelijkheid.

Met huid en haar moeder

Dat er heel veel hormonen in je lichaam ronddwalen, is natuurlijk ook te merken aan je huid. Deze straalt meer dan ooit of is juist veel pukkeliger dan ooit. Alles kan, iedere vrouw reageert anders. Verder heeft je huid het natuurlijk ook moeilijk met de explosieve groei. Direct zonlicht op de huid kun je beter vermijden. Je lijkt ineens twee keer zo haar te hebben en je hoort dat je het nu niet mag kleuren. Kortom: ook je huid en haar zijn zwanger!

Goed, progesteron is dan wel de oorzaak van een heleboel kwaaltjes, maar het heeft jou ook voordeeltjes te bieden. Doordat de bloedvaten slapper worden en er meer bloed dan normaal door je lichaam wordt rondgepompt, is de doorbloeding van de huid beter. Eindresultaat: een gezond gezicht en een prachtige blos.

De rekbaarheid van je huid wordt op de proef gesteld. Soms kan je lichaam deze enorme groei niet meer aan en scheurt het onderhuids bindweefsel. Dat klinkt heel erg pijnlijk en eng, maar dat is het niet. Het resultaat is echter wel vervelend. De streepjes die je ziet ontstaan, heten striae of zwangerschapsstriemen. De aanleg voor zwangerschapsstriemen is erfelijk bepaald. Dat wil zeggen dat sommige vrouwen er dus van nature meer last van zullen hebben dan andere. Toch betekent dit niet dat je er niets aan kunt doen, want je kunt heel goed proberen om ze zo klein mogelijk te houden door niet voor twee te eten, je huid goed te verzorgen en af en toe een bindweefselmassage te ondergaan.

Bij het woord ‘massage’ beginnen je ogen waarschijnlijk al te twinkelen. Laten we maar meteen de waarheid zeggen: een bindweefselmassage is niet lekker. De werking is namelijk pas optimaal als het een beetje pijn doet. Neem eerst een warme douche, smeer je in met olie of een hydraterende bodylotion en pak dan voorzichtig een stukje huid met twee vingers vast. Trek voorzichtig aan de huid tot deze een beetje pijn doet. Zo ga je bij alle potentiële striaeplekken te werk.

Helaas waar: striae verdwijnen nooit meer. Ze worden wel minder opvallend als je weer terug in vorm bent.

Onder invloed van melanocyten maakt je lichaam tijdens de zwangerschap extra veel pigment aan. Je merkt dat doordat je wellicht wat bruiner wordt dan normaal, je sproetjes duidelijker worden of er een heel donker masker op je gezicht lijkt te liggen. Dat laatste noemen we een zwangerschapsmasker. Om al deze vormen van verkleuring tegen te gaan is het beter om direct zonlicht tijdens de zwangerschap te mijden.

Of je het nu als excuus voor wat zelfverwennerij wilt zien of als pure noodzaak, dit is hét moment om te gaan shoppen voor een goede dag- en nachtcrème. Kies voor een crème die hydrateert, extra bescherming biedt en een UV-beschermende werking heeft.

Tijdens de zwangerschap produceert je lichaam meer talg. Daarom moet je je huid extra goed reinigen. Neem af en toe een uurtje voor jezelf. Maak een gastendoekje vochtig en verwarm het in de magnetron. Ga lekker onderuit liggen en leg het midden van de doek net onder je kin en de punten over je ogen. Je mond en neusgaten blijven dan vrij. Na tien minuten staan de poriën goed open en plens je wat water over je gezicht. Scrub de huid nu en spoel dit goed af. Breng een masker aan en ga even ontspannen liggen met en kopje thee erbij. De overmatige talg is weg en je voelt je als herboren!

Je zult merken dat je tijdens de zwangerschap wat meer oneffenheden ziet. Deze kun je heel goed camoufleren met een camouflagestift of een camouflerende crème. Camouflagecrème werkt vaak beter omdat hij minder vet is. Tijdens de zwangerschap is je huid toch al wat vetter dan normaal.

