Autobiografie Van Generaal Franco

In deze roman, die in 1992 verscheen ter gelegenheid van de honderdste geboortedag van de voormalige Caudillo van Spanje, rekent Manuel Vázquez Montalbán definitief af met de persoon die hem zijn gehele leven als een schaduw heeft achtervolgd. Hij voert daartoe een alter ego op in de middelmatige broodschrijver Marcial Pombo, die de opdracht krijgt om een autobiografie van Franco te schrijven maar daarbij niet aan de verleiding ontkomt om te vertellen hoe zijn eigen bestaan is geconditioneerd (en niet in zijn voordeel) door de Generalísimo. Het boek gaat uitvoerig in op Franco's leven en de rol die hij gedurende zo lange tijd heeft gespeeld in Spanje en op het wereldtoneel, en is als zodanig een waardevol historisch document. De dossierkennis van Montalbán is indrukwekkend en is het resultaat van vele jaren onderzoek en betrokkenheid bij de strijd tegen het regime. Maar Autobiografie van Generaal Franco is ook een geraffineerde satire, gevoed door een verfijnd gevoel voor ironie en een groot inlevingsvermogen van de auteur. Franco is immers zelf aan het woord en de wijze waarop dat gebeurt laat voor een goede verstaander niets aan duidelijkheid te wensen over: hier spreekt een bekrompen en wrede despoot, een historische crimineel, bijna lachwekkend als hij niet zulke treurige gevolgen had gehad. Als autobiograaf Franco het zo nu en dan te bont maakt, grijpt zijn ghost-writer in: die voorziet dan de al te boude uitspraken van Franco fijntjes van commentaar. Op deze wijze is een boek ontstaan waarin de feiten -de geschiedenis van Franco en `zijn' Spanje- op virtuoze wijze worden gekleurd door Montalbáns persoonlijke visie. Een monument van anti-franquisme, opgericht door de persoon die daartoe niet alleen het volste recht heeft, maar er ook als geen ander toe in staat is. * * * Recensies 'Ongestoorde wandeling door de bovenkamer van Franco. (...) In fictief zelfportret schetst Vázquez Montalbán genadeloos beeld van de generalísimo.' Sander de Vaan in de Volkskrant 'De Autobiografie van Franco als roman: Montalbán gebruikt als verteller een middelmatige schrijver, op wiens leven het bewind van Franco flink heeft ingewerkt, en laat hem snijdend commentaar geven op Franco's rooskleurige levensgeschiedenis. Het is een dubbele autobiografie: die van Franco en die van de verteller.' 'Uitverkoren' in Vrij Nederland 'De Spaanse schrijver Manuel Vázquez Montalbán werd tijdens het Franco-regime vervolgd als dissident. Desondanks schreef hij een bijna zevenhonderd bladzijden dikke 'autobiografie' van de generaal. Een monumentale roman over het ontstaan van een dicatuur, de bestendiging en het verval.' 'Wanneer Montalbán in de huid van Franco kruipt, verschijnt er een vaak lachwekkende, gluiperig katholieke en aan grootheidswaanzin lijdende pseudo-Napoleon. Dat is dan wel een groteske figuur, die Spanje terug heeft gestort in donkere tijden en die Spanje tijdens zijn langdurig bewind tientallen jaren achterop heeft geholpen.' Nico Hylkema in de Leeuwarder Courant 'Een curieuze roman, een geraffineerde satire, waarin feiten, verzinsels en geruchten omtrent de dictator met elkaar zijn verweven.' 'Wie inzicht wil hebben in de recente, gitzwarte periode van Spanjes geschiedenis moet zich de fraai uitgegeven Autobiografie van Generaal Franco niet laten ontgaan.' Nico de Boer in het Noordhollands Dagblad. 'Een boeiend, vlot geschreven boek dat niet alleen de herinnering aan Franco levend houdt, maar ook een substantiële bijdrage levert aan de historische betekenis van de Spaanse dictator.' Maarten Steenmeijer in zijn recensie voor de Nederlandse Bibliotheekdienst 'Vázquez Montalbán wilde Franco 'doen herleven om hem te doden', schrijft hij in zijn proloog. Dat gaat hem goed af. Franco is bij hem een kleine man die merkbaar te ruim zit in de grootspraak waarin hij zich hult. In de taal waarin Vázquez Montalbán Franco aan het woord laat onluistert hij zichzelf genadeloos.' Ger Groot in NRC Handelsblad. '