Koninkrijk Vol Sloppen

Europa was in de late negentiende eeuw getuige van een volksverhuizing. Miljoenen mensen verruilden toen hun agrarische omgeving voor een woning in de stad. Momenteel zien we die massamigratie op mondiale schaal, vooral in China, Afrika en Latijns-Amerika. Verstedelijking en modern leven horen blijkbaar bij elkaar.Een koninkrijk vol sloppen gaat over het begin van de stedengroei in Nederland. Het stille land met 3 miljoen zielen in 1850 was vijftig jaar later in en rond de grote steden een drukke moderne wereld geworden. Maar rond 1900 wemelde het daar ook van overbevolkte krotten en mensenpakhuizen. Schoon water, deugdelijk voedsel, frisse lucht en modern sanitair waren in de achterbuurten zeer zeldzaam. In alle grote steden hoopte het weeë vuil zich spectaculair op. Meer dan een miljoen Nederlanders leefden in een situatie die overeenkomsten vertoont met de slums van de huidige Aziatische, Afrikaanse en Latijns-Amerikaanse metropolen. Auke van der Woud beschrijft die halfvergane oude wereld in de duistere delen van de stad.Koninkrijk vol sloppen is door NRC Handelsblad opgenomen in het lijstje van “Grote verwachtingen: wat er dit najaar zoal verschijnt en waar wij ons speciaal op verheugen (…). Met eerdere boeken heeft Auke van der Woud het beeld van de Nederlandse negentiende eeuw veranderd.”RecensieParagrafen met titels als “De draagbare beerput” en “Eigenaars van drek, beenderen en schillen” of “Fecaalmassa’s” en “Relativiteit van de geur” worden door menig lezer wellicht niet als uitnodigend ervaren en als een reden beschouwd om het werk terzijde te leggen, maar dat zou doodzonde zijn! Hoewel de inhoud misschien anders doet vermoeden, weet de auteur, hoogleraar architectuur en stedenbouwgeschiedenis, in het goed en puntig geschreven boek de lezer mee te slepen in een beschrijving van de even wonderlijke als soms ook afstotelijke wereld van negentiende-eeuwse achterbuurten in Nederland met bijzondere aandacht voor de verwerking van stedelijk drek en vuilnis. Foto’s van onder anderen de tijdgenoot Henri Berssenbrugge zetten de fascinerende tekst kracht bij. Een dergelijk boek kan uiteraard niet zonder bronverwijzingen, bibliografie, illustratieverantwoording en register. Een heuse aanrader voor iedere Nederlander die geinteresseerd is in de ontwikkeling van steden en in de negentiende-eeuwse samenleving.