Niet alleen oneffenheden vallen meer op tijdens de zwangerschap, maar je zult ook merken dat de rode vlekjes in je gezicht beter te zien zijn. Die vlekjes kun je ook verdoezelen met camouflagecrème, maar nog beter werkt een speciaal poeder dat pastelgroen van kleur is en hier speciaal voor is gemaakt.

Normaal gesproken verlies je zo’n 100 tot 150 haren per dag. Tijdens je zwangerschap houd je veel meer haren vast. Je lijkt dus niet alleen een vollere haardos te krijgen, maar je hebt die ook echt, al is het maar tijdelijk.

Vroeger werd gezegd dat je tijdens de zwangerschap alles met je haar kon doen wat je wilde. Later ontdekten we pas dat alles wat de bloedbaan inkomt ook bij de baby komt en dus niet goed is. Theoretisch kan kleur- of permanentstof bijvoorbeeld via een hoofdwondje in de bloedbaan dringen. Maar er zijn ook talloze mensen die dit bestrijden.

Vijftig procent van de vrouwen krijgt last van rode, oppervlakkige adertjes met een centrum: spider naevi, oftewel gesprongen adertjes. ∗ Onderzoek toont aan dat de manier van inmasseren meer effect heeft op de hydraterende werking van een crème dan het duurste ingrediënt ervan. ∗ Fabeltje: pukkels tijdens de zwangerschap wijzen op een meisje.

Gelukkig is er altijd nog die roze wolk…

Je bent zwanger en alles in mooi. Niets kan fout gaan en de hele wereld is een grote romatische peace and harmony-samenleving. De bloemetjes bloeien zelfs midden in de winter en het leven is prachtig. Kortom: het klassieke beeld van de zwangerschap. De eeuwenoude en bekende roze wolk…

Weet iemand waar die roze wolk te vinden is? Heeft iemand hem gezien? Geef de coördinaten door op www.oeiikgroei.nl; je helpt er talloze moeders mee die de wolk niet kunnen vinden.

Lang niet iedere vrouw ervaart de roze wolk zo intens. Sterker nog, bijna niemand ervaart het euforische rozewolkgevoel tijdens de zwangerschap. De donderwolkjes zijn veel duidelijker aanwezig.

Heel lang dachten we dat een zwangere vrouw tijdelijk minder slim was. Welnu, officieel en wetenschappelijk aangetoond: vrouwen worden juist slimmer. De logica en het analytische vermogen nemen toe. Dat de effecten door een vergeetachtig brein niet voor iedereen even merkbaar zijn, vergeten we maar even.

“Nu ik voor de derde keer zwanger ben, ervaar ik voor het eerst die roze wolk. Wel moet ik zeggen dat deze roze wolk vaak afgewisseld wordt met zwarte wolken. Ik ben superblij en zie overal de bloemetjes, of ik ben enorm depri. Van die rozewólk momentjes geniet ïk wel heel erg. Heb ik ze toch nog een keer mee mogen maken.”

Femke, zwanger

Een psychologisch effect dat mensen vertonen als ze een gevoel ervaren dat ze niet willen ervaren, is dat ze het gevoel bagatelliseren of zelfs ontkennen. Als kersverse moeder-in-spe ‘hoor’ je geen twijfels te hebben over je zwangerschap en de babytijd. Je ‘hoort’ te genieten van elke seconde. Je ‘hoort’je blijdschap van de daken te schreeuwen. Dus doen we allemaal lekker onbewust mee. En hoe blijer andere moeders overkomen, hoe blijer jij je voordoet. Tenslotte ‘hoort’ dat zo. Gelukkig komen we inmiddels in een tijdperk waarin we ook best mogen twijfelen over ons moederschap, waarin we mogen zeggen dat die roze wolk er bij ons niet altijd is. In je hart weet je toch wel dat je diep van binnen superblij bent.

Mensen die aura’s zien, zeggen dat ze de roze wolk ook echt zien bij zwangere vrouwen en dat er een roze gloed straalt rond de baby.

