Het Bureau - 03 - Plankton

In dit derde deel van Het Bureau, Plankton, neemt de druk op Maarten Koning om zijn proefschrift te schrijven toe, zoals ook van hem en zijn afdeling verlangd wordt om meer in de openbaarheid te treden, twee zaken waarvoor hij allergisch is. In weerwil van de bezuinigingsmaatregelen die volgen op de oliecrisis van 1974 breidt de bezetting van het Bureau zich nog steeds uit en wordt de koffieruimte steeds meer een ontmoetingsplaats. Met pijn en moeite komt Maarten Koning tot het inzicht dat het werk op het Bureau het grootste deel van zijn leven vult en dat er onherroepelijk een ogenblik zal komen waarop hij daarvoor verantwoording zal moeten afleggen, al was het alleen maar tegenover zichzelf. Hij vecht de bestaande ideeën over het vak aan en steekt met name ook tijdens internationale congressen zijn afkeer van macht en loze pretenties niet onder stoelen of banken. Dat maakt hem ongewild tot hoofdrolspeler in een reeks confrontaties. Plankton eindigt dramatisch. Voskuil ontving voor dit deel de Libris Literatuurprijs 1998. Daarnaast ontving hij de Prix des Ambassadeurs. **Recencie(s)** Het is eind 1982. Het slot van de loopbaan van Maarten Koning op de afdeling Volkscultuur van het Bureau komt in zicht. Er zijn weer allerhande perikelen, waarvan de meeste te maken hebben met de moeizame onderlinge verstandhoudingen. Een eendaags reisje naar Münster waar van gedachten wordt gewisseld met leden van een Duits zusterinstituut verloopt onverhoopt zonder al te grote complicaties. Weer terug begint Maarten aan het schrijven van het 'Jaarverslag van de afdeling Volkscultuur over 1982'. Zijn eerste zin luidt veelbetekenend: "Tot onze ontsteltenis maakte Ed Res op 16 september een eind aan zijn leven." Op de volgende dagen vragen andere werkzaamheden zijn aandacht, maar hij voelt zich beroerd en kan zich niet concentreren. Hij gaat ziek naar huis en kruipt onder de wol. Als de koorts na een week nog niet is gezakt, wordt de huisarts erbij gehaald. Die verwijst hem door naar een specialist. De diagnose luidt: longontsteking en pleuritis. Voorlopig is Maarten uit de running. Zo begint deel 6 van Voskuils bekende 'kantoorcyclus' waarvoor men wel even de tijd moet nemen. Na deel 7 (verschijnt in oktober) valt definitief het doek. Het zal veel mensen spijten. Kleine druk. (Biblion recensie, Redactie) (source: Bol.com)