Het Leven Der Dieren / Deel 1, Hoofdstuk 01 · De Apen

Binnenslands en in het zoetwater bestaat geen gelegenheid om kennis te maken met levende Stekelhuidigen. Des te rijker is de zeekust er van voorzien. Aan de zandige oevers van de Noordzee althans heeft men slechts den ebstroom te volgen om karakteristieke leden van deze hoofdafdeeling in grooten getale te ontmoeten. De naam Zeesterren of Vijfhoeken, die de bewoners van alle kusten aan deze dieren gegeven hebben, is gegrond op den zeer eigenaardigen bouw van hun lichaam. Dit is n.l. samengesteld uit afwisselend geplaatste "stralen" en "tusschenstralen" (radi�n en interradi�n, in den regel 5), die op zulk een wijze om ��n gemeenschappelijke as gerangschikt zijn, dat telkens het midden van een tusschenstraal juist tegenover het midden van een straal ligt. Niet slechts bij uitwendig, maar ook bij inwendig onderzoek blijkt de gelijkvormigheid dezer lichaamsdeelen. Sommige organen vindt men op overeenkomstige plaatsen in iederen straal terug; andere komen op gelijke wijze in iederen tusschenstraal voor; van beide is het aantal dus gelijk aan dat der afdeelingen, of aan een veelvoud er van. Andere organen (n.l. zulke, waarvan het dier er slechts ��n bezit, zooals de mond en de aars) zijn in de as gelegen. Met het oog op deze feiten spreekt men van straalsgewijzen bouw, van radiale symmetrie. Men stelt zich voor, dat de Stekelhuidigen verdeeld kunnen worden in een aantal volgens ��n as samenkomende gelijke of althans gelijkvormige stukken (antimeren), ieder gevormd door ��n straal en de beide aanliggende halve tusschenstralen.-Er zijn echter ook organen, welker plaatsing met den genoemden regel strijdt, die niet in iedere antimeren voorkomen en ook niet in de as gelegen zijn: hun ligging bepaalt een vlak, waardoor het lichaam in twee gelijke helften wordt verdeeld en dus overeenstemt met het symmetrie-vlak, dat bij alle vroeger behandelde dieren meer of minder duidelijk viel waar te nemen. Evenals deze, zijn de Zeesterren dus bilateraal-symmetrisch. Onmiddellijk blijkt dit bij vele andere Stekelhuidigen, o.a. bij Holothuri�n, die dikwijls zeer sterk afwijken van den typischen cilinder-vorm en bij de Spatangen, die, van boven gezien, een hartvormige figuur opleveren.