Ook al merken de meeste vrouwen dus niet veel van een enorm roze wolk, de kleine knuffelwolkjes zien ze wel. Je zult merken dat naarmate het einde van het tweede trimester dichterbij komt, je knuffelgehalte steeds hoger wordt. Je ziet niet meer de scherpe randjes, je ziet de zachte dingen in het leven. Ergerde je je vroeger aan bepaalde karaktertrekjes van iemand, nu zie je juist de positieve dingen. Hield je altijd van een strak interieur, nu zou je het liefst overal beeldjes en kaarsjes neerzetten. Zo zul je misschien ook veel meer knuffels uit willen delen. Het aantal kleine, roze knuffelwolkjes neemt toe!

Het ervaren van de roze wolk heeft niet alleen met de biologische kant van kinderen krijgen te maken; adoptiestellen ervaren de roze wolk ook. ∗ De term ‘roze wolk’ wordt tegenwoordig vaak geassocieerd met de baby’s of kinderwensen van homoseksuele stellen.

Echo’s, testen en meer

Tijdens de zwangerschap worden jij en je baby medisch in de gaten gehouden door de verloskundige of gynacoloog. Behalve via gesprekken doen ze dat ook door middel van onderzoeken: echo’s in talloze dimensieverschillen, vlokkentesten, nekplooimetingen, combinatietesten, vruchtwateronderzoek…

In welke ‘onderzoekscategorie’ jij valt, hangt van je gezondheid en leeftijd af. Als je gezond bent en jonger dan 36 jaar, word je alleen ‘gescreend’. In principe is de kans op een gezonde zwangerschap en een gezond kind dan enorm groot. Door middel van de screening wordt nagegaan of er toch een verhoogde kans op aandoeningen bij je buikbaby is. Dit gebeurt door de 20-wekenecho en de combinatietest. Overigens ben je vrij om te kiezen of je deze tests wel of niet wilt laten uitvoeren. De screeningstesten geven dus alleen aan of er een verhoogd risico bestaat, niet of er daadwerkelijk een afwijking is geconstateerd. Mocht de kans op een afwijking groot lijken, dan wordt er verdere, intensievere prenatale diagnostiek gedaan. Bekende diagnostische testen zijn de vlokkentest en het vruchtwateronderzoek. De uitslag van deze testen is bijna altijd 100 procent accuraat. Hier zetten we de testen even voor je op een rijtje.

Screeningstest: combinatietest (twee testen: bloedonderzoek en nekplooimeting)

Wat is het doel? Vroegtijdig opsporen van downsyndroom. Wanneer? Bloedonderzoek tussen de negende en veertiende week van de zwangerschap, nekplooimeting tussen de elfde en dertiende week van de zwangerschap.

Waar kijken ze precies naar? Het bloedonderzoek kijkt naar de aanwezigheid van twee hormonen. De nekplooimeting gebeurt via een echo. De nekplooi is een dun laagje vocht net onder de huid van de nek. Hoe dikker dit laagje is, hoe groter de kans op een afwijking. De uitslag van beide testen samen laat zien of er een verhoogde kans op bijvoorbeeld downsyndroom bestaat. Als deze kans er is, wordt er een vlokkentest of vruchtwaterpunctie gedaan.

Vroeger moest je negen maanden wachten tot je eindelijkje baby kon zien. Nu kun je de hele zwangerschap volgen met kijkjes in de buik door middel van echo’s. Hoogfrequente geluidsgolven – zo hoog dat mensen ze niet kunnen horen – worden door het echoapparaat uitgezonden en weerkaatst door de organen. De computer zet de resultaten om in beeld. De termijnecho dient ervoor om de uitgerekende datum te bepalen.

“Opeens zag ik hoe ze daar de navelstreng vastpakte en rond begon te draaien. Het leek wel een dans. You go girl! Da’s mijn meisje!”

Xaviera, zwanger

Echo’s bestaan er tegenwoordig in talloze dimensies, van 2D, zwart-witbeelden zonder diepte, tot 3D, beelden waarbij je je baby driedimensionaal ziet en soms zelfs echt zijn gezichtje goed kunt zien, tot 4D, waarbij je ook nog eens het hartje hoort kloppen.

Het woord zegt het al: een pretecho is voor de pret. Dit is dus geen medisch onderzoek, maar heeft alleen tot doel jouw nieuwsgierigheid naar het leven in je buik te bevredigen. De beelden en filmpjes die gemaakt worden, krijg je mee naar huis. Superleuk om met de hele wereld te delen!

Een vruchtwaterpunctie brengt 0,3 procent kans op een miskraam met zich mee, een vaginale vlokkentest 0,5 procent en een vlokkentest via de buikwand iets minder dan 0,5 procent. ∗ Wetenschappers proberen nu een veiligere testmethode te ontwikkelen door via het bloed van de moeder foetaal DNA te isoleren, dat getest kan worden. ∗ Sinds 1 januari 2007 krijgt iedere vrouw standaard de 20-wekenecho aangeboden. ∗ Op www.prenatalescreening.nl lees je nog meer over alle testen.

De placenta en waarom kinderen uit de kool komen

De placenta, oftewel moederkoek of nageboorte, is de belangrijkste voedingsbron voor je baby tijdens het grootste gedeelte van de zwangerschap. Vroeger werden de placenta veel mystieke krachten toegeschreven. Tegenwoordig weten we dat het eigenlijk niet meer is dan onze menselijke, geëvolueerde versie van een laagje binnen de eierschaal. Of onderschatten we dan de power van de moederkoek?

De placenta weegt rond het eind van de zwangerschap zo’n 500 gram, heeft een doorsnede van 20 centimeter en is 2,5 centimeter dik. Eerst maakt de placenta het hormoon progesteron (de weekmaker) aan en daarna het hormoon oestrogeen. Behalve dat de placenta hormonen aanmaakt, is zijn voornaamste functie het doorgeven van voedingsstoffen aan je baby. Alles wat jij eet en drinkt, komt via je bloed en via de placenta bij je buikbaby. Ook dient de placenta als bescherming tegen ziektes en infecties en geeft hij zuurstof aan je baby door.

Geef toe, de meeste mensen zullen in eerste instantie niet aan een lekker eetbaar hapje denken als de nageboorte ‘geboren’ wordt. Toch zijn er mensen die geloven dat het heel verstandig en gezond is om deze moederkoek te eten. Als je er puur biologisch naar kijkt en weet dat vrijwel alle zoogdieren de moederkoek na de geboorte opeten, is het ook niet zo gek. Maar toch… “Schat, peper en zout op de moederkoek? En gebraden of gebakken?”

Bij de bevalling denk je eigenlijk maar aan één ding: je baby eruit krijgen. Soms is het dan ook een grote tegenvaller als de verloskundige zegt dat je nog een keer moet persen om de nageboorte eruit te krijgen. Denk je ervan af te zijn, mag je nog een keer…Het persen om de nageboorte eruit te krijgen is echter niet te vergelijken met het echte bevallingswerk. In verhouding is dit appeltje-eitje: één krachtige pers, beetje hulp van de verloskundige en klaar!

De ooievaar brengt ze of ze komen uit de kool: alle kinderen wisten het vroeger. Het koolfabeltje komt van de placenta. Als je de placenta goed bekijkt, is het namelijk net een heel groot koolblad. Mooi om te zien! Alle vertakkingen doen denken aan de nerven van een koolblad. De verloskundige bekijkt de placenta na de bevalling en kan zo zien of hij er gezond uitziet. Ook bekijkt ze of hij compleet is. Het is namelijk erg belangrijk dat er geen stukje losscheurt en in de baarmoeder achterblijft.

Als alles goed is, is de placenta een soort doorgeefluik van voedingsstoffen en zuurstof aan de buikbaby. Bij een zwangerschapsvergiftiging is deze functie van de placenta niet optimaal ontwikkeld. Onderzoekers denken dat dat komt doordat de placenta in het begin van de zwangerschap minder goed van bloed is voorzien. De bloedvaten kunnen zich hierdoor minder goed ontwikkelen, zijn kleiner en knijpen gemakkelijker samen.

Naar verluidt zou acteur Tom Cruise de placenta van zijn telg na de geboorte hebben opgegeten omdat deze heel voedzaam is. ∗ Sommige mensen geven de placenta aan de hond, zodat deze de baby accepteert. Meestal groeit de placenta boven in de baarmoeder. ∗ De placenta bestaat: uit twee delen: de kinderlijke en de moederlijke kant; de bloedstromen van moeder en kind blijven gescheiden.

Zwanger en zin in seks – of juist niet

Oké, je wordt moeder, maar je bent en blijft natuurlijk ook gewoon vrouw, zelfs met lusten. Seks tijdens de zwangerschap kan helemaal geen kwaad voor je baby. Medisch gezien is er dus geen reden om er niet gewoon van te genieten. Maar toch…echt sexy voel je je misschien niet met die dikke buik. Dan komt toch ook de psychische kant om de hoek kijken.

Misschien heb je maanden op de klok gevreeën, de thermometer praktisch in de hand – alles om er maar zeker van te zijn dat je zwanger raakte. Daar is natuurlijk weinig romantisch aan. Nu ben je zwanger, is de must-have baby-making sex er niet meer en kun je dus weer gewoon zorgeloos genieten.

Tijdens de zwangerschap is de vagina extra doorbloed en wat opgezwollen. Kortom: gevoeliger. Veel vrouwen merken dan ook dat hun libido enorm toeneemt. De doorbloeding maakt de seks beter en lekkerder dan ooit. Vrouwen die eerder nooit een orgasme hebben bereikt door penetratie, kunnen dit nu soms wel. Helaas hebben we niet allemaal een actief libido tijdens deze maanden. Mocht je bij de lucky ones horen, geniet er dan van! En als je niet tot die categorie behoort…na de bevalling ziet het leven er ook tussen de lakens weer heerlijk uit.

Een wat minder lustopwekkend idee is dat er melk uit je borsten kan spuiten als je klaarkomt. Probeer er de humor maar van in te zien.

Even voor de mannen: wees niet bang dat je door penetratie continu de baby raakt. Niet om het mannelijk deel te bagatelliseren, maar hij is echt niet zo groot dat dat kan gebeuren. Bovendien zitten er tussen de baby en de eikel nog een baarmoedermond, vliezen en vruchtwater; een hoop ruimte dus. Heel hard stoten is echter ook niet de bedoeling – niet omdat je dan de baby raakt, maar omdat dit de vrouw pijn kan doen.

Voor iedereen die niet verder kwam dan het missionarisstandje: nu is de tijd voor variatie aangebroken. Dicht op elkaar liggen kan niet meer als je een buikje of een flinke buik hebt. Op z’n hondjes, lepeltje-lepeltje of zittend gaat prima. Wie weet ontdek je nu heel nieuwe standjes die je na de zwangerschap ook nog veel plezier kunnen geven!

Na de bevalling mag je weer seks hebben als je niet meer vloeit. ∗ Op allerlei internetfora vind je reacties van klagende vrouwen dat hun man geen of niet genoeg seks wil tijdens de zwangerschap; op de fora waar mannen komen lees je het omgekeerde. ∗ Geniet er maar van: onderzoek toont aan dat 70 procent van de jonge ouders minder seks heeft na de geboorte dan voor de geboorte; ook geven ze hun seksleven een 6,6, terwijl dat eerst een 8 was…

Mannelijke emoties

Helaas nog altijd een ondergeschoven kindje: de emoties van de vader in spe. Misschien is dit ook wel logisch, omdat er nu eenmaal veel meer aan het vrouwenlichaam verandert dan aan het mannenlichaam. Of niet? Weet je dat sommige onderzoeken aantonen dat bijna 50 procent van de mannen ook lichamelijke zwangerschapsklachten heeft?

Sommige mannen leven zo intensief met de zwangerschap mee, dat zij zélf fysieke zwangerschapsverschijnselen gaan vertonen. Deze mannen klagen bijvoorbeeld over rugpijn, indigestie of veranderingen in eetlust. Net als hun zwangere vrouw hebben ze de behoefte om ‘s avonds de benen omhoog te doen en genieten ze opeens van heel ander eten dan voorheen. We hebben het hier niet over een moderne zwangerschapsversie van de metroman, maar over een verschijnsel dat zich bij heel veel mannen voordoet en niets met trends te maken heeft. Couvade is een fysiek en psychisch proces dat veel te vaak met een lachertje wordt afgedaan. En om te bewijzen dat het echt een fysiek proces is: er zijn zelfs hormonale veranderingen waargenomen bij mannen!

Veel mannen voelen zich mannelijk als ze in staat zijn een kind te verwekken. Als een soort statussymbool vertellen ze dat ze hun vrouw zwanger hebben gemaakt. Maar heren, mocht je er ook zo over denken: er is geen enkele vrouw die haar man opeens mannelijk vindt doordat ze zwanger is. En zulke protserige praatjes vinden dames ook niet echt opwindend. Andersom zijn er ook mannen die zichzelf niet meer mannelijk vinden als ze moeilijk of niet in staat blijken kinderen te krijgen.

Je hoeft geen last van couvade te hebben om toch hormonale veranderingen te ondergaan als je vrouw zwanger is. Aangetoond is dat mannen die samenwonen met een zwangere vrouw zachter worden. En dan hebben we het niet over ‘ik houd maar even mijn mond want anders krijg ik de wind van voren’, maar over een echte afname van de hoeveelheid testosteron bij de man. En dat terwijl testosteron bekendstaat als het mannelijke hormoon. Er is ook een toename van vrouwelijke hormonen, zoals prolactine, een hormoon dat een rol speelt bij de borstvoeding. Maar om nou te zeggen dat mannen borstvoeding kunnen geven…Hoewel er zelfs onderzoeken zijn waaruit blijkt dat sommige mannen ‘melk’ produceren. Het gaat dan echter om een foutje in de natuur en de melk die geproduceerd wordt, is lang niet genoeg voeding voor een baby.

Gebruiksaanwijzing: zo heb je geen last van gezeur

Een vrouw zit in een hormonale achtbaan en krijgt hiervoor alle begrip van haar omgeving. Maar een man? Die heeft het pas echt zwaar. Hij wordt geacht te allen tijde op zijn kiezen te bijten, zijn vrouw door dik en dun te steunen en altijd alle begrip op te brengen. Ook als hij midden in de nacht wakker wordt gemaakt met de vraag waarom hij nu nog steeds het vuil niet buiten heeft gezet. Speciaal voor de heren: enkele tips om het gezeur tegen te gaan.

Even serieus: het kan best dat je vrouw af en toe wat felle of pijnlijke opmerkingen maakt. Sommige vrouwen gaan zelfs twijfelen of hun relatie nog wel levensvatbaar is. Je moet je realiseren dat je vrouw onder invloed van hormonen is. Dat klinkt overdreven, maar dat is het niet. De plotselinge toename van (nieuwe) hormonen maakt dat zij zichzelf weer in haar lichaam en psyche moet zoeken. Ze is zichzelf niet meer en kan er eigenlijk niks aan doen. Ze zegt dingen die ze eigenlijk niet meent. Misschien zijn het wel dingen die ze op dat moment denkt te menen, maar op de lange termijn meent ze ze echt niet. Dronken mensen en kinderen vertellen de waarheid, maar een zwangere vrouw weet soms niet meer wat haar waarheid is. Ze liegt niet bewust, maar zegt gewoon dingen die ze niet meent.

Check, check, dubbelcheck

Dit zijn de minimumhoeveelheden. Als je rammelt van de honger, kun je met een gerust hart een extra boterham, een extra aardappel, een glas melk of een extra stuk fruit nemen. Eet maximaal drie keer per week een ei.

Bedenk: door regelmatig een appel te eten verklein je de kans op allergieën bij je baby.

buikbaby	3500 gram
vruchtwater	800 gram
placenta en vliezen	750 gram
extra bloed moeder	1450 gram
borsten	400 gram
baarmoeder	1000 gram
opslag extra vet	2100 gram
extra vocht	2000 gram

2

HCG, de moeder van alle eerste zwangerschapskwaaltjes